آن طور که شرکت سایپا اعلام کرده، نسخه دنده اتومات سایپا شاهین و آریا با گیربکس جدید به زودی راهی بازار میشود.
مدتی قبل ویدئویی درباره خودروی جدید سایپا شاهین منتشر شد و حواشی بسیاری برای این محصول تازه وارد به وجود آورد و کارشناسان پیش بینی کردند که قیمت این خودرو اندکی کاهش پیدا خواهد کرد. البته این حواشی صرفا مربوط به شاهین نبوده و پیشتر تارا ایران خودرو را نیز دچار مشکلاتی کرده است.
عرضه نسخه دنده اتومات سایپا شاهین و آریا در سال جدید
در واقع اگرچه این دو خودرو شباهت زیادی به یکدیگر ندارند و قوای فنی آنها متفاوت است، اما مسائل و مشکلاتی که برای آنها پیش میآید تقریبا یکسان است و مواردی نظیر تعلیق عقب و گیربکس آنها یکسان بوده است. گفتنی است که سایپا ادعا کرده مشکلات مربوط به گیربکس مسئله حادی نیست و تنها با رگلاژ آن توسط نمایندگیها مشکل مرتفع میشود. البته درباره تارا ایران خودرو شایعه شده که ایران خودرو قصد دارد فراخوانی بدهد و کل سیستم گیربکس خودرو را تعویض کند.
نمیخواهیم در این مطلب به حواشی این دو خودرو بپردازیم و آن را موشکافی کنیم، بلکه میخواهیم با توجه به شواهد و مدارکی که اخیرا منتشر شده، نگاهی به قوای فنی نسخه اتوماتیک شاهین و آریا بیندازیم.
گیربکس سی وی تی (CVT)
کوییک معمولی سالهاست که در بازار ایران ورود کرده و گروه خودروسازی سایپا نیز در سال 1396 تصمیم گرفت تا از نسخه تجاریسازی شده آن پرده بردارد. این سال اوج شکوفایی صنعت خودرویی کشور بود. این خودروی جدید در ابتدا در دو تیپ اتوماتیک و اتوماتیک پلاس و با قیمت 36 الی 42 میلیون تومان راهی بازار شد.
دو تیپ این خودرو تفاوتهایی در امکانات رفاهی و گیربکس داشتند. در واقع نسخه اتوماتیک این محصول جدید سایپا دارای گیربکس 4 سرعته مصنوعی CVT بود، در حالی که نسخه اتوماتیک پلاس مجهز به گیربکس 6 سرعته مصنوعی CVT شرکت پانچ بلژیک است.
بعد از معرفی این محصول و با پیش آمدن تحریمهای سنگین علیه صنایع ایران، سایپا موفق به تولید نسخه اتوماتیک این خودرو نشد و سه سال بعد توانست گیربکس سی وی تی 6 سرعته پانچ را تأمین کند و به مشکلات کمبود این گیربکس خاتمه دهد. این خبر خوبی بود برای کسانی که در سال 1399 دنبال خودرویی صفر کیلومتر و اتوماتیک بودند و میخواستند با بودجه 200 الی 250 میلیون تومانی خود را خودرو بخرند.
گفتنی است که 4 یا 5 سال پیش با 200 میلیون تومان میشد خودروهایی نظیر رنو کولئوس، میتسوبیشی اوتلندر و… را خرید و متاسفانه شرایط امروز کاملا متفاوت شده است. هنگامی که گروه خودروسازی سایپا اعلام کرد که تولید کوییک اتوماتیک را آغاز کرده، نسخه دندهای شاهین آماده تحویل به مشتریان بود.
کوییک اتوماتیک سه سال قربانی تحریمها شد و همین محدودیتها و ممنوعیتها منجر به این شد که سایپا و مگاموتور پیشرانه M15 ساینا را با کمی تغییرات روی خودروی شاهین نصب کنند. در بحبوحه تحریمها مگاموتور موفق به تولید پیشرانه M15 TC با گشتاور 178 نیوتنمتر شد. در این قسمت میخواهیم نگاهی به گیربکس CVT بیندازیم و پیشرانه خانواده SP100 را بررسی کنیم.
پیشتر شایعاتی در فضای مجازی منتشر شده بود که نشان میداد روی سایپا شاهین همان گیربکس 6 سرعته سی وی تی نصب شده است و آن طور که کارشناسان از نزدیک این ماجرا را دنبال کردهاند، ظاهرا این شایعه درست بوده و صحت دارد. حالا به نظر میرسد که سایپا برنامه دارد این جعبه دنده CVT را هم روی شاهین و هم آریا نصب کند.
