دانشمندان قصد دارند پس از سالها پیام جدیدی را از طرف بشر به موجودات فضایی ارسال کنند؛ اما آیا ارسال پیام به موجودات فضایی خطرناک نیست؟
تیمی متشکل از دانشمندان با ملیتهای مختلف یک پیام جدید را بر مبنای کدهای دودویی آماده کردهاند که در نهایت برای موجودات فضایی کهکشان راه شیری ارسال خواهد شد. در این پیام جزئیات زیادی در رابطه با انسانها، کره زمین و موقعیت آن در کهکشان راه شیری وجود دارد.
پیام جدید انسانها به موجودات فضایی
برای اولین بار در سال ۱۹۷۴ بود که پیامی به نام آرسیبو (Arecibo) برای موجودات فضایی فرستاده شد. از آنجایی که حدود ۵۰ سال از زمان ارسال پیام Carl Sagan و Frank Drake میگذرد و با توجه به پیشرفتهای فراوان فناوری دیجیتال در این مدت، ارسال یک پیام جدید به موجودات فضایی منطقی به نظر میرسد.
این پیام جدید با توضیح برخی مفاهیم اولیه ریاضی و فیزیک شروع میشود. تیم مربوطه در توضیح این بخش گفته است که آنها میخواهند یک راه ارتباطی مشترک ایجاد کنند. پس از آن، کدها به توصیف ترکیب بیوشیمیایی حیات در کره زمین و موقعیت دقیق سیاره ما در کهکشان راه شیری میپردازند.
همچنین در ادامه اطلاعاتی در رابطه با منظومه شمسی، قارههای کره زمین و انسانها داده میشود. در میان موارد متعددی که در این پیام وجود دارد، دعوت از موجودات فضایی برای پاسخ به این پیام جلب توجه میکند. Jonathan Jiang، متخصص فیزیک نجومی ناسا و تیم مربوطه در مقاله خود در رابطه با بهترین راه برای ارسال پیام و مناسبترین قسمت از کهکشان راه شیری برای دریافت آن نیز پیشنهاداتی را ارائه کردهاند.
به باور آنها تلسکوپ کروی با دیافراگم پانصد متری چین (همان چشم آسمان) و آٰرایه تلسکوپ الن در کالیفرنیا برای این کار مناسب هستند. برای تهیه پیام جدید که «فانوسی در کهکشان» نام گرفته است، موسسه SETI، دانشگاه کمبریج و دانشسرای عالی پکن همکاری داشتهاند.
پیام آرسیبو اولین تلاش جدی بشر برای ارتباط با تمدنهای بیگانه و آشنایی آنها با کره زمین بود. این پیام کوتاه و واضح بود؛ اما با توجه به استانداردهای امروزی خیلی ساده به نظر میرسید. در پیام آرسیبو اعداد ۱ تا ۱۰، عدد اتمی عناصر اصلی، شمایی از DNA انسان، یک پیکره تصویری از انسان، شمایی از منظومه شمسی (پلوتو در آن زمان سیاره بود!) و تصویری اولیه از تلسکوپ رادیویی Arecibo قرار داشت.
دانشمندان روسی نیز در سالهای ۱۹۹۹ و ۲۰۰۳ در تلاش مشابهی تحت عنوان پرژههای Cosmic Calls سعی در ارتباط با موجودات بیگانه داشتند. اینگونه تلاشها برای ارتباط با موجودات فضایی Active SETI یا METI (مخفف پیام به موجودات هوشمند فرازمینی) نامیده میشوند.
آخرین بار در سال ۲۰۱۷ بود که کلیپهایی از یک جشنواره موسیقی الکترونیک به یک کوتوله سرخ که در فاصله ۱۲.۴ سال نوری از زمین قرار داشت، ارسال شد. در صورتی که موجودات فضایی به این پیام پاسخ دهند، ما در سال ۲۰۴۲ آن را دریافت خواهیم کرد.
توسعه دهندگان پیام فانوسی در کهکشان (BITG) از فرمول اولیه پیام آرسیبو استفاده کردهاند. البته بر خلاف پیام پیشین که بیشتر شبیه یک کارت پستال برای ستارهها بود، پیام جدید همچون یک پاورپوینت مملو از اطلاعات مفید جلوه میکند. در واقع هدف آنها این بوده که تا آن جا که ممکن است اطلاعات مرتبط را به پیام خود اضافه کنند.
البته چالش اصلی برای این تیم ایجاد یک سیستم ارتباطی در نبود زبان مشترک بود. دانشمندان در این رابطه گفتند:
اگرچه شاید مفهوم ریاضیات از نظر انسانها برای موجودات هوشمند فرازمینی تعریف نشده باشد؛ اما احتمالا تمام موجودات هوشمند کدهای باینری را درک خواهند کرد. باینری سادهترین فرم ریاضیات است؛ زیرا تنها شامل دو حالت صفر یا یک، بله یا خیر، سیاه یا سفید و ماده یا خلاء میشود.
