موخوره یکی از شایع ترین اختلالات رشد مو است. این معضل خود را معمولا با خشکی مو و شاخه شاخه شدن آن نشان میدهد. یکی از شایع ترین عوارض موخوره ، ریزش شدید مو است. در این مقاله، ابتدا نگاهی دقیقتر به این عارضه داشته و نشانهها، علائم، دلایل بوجود آمدن و راههای پیشگیری از آن را معرفی میکنیم.
موخوره چیست و چه ظاهری دارد؟
مو از قسمت ریشه آن رشد میکند و این بدان معنی است که انتهای آن، پیرترین و در نتیجه، آسیبپذیرترین قسمت آن است. عوامل متعددی که در قسمتهای بعد بررسی می کنیم، سبب فرسوده شدن این قسمت از مو شده که خود را به شکل دو شاخه شدن نشان میدهد. این عارضه میتواند در قسمتهای میانی یا در موارد شدید، نزدیک پوست سر نیز رخ دهد. در حالتهای شدید، شاهد تکه تکه شدنهای متعدد یک تار مو از نقاط مختلف آن هستیم.
دلایل بوجود آمدن موخوره
پیش از معرفی عوارض موخوره و راههای پیشگیری از آن، دانستن دلایل به وجود این عارضه بسیار مهم هستند. به طور کلی، دو شاخه شدن انتهای مو، نشانهای از آسیب دیدگی آن است. هرچه این آسیب دیدگی بیشتر باشد، شکاف ایجاد شده بیشتر و عوارض موخوره شدیدتر خواهند بود. در ادامه، برخی از علل شایع بوجود آمدن موخوره را بررسی میکنیم.
حرارت دادن شدید مو
استفاده مکرر از ابزارهای حالت دهنده حرارتی مو، مانند اتوی مو، سشوار و غیره میتواند سبب آسیب دیدگی شدید مو شود. گرمای ساطع شده از این وسایل، رطوبت مو را از بین برده و آن را مستعد شکستن و موخوره میکند.
استفاده از مواد شیمیایی
طبق نظر بهترین دکترهای پوست اعمال انواع مواد شیمیایی، به خصوص با کیفیت پایین مانند انواع صاف کننده، دکلره، رنگهای شیمیایی و غیره، تأثیر بسیار بدی بر سلامتی مو داشته آن را تضعیف میکند. به خصوص اگر استفاده از این مواد به صورت یک روتین درآمده باشد، آسیب دیدگی موها شدیدتر خواهد شد. موخوره، یکی از اولین عوارض استفاده مداوم از این مواد است.
اصطکاک
اصطکاک، یکی از دلایل شایع بوجود آمدن موخوره است. برخی پارچهها و مواد به کار رفته شده در آنها، سبب کاهش رطوبت مو و ایجاد الکتریسیته ساکن و دیگر عوارض شده که در نهایت میتواند به موخوره منجر شود. انواع کلاه، روسری، روبالشی، حولههای زبر و غیره میتوانند منبع اصطکاک باشند.
آب و هوا
تحقیقات نشان میدهند افرادی که در مناطقی با آب و هوا بسیار خشک و آفتابی زندگی میکنند، بیشتر در معرض عارضه موخوره قرار دارند. تابش بیش از حد و شدید نور خورشید به مو و کمبود رطوبت، دو عاملی هستند که رطوبت مو را از بین برده و سبب شکنندگی و تضعیف موها میشوند. در صورت ادامه چنین شرایطی، احتمال بروز موخوره افزایش مییابد.
استفاده از محصولات موی نامناسب
محصولات مو برای مراقبت از آن میتوانند مفید و مؤثر واقع شوند؛ اما به شرطی که درست انتخاب شوند. بسیاری از این محصولات، مانند شامپوهای معمولی که همگان مصرف میکنند، مملو از مواد خشک کننده و الکل هستند. به خصوص افرادی که برای رهایی از چربی مو به شامپوهای مخصوص موهای چرب روی میآورند، در صورت انتخاب شامپوهای بی کیفیت یا بسیار خشک کننده، بیشتر در معرض عوارض موخوره قرار دارند.
طبق مطالعات متعدد انجام شده، PH شامپو میتواند بر شکنندگی یا در واقع رطوبت و خشکی آن اثر بگذارد. به همین جهت، توصیه میشود که از شامپوهای با خاصیت بسیار قلیایی یا بسیار اسیدی استفاده نشود. به طور مثال، ثابت شده است که شامپوهای با خاصیت بسیار قلیایی، باعث ایجاد بار منفی روی مو میشوند. ایجاد بار الکتریکی روی مو، سبب افزایش اصطکاک، شکنندگی مو و در نهایت موخوره میشود.
