دیرینهشناسان اخیرا به دنبال حفاری در یک معدن، بقایای عجیب ترین جانور آبی باستانی جهان را در منطقهای از کانادا کشف کردهاند.
دیرینه شناسان اخیرا از کشف بقایای عجیب ترین جانور آبی باستانی جهان که «به خوبی حفظ شده» است در نزدیکی شاحل شرقی دریاچه سیمکو در جنوب انتاریو کانادا و در یک معدن سنگ خبر دادهند که آنچنان کانونی از فسیلهای دریایی است که دانشمندان آن را به پالئو پمپئی ملقب کردهاند.
تیم تحقیقاتی بعد از مطالعه جدید گزارش داد که گونه تازه کشف شده، Tomlinsonus dimitrii نام دارد و بخشی از یک دسته منقرض شده از بندپایانی معروف به مارلومورفها محسوب میشود که تقریبا 450 میلیون سال پیش در دوره اردویسین زندگی میکردند.
کشف فسیل یک جانور آبی عجیب و باستانی
نکته جالب درباره اکتشاف جدید اینکه فسیل یافته شده شامل بخشهای نرم بدن است حال آنکه معمولا دیگر فسیلهای خارپوستان که در این منطقه به وفور یافت میشوند عموما حاوی بخشهای معدنی بدن هستند که در طول زمان امکان بیشتری برای حفظ شدن دارند.
جوزف مویسیوک، نویسنده اصلی مقاله، دانشجوی دکتری اکولوژی و زیستشناسی تکاملی در دانشگاه تورنتو و محقق موزه سلطنتی انتاریو تورنتو (ROM) میگوید:
انتظار نداشتیم گونهای با بقایای نرم بدن را در این مکان پیدا کنیم. وقتی به فسیلها فکر میکنیم معمولا به یاد مواردی چون استخوان و پوسته دایناسورها میافتیم و یافتن بافت نرم بدن جانوران بسیار بعید است. تنها چند مکان در سراسر دنیا وجود دارد که نرمتنان در آنجا یافت شده باشد.
طول فسیل کشف شده نهایتا 2 اینچ (6 سانتیمتر) و در حد یک انگشت اشاره است که به سادگی در کف دست جا میگیرد. این جانور دارای یک سر محافظ پرآذین است که با دو شاخ منحنی با خارهایی مانند پر پوشیده شده و بدن آن شبیه به بدن دیگر بندپایان از جمله حشرات و عنکبوتها به مجموعههای متعددی از اندامها از جمله یک جفت عضو غیرمعمول تقسیم شده است. مویسیوک میگوید:
این اندام عجیب زیر سر قرار گرفته، بسیار دراز است و در انتهای بدن با برآمدگیهای شبیه به پاهای حیوان قرار گرفته که احتمالا از آن برای باز کردن مسیر خود در کف دریا استفاده میکرده است. به علاوه به نظر میرسد جانور کشف شده نابینا باشد چراکه هیچ ردی از چشم یافته نشده است.
محققان این فسیل شگفتانگیز را طی حفاری رسمی در یک معدن فعال، متعلق به گروه تاملینسون (Tomlinsonus) که یک شرکت خدمات زیرساخت در شرق کانادا است کشف کردند. به خاطر اینکه شرکت با رضایت کامل اجازه حفاری در معدن را به دیرینهشناسان داد، آنها گونه تازه کشف شده را Tomlinsonus dimitrii نامگذاری کردند.
پیش از این حفاری که توسط جورج کامپوریس به عنوان یک تکنسین مستقل دیرینه شناسی که از سال 2014 مشغول مطالعه و حفاری بسترهای فسیلی است، رهبری میشد، عمدتا مارلومورفها در مکانهای فسیلی قدیمیتری مانند شیل بورگس در کوههای راکی یافته میشدند.
به گفته دیرینهشناسان، گونه تازه یافتهشده شباهت زیادی به یکی از دیگر گونههای بندپایان منقرض شده به نام Marrella splendens دارد که در شیل بورگس یافته شده است.
معدن دریاچه سیمکو در انتاریو مشابه با شیل بورگس در دورانی کاملا در آب غوطهآور بود و بخشی از دریایی کم عمق و گرمسیری محسوب میشد که بخش مهمی از کانادای امروزین را پوشش میداد و در طی میلیونها سال، بستر دریا از رسوبات ناشی از طوفان پوشیده شده بود. مویسیوک میگوید:
آنچه در اینجا رخ داده، دفن سریع موجوداتی است که در کف این اقیانوس مسطح اما کمعمق زندگی میکردند و مکررا توسط جریانهای گل و لای بزرگ زیردریایی که از رویدادهای طوفانی سرچشمه میگرفتند خفه میشدند.
مدفون شدن کل جامعه زیستی متنوع این منطقه با جریانهای متعدد گل و لای سبب شده تا محققان به سایت لقب پالئو پمپئی را بدهند چراکه جانوران کشف شده دقیقا در جایی که زندگی میکردند از بین رفتند و دفن شدند.
مویسیوک و همکارانش که امیدوارند این کشف به پر کردن شکاف پرونده فسیلی این گروه از بندپایان کمک کند. گونه Tomlinsonus dimitrii اکنون به مجموعه موزه سلطنتی انتاریو کانادا (ROM) منتقل شده است و در حال حاضر در گالری Willner Madge به عنوان بخشی از نمایشگاه Dawn of Life به نمایش گذاشته شده است.