در انتخاب کد باینری، دانشمندان به یک واقعیت انکارناپذیر نیز توجه کردهاند. موجودات فضایی در همان جهانی که ما زندگی میکنیم، هستند و به همین خاطر مجبورند با قوانین قطعی آن کنار بیاییند. بنابراین عجیب نیست اگر بگوییم که آنها نیز احتمالا موارد مشابهی را در رابطه با ریاضیات، فیزیک، عنصرهای اصلی و … کشف کردهاند.
در واقع به همین خاطر است که Jiang و همکارانش پیام خود را با اعداد اصلی و درس کوتاهی درباره سیستم دهدهی آغاز کردهاند. آنها همچنین بنا را بر این گذاشتند که موجودات فضایی با یک خوشه ستارهای کروی مهم آشنا هستند و موقعیت کره زمین در کهکشان راه شیری را بر اساس آن مشخص کردند.
تمامی این اطلاعات در ۱۳ بخش قرار گرفته و مجموعا ۲۵۵۰۰ بایت را اشغال کردهاند. برای مقایسه باید گفت که شما میتوانید پیام BITG به موجودات فضایی را در یک فلاپی قدیمی بگنجانید و باز هم فضای خالی داشته باشید.
البته این احتمال نیز وجود دارد که پیام ارسالی کاملا برای موجودات فضایی ناخوانا باشد. آنها ممکن است متوجه مفهوم مجموعه صفرها و یکها نشوند و حتی با وجود هوشمند بودن، نتوانند به خاطر تفاوتهای احتمالی شناختی، بینشی و حتی فرهنگی آنها را تفسیر کنند.
دانشمندان تیم مربوطه همچنین اعلام کردهاند که برای ارسال این پیام به صورت امواج رادیویی باید تغییراتی را در تلسکوپهای چین و کالیفرنیا ایجاد کرد و بهترین زمان سال برای ارسال پیام نیز بین فروردین و مهر ماه خواهد بود که زاویه بین زمین و خورشید برای کاهش اختلالات در حالتی بهینه است. منطقه هدف نیز در فاصله ۱۳ هزار سال نوری از مرکز چرخشی کهکشان راه شیری قرار دارد.
خطرات ارسال پیام و تعامل با تمدنهای بیگانه
اما چه چیزی سبب شده که ما یک پیام جدید را برای موجوات فضایی بفرستیم؟ آيا با توجه به خطرات احتمالی، این کار منطقی است؟ ما درباره رفتار، اصول اخلاقی و انگیزههای موجودات بیگانه هیچ اطلاعاتی نداریم و با وجود اینها، میخواهیم توجه آنها را به خود جلب کنیم. دانشمندان پروژه BITG در این رابطه توضیحاتی را ارائه کردهاند:
مخالفتهای مربوط به ادامه ارتباط بررسی شده است. آيا موجودات هوشمند فرازمینی صلح طلب هستند و اگر هم هستند، آيا با توجه به ذات بشر میتوان گفت که جنگ با آنها اجتنابپذیر است؟ آيا شاهد انقراض یکی از این دو خواهیم بود؟ منطق حکم میکند که اگر گونهای به توانایی ارتباط در گیتی رسیده باشد، به احتمال زیاد سطح بالایی از همکاری را در بین خود دارند و به همین خاطر اهمیت صلح و تعامل را درک میکنند.
در واقع دانشمندان میگویند که اگر موجودات فضایی صلحجو نبودند، تا الان منقرض شده بودند. هرچند که این توجیه قابل قبول نیست و میتوان احتمالات بسیار زیادی را متصور شد که در آنها ارسال پیام و ارتباط با موجودات فضایی میتواند مشکلساز شود.
البته Jiang و همکارانش اعلام کردهاند که باید یک گفتگوی عمومی با هدف رسیدن به توافق نظر آگاهانه در این رابطه شکل بگیرد؛ اما با توجه به اینکه این پیامها ممکن است حیات روی کره زمین را به کلی به خطر بیندازند، مشخص نیست چطور میتوان به یک توافق جهانی در این موضوع دست یافت.
از زمان ارسال اولین پیام به موجودات فضایی، انسانها تقریبا هر هفته حضور خود را از طریق امواج رادیویی به فضا اعلام کردهاند و ممکن است در این لحظه نیز یک تمدن بیگانه آنها را دریافت کرده باشد.
کشف موجودات بیگانه، صحبت کردن با آنها و انجام تعاملات فرهنگی و تکنولوژی محور میتواند تمدن و سطح فناوری ما را تا حد غیر قابل تصوری بالا ببرد، ولی از طرفی نمیتوان از خطرات احتمالی و البته غیر قابل جبران این کار صرف نظر کرد. البته برخی افراد بر این باورند که موجودات فضایی احتمالی، هرگز این پیام ها را دریافت نخواهند کرد.
نظر شما در رابطه با ارسال پیام به موجودات فضایی حاضر در کهکشان راه شیری چیست؟