عوارض موخوره
هر بیماری یا عارضهای از جمله موخوره با عوارض آن شناخته میشود. به خصوص در صورتی که در مراحل ابتدایی، علائم و نشانههای آن جدی گرفته نشوند، مواجهه با عوارض شدیدتر آن در آینده حتمی خواهد بود. برخی از شایع ترین علائم موخوره یا احتمال ابتلا به آن موارد زیر هستند:
- خشکی بیش از اندازه مو
- وجود گره های گلوله مانند در انتهای مو
- شکنندگی مو هنگام شانه کردن
- کاهش سرعت رشد مو
عوارض موخوره به شدت آن نیز بستگی دارد. در واقع، هرچه محل شروع دو شاخه شدن مو به پوست سر نزدیکتر و تعداد شاخهها و عمق شکاف آنها عمیقتر باشد، موخوره شدیدتر است. در صورت رسیدن موخوره به ریشه مو، آسیب رسانی آن شدیدتر و در برخی موارد، دائمی خواهد بود. یکی از عوارض موخوره شدید، ساییدگی کوتیکول مو است. در این حالت، کوتیکول به طور کامل از قشر (کورتکس) خود جدا میشود که نشانه آن، یک شکاف بسیار عمیق است. عوارض موخوره به ترتیب شدت آسیب دیدگی به شرح زیر هستند:
- کاهش سرعت رشد مو
- ایجاد اعوجاج در رشد مو
- رشد ناهمگون مو
- ریزش مو
- ریزش شدید و کچلی
در صورت عدم توجه به عوارض اولیه و شدیدتر شدن عوامل بوجود آورنده موخوره، قسمت های اصلی مو مانند ریشه و فولیکول مو که در رشد آن بسیار مؤثر هستند، آسیب دیده و عوارض موخوره تا حد کچلی نیز گسترش مییابد. این حالت، زمانی به وجود میآید که بخش های کورتکس و کوتیکول مو از یکدیگر جدا شده و در طول ساقه مو حرکت میکنند. در این شرایط، هر بار که مو در معرض آب و رطوبت قرار میگیرد، حرکت شکاف به سمت ریشه مو سرعت گرفته و شکاف مو بیشتر میشود.
راه های پیشگیری از موخوره
برای جلوگیری از دچار شدن به عوارض موخوره ، پیش از هر چیز بهتر است به صورت اصولی از موی خود مراقبت کنید. در ادامه، برخی از مهمترین روشهای جلوگیری از ابتلا به این عارضه را شرح میدهیم.
کوتاه کردن منظم مو
کارشناسان پوست و مو تأکید دارند که بهترین روش تقویت مو و کمک به رشد آن، کوتاه کردن مرتب آن است. حتی در صورتی که قصد بلند کردن موهای خود را دارید، بهتر است هر شش تا هشت هفته یکبار، آن را کمی کوتاه کنید. در این صورت، قسمتهای آسیب دیده مو از آن جدا شده و اجازه رشد مجدد به ساقه داده میشود.
استفاده از محافظ حرارتی
همانطور که گفتیم حرارت، رطوبت مو را از بین برده و با خشک کردن بیش از حد آن، احتمال بروز موخوره را افزایش میدهد. یک محافظ حرارتی که همراه با حرارتدهی روی مو اسپری میشود به حفظ رطوبت مو کمک میکند.
بهینه سازی عادات شستشو
شستشوی مکرر و روزانه، منجر به از بین رفتن رطوبت و چربی طبیعی مو میشود. توصیه میشود در صورتی که مستعد موخوره هستید، حداکثر هر دو روز یکبار موهای خود را شسته و حتیالامکان، فقط ریشه مو را با شامپو بشویید.
سخن آخر
موخوره، یکی از شایع ترین عارضه های مربوط به مو است که طی آن، مو از قسمت انتهایی خود شکافته میشود. از مهم ترین عوامل بوجود آورنده موخوره کاهش رطوبت مو با عواملی نظیر حرارت، اصطکاک و مواد شیمیایی نامناسب است. عوارض موخوره در صورت عدم توجه به آن میتواند دائمی شده یا به درمانهای پیچیده نیاز پیدا کند. که در این صورت باید به متخصص پوست و مو مراجعه کنید. اگر در تهران سکونت دارید، میتوانید با بهترین دکترهای پوست تهران مشاوره شوید.