خودروهای فرسوده نقش بهسزایی در آلودگی هوا دارند. مجلس برای این که از انباشت این خودروها جلوگیری کند به تازگی طرحی را به تصویب رسانده است.
یکی از اصلیترین برنامههایی که کشورها در حال حاضر برای مقابله با آلودگی هوا به سراغ آن میروند، نوسازی خودروهای فرسوده و اسقاط این خودروها است. چرا که باقی ماندن آنها در چرخه حمل و نقل، محیط زیست و همچنین سلامت افراد را به خطر میاندازد.
با تمام این اوصاف طی سالهای گذشته اسقاط خودرو در کشور ما به حداقل رسیده است. دلیل اصلی این موضوع افزایش چشمگیر قیمتها و همچنین عدم وجود مشوقهای کارآمد بوده است. برای این که کشور از بحران انباشت خودروهای فرسوده رهایی پیدا کند، لازم است تا مشوقهایی در نظر گرفته شود. در همین راستا به تازگی مجلس شورای اسلامی به پیشنهاد نماینده مردم مشهد و نایب رئیس کمیسیون اصل ۹۰ طرحی را به تصویب رسانده است که بر اساس آن طی سال آینده به ۱۰۰ هزار نفر از دارندگان خودروهای فرسوده مشوقی از سوی دولت ارائه خواهد شد.
نصرالله پژمانفر، نماینده مردم مشهد در ارتباط با این موضوع عنوان کرد یکی از اصلیترین مشکلاتی که هماکنون کلانشهرها با آن مواجه هستند، وجود خودروهای فرسوده است؛ مشکلی که در تمام کشورهای دنیا برنامهای برای مقابله با آن به اجرا در میآید. کشورها بر اساس یک استراتژی مشخص تلاش میکنند توازن تولید خودروهای جدید و فرسودهها را از طریق اسقاط این خودروها فراهم کنند. در این راستا در ایران نیز مراکزی به منظور اسقاط خودرو تأسیس شده است.
خودروهای فرسوده در آلودگی هوا نقش به سزایی دارند
نصرالله پژمانفر در رابطه با اهمیت اجرای برنامههایی به منظور افزایش اسقاط خودرو در کشور، بیان کرد اکثر شهرهای پرجمعیت هماکنون با مشکل آلودگی هوا مواجه هستند و خودروهای فرسوده نقش بهسزایی در آلودگی هوا، ایجاد سرطان و مرگ شهروندان دارند.
وی افزود علاوه بر تردد خودروهای بیش از ظرفیت شریانهای شهری، وجود اتومبیلهای فرسوده نیز مشکل دیگری است که بر آلودگی هوا اضافه میکنند. تعدادی از شهرها تردد خودروهای سنگین را محدود کردهاند و در این زمینه تدابیری را اندیشیدهاند.
نماینده مردم مشهد در ادامه با اشاره به این که مصرف زیاد سوخت یکی دیگر از نکات مهم است، بیان کرد خودروهایی که در ایران مورد استفاده قرار میگیرند نسبت به خودروهای اروپایی آلایندگی بسیار بیشتری دارند و به علت مصرف سوخت بالاتر، هزینه چشمگیری را به کشور تحمیل میکنند.
پژمانفر در ادامه، ایمنی در حمل و نقل جادهای را یکی از نکات مهم دیگر خواند و عنوان کرد ایمنی پایین وسایل حمل و نقل عمومی دلیل اصلی حدود ۱۵ درصد از حوادث جادهای است، از این رو باید اسقاط خودروهای فرسوده با ارائه مشوقهایی در دستور کار دولت قرار بگیرد.
وی ادامه داد دولت برای خرید ماشینهای فرسوده ناچار به پرداخت هزینه چشمگیری خواهد شد. از این رو به منظور ایجاد انگیزه در این حوزه پیشنهاد شد که اگر قرار است خودروهای جدید از طریق قرعهکشی به مشتریان تحویل داده شوند، حداقل ۱۰ درصد از خودروهای عرضه شده در قرعه کشی، در اختیار مالکان خودروهای فرسوده قرار گیرند؛ مشروط بر این که همزمان با تحویل خودرو جدید، خریدار گواهی اسقاط خودرو فرسودهاش را تحویل دهد تا بدین واسطه شانس این افراد برای دریافت خودرو بیشتر شود.