بنابراین همانطور که گفته شد، دو خودروی سایپا شاهین و آریا دارای گیربکس سی وی تی هستند. پیشتر مدیرعامل سایپا اعلام کرده بود که ممکن است سایپا آریا از همان بدو ورود به صورت اتومات عرضه شود و به نظر میرسد این ادعا نیز درست خواهد بود. در واقع ممکن سوال ایجاد شود که از کجا میدانیم گیربکس این دو خودرو یکسان است؟ اگر نگاهی به سایت مگاموتور بیندازید، با این که اطلاعات این سایت بهروز نیست اما میتوان فهمید که گیربکس CVT به کار رفته در شاهین همانی است که در آریا به کار رفته است.
این جعبه دنده 6 سرعته میتواند قدرت پیشرانه را به چرخهای جلو منتقل کند و امکان تعویض دنده دستی و رانندگی با دو حالت نرمال و برفی نیز در آن وجود خواهد داشت. لازم به ذکر است که در سایت مگاموتور میزان گشتاور تولیدی این گیربکس 175 نیوتنمتر اعلام شده در حالی که توان تولید گشتاور شاهین 178 نیوتنمتر است.
بنابراین آن طور که از شواهد امر پیداست، گیربکس شش سرعته CVT مصنوعی یک دنده به طور پیشفرض کمتر دارد و قادر نیست کشش بسیار خوب موتور شاهین را در مقایسه با دنده دستی عرضه کند. عملکرد این جعبه دنده در خودرو کوییک خوب و مناسب ارزیابی شده است.
شاید سخت بتوان از این گیربکس و پیشرانه ایراد گرفت اما یکی از ایرادهایی که میتوان به این خودرو گرفت، 8 سوپاپه بودن موتور آن است که باعث میشود آغاز و شتابگیری مناسبی را شاهد نباشیم. در کل عملکرد و تعویض دندهها اگرچه به صورت مصنوعی انجام میشود، اما عملکرد خوبی دارند.
پیشرانه M15 TC
پیشتر گفتیم که دو شرکت سایپا و مگاموتور در شرایط تحریم کشور تلاش خود را کردند تا همان پیشرانه M15 را که روی ساینا و کوییک سوار شده بود، با اندک تغییراتی تبدیل به پیشرانهای بهینهتر کنند و موفق به تولید پیشرانه تازه متولد شده M15 TC شدند. روی این پیشرانه سامانه توربوشارژ نیز نصب شده بود. این پیشرانه میتواند حداکثر قدرت 111 اسب بخار و گشتاور 178 نیوتنمتر را تولید کند.
طی ماههای اخیر و از بدو ورود شاهین به بازار داخلی منابع بسیاری توانایی حرکتی و کشش موتور شاهین را به باد تمسخر گرفتهاند و البته بر اساس بررسیهایی که صورت گرفته این انتقادات صحت ندارند و کارشناسان معتقدند که کشش موتور این خودرو مناسب تلقی میشود.
بنابراین آن طور که از شواهد امر پیداست و طبق گفتههای تیموری، مدیرعامل جدید سایپا، به تازگی یکسانسازی بیشتری روی قطعات انجام شده تا محصولات اقتصادی و مقرون به صرفه تر وارد بازار شوند. پس میتوان این طور نتیجه گرفت که پیشرانه آریا نیز درگیر این یکسانسازی شده و برای به صرفه بودن همان پیشرانه 8 سوپاپه شاهین استفاده شده است.
در نسخه دندهای شاهین شاهد موتور خوب و کشش مناسبی بودیم، اما در نسخه اتوماتیک نمیدانیم که قرار است چه بر سر این خودرو بیاید. طی صحبتهایی که با شرکت پیشرو مگاموتور شده، ظاهرا قرار بر این است که این شرکت در سال جدید اقدام به تولید موتور M16 کند. از جمله مشخصات این خودرو میتوان به 16 سوپاپه بودن و حجم 1600 سی سی اشاره کرد.
طبق آنچه گفته شده این پیشرانه جزئیاتی شبیه به پیشرانه EC5 دارد و در واقع میتوان گفت از جمله نتایج و ماحصل خام و ناپخته برجام است. سایپا و کمپانی سیتروئن نسبت به تولید این موتور مبادرت ورزیدند، اما متاسفانه خروج ترامپ از برجام باعث ناتمام ماندن این پروژه شد. گفته میشود که سایپا تصمیم داشته پیشرانه سیتروئن را روی شاهین سوار کند.