قوم مایا یکی از شگفت انگیزترین تمدن های بشری را در آمریکای میانه شکل دادند. در ادامه میخواهیم به اسرار اهرام مایا که برخی از آنها قدمتی ۳۰۰۰ ساله دارند، بپردازیم.
قوم مایا از حدود ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح تا ۱۵۰۰ سال پس از میلاد، اهرام زیادی را در آمریکای میانه ساخته و دست سازههای مختلفی را درون آنها قرار داده بودند. سوال ما این است که چه چیزی دقیقا درون آنهاست؟
اسرار شکل خاص و اشیاء موجود در اهرام قوم مایا
مشخص شد که این اهرام نیز مانند اهرام مصر باستان، دارای گنجینههای بسیاری هستند؛ اما بر اساس گفته کارشناسان، یک چیز عجیبتر درمورد این اهرام وجود دارد و آن اینکه قوم مایا داخل اهرام بزرگ اهرام کوچکتر ساخته بودند. به عنوان مثال هرم El Castillo که در شبه جزیره Yucatán قرار دارد، دو هرم کوچکتر را نیز همانند عروسکهای روسی در خود جای داده است.
Andrés Tejero-Andrade، استاد دانشگاه ملی مستقل مکزیک که مطالعات زیادی در رابطه با هرم El Castillo انجام داده است، گفت:
وقتی ساکنان باستانی شبه جزیره Yucatán به سازهای میرسیدند که زمانی میزبان انسانهای دیگر بوده و بعدا متروکه شده است، آن را نابود نمیکردند، بلکه یک بنای دیگر روی آن میساختند. همین روند نیز سبب ساختار خاص آنها شده است.
البته این رویکرد فقط مختص هرم El Castillo نبوده است و دیگر اهرام مایایی و غیر مایایی نیز اینگونه هستند. Denisse Lorenia Argote Espino، پژوهشگر موسسه ملی مردم شناسی و تاریخ مکزیک در رابطه با اسرار اهرام مایا گفت:
ساختن یک هرم روی هرم دیگر یک عمل رایج تا پیش از آمدن اسپانیاییها بوده است و سازههای اصلی موجود در مناطقی که به مدت طولانی مسکونی بودهاند، معمولا در چند بازه زمانی مختلف ساخته شدهاند.
با وجود این، تو در تو بودن بارزترین شاخصه اهرام مایا نیست. برخی از معابد مایا برای انجام آداب مذهبی استفاده میشدهاند و برخی دیگر به عنوان مقبره حاکمان و یا افراد برجسته به حساب میآمدند. در این مقبرهها ماسکهای یشمی (برای فرد فوت شده)، گردنبند یشمی، تیغههای ساخته شده از سنگ آبسیدین و تیغ لقمه ماهی (که نشانه از خودگذشتکی برای مایاهای باستان بود) دیده میشد.
تیغ لقمه ماهی به این خاطر به عنوان نشانه از خود گذشتگی شناخته میشد که گاهی اوقات مردم مایا آن را درون گوش، گونهها، لبها، زبان و آلت تناسلی خود قرار میدادند و سپس از خونی که میریخت برای تدهین بتهای خود استفاده میکردند. تمدن مایا به اشیاء ساخته شده از یشم بهای زیادی میدادند و جگوار یشمی یافته شده در هرم El Castillo نیز به خوبی از اسرار اشیاء یشمی یافت شده در اهرام مایا پرده برمیدارد.
Karl Taube، استاد مردمشناسی دانشگاه کالیفرنیا در این رابطه گفت:
احترام مردم تمدن مایا به یشم سبز نه تنها به خاطر ارزش و زیبایی آن بلکه به خاطر اهمیت نمادین بسیار زیادش بوده است. یشم با حکمرانی، باد و ذرت نیز مرتبط بود و به عنوان یک عضو مهم در مراسم خاکسپاری و احضار خدایان و اجداد آنها به حساب میآمد.
در اهرام مایا اشیاء قابل توجه دیگری هم یافت شدهاند. به عنوان مثال درون یک هرم که در شمال گواتمالا قرار دارد، بخشهایی از چیزی که احتمالا اولین تقویم مایا است، یافت شد. این تقویم به ۲۲۰۰ سال قبل برمیگردد. هرم دیگری در کوپان هندوراس وجود دارد که در راهرو آن یک نوشته بزرگ با بیش از ۲۰۰۰ گلیف مایایی دیده میشود. این نوشته تاریخ حاکمان کوپان را روایت میکند.
مایاها از یک سیستم نوشتاری خاص استفاده میگردند که با نام هیروگلیف مایایی شناخته میشود. در این سیستم، تصاویر نماینده صداها هستند که آنها نیز در کنار هم کلمهها را شکل میدهند. تمدن مایا همیشه مایه شگفتی باستان شناسان بوده است و احتمالا در آینده نیز جزئیات بیشتری از اسرار اهرام آنها فاش خواهد شد.