۱۰۰ هزار خودرو طی سال آینده اسقاط خواهد شد
عضو هیئت رئیسه کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در ادامه اظهار کرد پیش بینی میشود با اجرای این برنامه طی سال آینده حدود ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو اسقاط شود و تحویل خودرو بلافاصله انجام خواهد شد. لازم به ذکر است که دولت با اهدای امتیاز ویژه برای دریافت خودرو جدید، به منظور اجرای این برنامه هزینهای را پرداخت نخواهد کرد.
هماکنون ۱۰ درصد مراکز اسقاط خودرو فعال هستند
پژمانفر در ادامه در ارتباط با مزایای دیگر این طرح بیان کرد از آنجایی که طی سالهای گذشته مردم از اسقاط خودرو استقبال چندانی نکردهاند، فعالیت مراکز اسقاط خودرو به صورت چشمگیری کاهش پیدا کرده است؛ به طوری که هماکنون فقط حدود ۱۰ درصد از این مراکز فعال هستند که این مساله باعث شده تا بسیاری از افراد مشغول در این مراکز، کار خود را از دست بدهند. با اجرای این برنامه در گام نخست اشتغالزایی مناسبی ایجاد خواهد شد و حدود ۳۵۰۰ کارگر مستقیما و همچنین حدود ۶۵۰۰ کارگر نیز به صورت غیر مستقیم مشغول به کار خواهند شد و مجموعا حدود ۱۰ هزار اشتغال جدید به وجود خواهد آمد.
وی افزود ابعاد مختلف این طرح توسط مرکز پژوهشهای مجلس و همچنین سایر کارشناسان مورد بررسی قرار گرفته و با کسب رأی بالا در مجلس مصوب شد که از سال ۱۴۰۱ به مرحله اجرا در بیاید. با توجه به بررسیهای صورت گرفته، میتوان این سهم ۱۰ درصدی را در صورت افزایش درخواستها بیشتر کرد. با این حال تخمین زده میشود که این طرح با استقبال مناسبی از سوی مردم مواجه شود و شاهد افزایش چشمگیر اسقاط خودرو باشیم.
مشهد پذیرای ۴۰ هزار خودرو فرسوده است
محمد پذیرا، مدیر محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری مشهد نیز ضمن بیان این که مشهد پذیرای ۴۰ هزار خودرو فرسوده است، عنوان کرد هماکنون ۵۵ هزار کامیون در شهر مشغول به فعالیت هستند که ۳۶ درصد آنها فرسوده محسوب میشوند. علاوه بر این ۸۴ درصد مینیبوسها و ۲۵ درصد وانتها نیز در حال فرسوده شده هستند.
وی در ادامه با اشاره به این که از میان ۲۶۰۰ اتوبوس فعال در حوزه سرویس ادارات، نزدیک به ۶۲ درصد آنها فرسوده محسوب میشوند، عنوان کرد رفت و آمد اتوبوسهای مربوط به سرویس مدارس، صنعتی و ادارات نقش بهسزایی در آلودگی هوا دارد؛ از این رو با اجرای طرح نوسازی خودروهای سنگین وضعیت هوا قطعا بهتر خواهد شد.
پذیرا افزود در گذشته به منظور شناسایی اتومبیل های فرسوده مصوبهای وجود داشت که مبنای مشخصی برای تعیین خودرو فرسوده محسوب میشد. اما این مصوبه دیگر به مرحله اجرا در نمیآید و در حال حاضر هر خودرویی که موفق به دریافت معاینه فنی شود از فهرست خودروهای فرسوده خارج میشود.
مدیر محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری مشهد ادامه داد افزایش چشمگیر قیمت خودرو باعث شده تا تعداد زیادی از افراد، خودروهای کاربراتوری و فرسوده که برای سالها مورد استفاده قرار نمیگرفتند را مجددا وارد خیابانها کنند که این موضوع در آلودگی شهر نقش بهسزایی دارد. از این رو هر اقدامی که به منظور کاهش آلودگی هوا انجام شود، قطعا در بهبود وضعیت تأثیرگذار خواهد بود.
۶۰ درصد خودروهای مشهد فاقد معاینه فنی هستند
محمد پذیرا در ادامه با بیان این که حدود ۶۰ درصد خودروهایی که در مشهد رفت و آمد میکنند فاقد معاینه فنی هستند، خاطرنشان کرد برخی از جریمههایی که در این زمینه وضع شده قدرت بازدارندگی ندارند و اقدامات پیشگیرانه به صورت سینوسی انجام میشود و شدت برخوردها در برخی روزها کم و در برخی روزها زیاد است.