پژوهشگران دیدگاههای متفاوتی در رابطه با خنجر فضایی توت عنخ آمون دارند. برخی بررسیها این خنجر اسرار آمیز را یک هدیه به فرعون مصر میدانند؛ اما این هدیه فضایی از کیست؟
توت عنخ آمون یکی از معروفترین فرعونهای مصر به حساب میآيد و وقتی باستان شناسان مشغول بررسی مقبره وی بودند، با یک خنجر شگفت انگیز مواجه شدند. این خنجر دستهای از جنس طلا داشت؛ اما در ساخت تیغه آن از شهاب سنگهای فضایی استفاده شده بود. حالا دو مقاله جدید به بررسی منشا تیغه خنجر فضایی توت عنخ آمون پرداختهاند و جالب اینجاست که نظرات متفاوتی در این رابطه دارند.
منشأ خنجر فضایی توت عنخ آمون
در زمان حکمرانی توت عنخ آمون (۱۳۳۳ تا ۱۳۲۳ پیش از میلاد مسیح) انسانها هنوز قادر به گداختن آهن نبودند و به همین خاطر آهن یک فلز کمیاب و فوقالعاده ارزشمند به حساب میآمد که معمولا از شهاب سنگها گرفته میشد. باستان شناسان در مقاله اول بر این باورند که تیغه این خنجر در فلات آناتولی (ترکیه امروزی) ساخته شده است.
در واقع دسته خنجر به واسطه نوعی گچ آهکی به تیغه چسبانده شده است که در زمان حکمرانی توت عنخ آمون در مصر استفاده نمیشد؛ اما در فلات آناتولی رایج بود. علاوه بر این، یافتههای تاریخی در منطقه امارنه (Amarna) در مصر نشان میدهد که توشراتا (پادشاه میتانی در فلات آناتولی) حداقل یک خنجر آهنی را به آمنهوتپ سوم (حکمرانی از ۱۳۹۰ تا ۱۳۵۲ پیش از میلاد)، پدربزرگ توت عنخ آمون، هدیه داده است.
باستان شناسان همچنین در این مقاله عنوان کردهاند که چون در تیغه خنجر فضایی توت عنخ آمون، یک کانی کمیاب به نام ترئولیت دیده میشود و کریستالهای آهن-نیکل نیز دارای الگوی widmanstätten هستند؛ میتوان نتیجه گیری کرد که تیغه آهنی با حرارتی نسبتا پایین و در دمایی کمتر از ۹۵۰ درجه سانتیگراد ساخته شده است.
اما پژوهشگران در مقاله دوم دیدگاه کاملا متفاوتی دارند. آنها بر این باورند که در حال حاضر نمیتوان با قطعیت درباره منشأ مصنوعات آهنی یافت شده در مقبره توت عنخ آمون و نحوه ساخت آنها اظهار نظر کرد.
کوارتزهای قبه خنجر مشابه نمونههایی هستند که به طور گسترده در مناطق اطراف دریای اژه یافت شدهاند؛ اما شکل کلی خنجر مصری است که نشان میدهد یا این خنجر در مصر و یا اینکه برای بازار مصر ساخته شده است. به همین خاطر نمیتوان به یک نتیجه نهایی در رابطه با منشأ خنجر یا دسته آن رسید.
واکنش دیگر پژوهشگران
بد نیست نظر چند تن از پژوهشگران معروف را نیز در رابطه با مقاله اول بدانیم. Albert Jambon، پژوهشگر دانشگاه سوربن فرانسه که تحقیقات زیادی را روی مصنوعات ساخته شده از آهن فضایی انجام داده است، با یافتههای این پژوهش موافق نیست و بر این باور است که شواهد مرتبط کننده خنجر به آناتولی کافی نیستند.
او حتی ادعاهای مربوط به چسب آهکی را هم قبول ندارد و یادآوری کرد که در دهه ۱۹۲۰ برای تمیز کردن برخی از مصنوعات یافت شده در مقبره توت عنخ آمون از پودر آهک استفاده شده و تستهای شیمیایی نیز احتمالا همین آهک را کشف کردهاند و خبری از یک چسب جدید نیست.
وی همچنین عنوان کرد که تیغه و دسته دو بخش جداگانه هستند و ممکن است در مکانهای متفاوتی ساخته شده باشند.
Marian Feldman، استاد دانشگاه جان هاپکینز در رابطه با یافتههای جدید گفت:
اگر این یافتهها در رابطه با خنجر فضایی فرعون درست باشند، میتوان گفت که احتمالا برخی از اشیاء ارزشمند مقبره توت عنخ آمون، هدایای دیپلماتیک بودهاند. با این وجود برای تایید منشأ خنجر باید بررسیهای بیشتری انجام شود.
منبع :livescience