در اینجا به ده نکته مهم اشاره خواهیم کرد که باید پیش از خرید کامپیوتر شخصی به آنها توجه کنید. با رعایت این نکات می توانید هزینهها را مدیریت کرده و قطعات مناسبتری خریداری کنید.
خرید یک کامپیوتر شخصی در مقایسه با خرید لپتاپ مزایای فراوانی دارد. نخست اینکه میتوانید قطعات مختلف PC خود را بنا به نیاز خود نظیر گیمینگ، ویرایش ویدیو یا امور دفتری ساده انتخاب کنید. انتخاب دقیق قطعات یک کامپیوتر بسته به نیازهای شخصی، ضمن اینکه میتواند هزینهها را کاهش دهد، منجر به افزایش کیفیت سیستم نهایی خواهد شد.
علاوه بر این، قابلیت های شخصی سازی فراوان، نظیر نورپردازی RGB از جمله مواردی هستند که میتوانید بسته به سلیقه و بودجه خود بر روی کامپیوتر انتخاب خود اعمال کنید.
با خرید کامپیوتر شخصی همچنین میتوانید تمرکز خود را بر روی قطعاتی خاص نظیر کارت گرافیک متمرکز کنید و در بقیه قسمتهایی که اهمیت کمتری برایتان دارند، از قطعات ارزانقیمتتر استفاده کنید. در این صورت حتی امکان استفاده از قطعات دست دوم نیز با هدف کاهش هزینه نهایی برایتان وجود خواهد داشت.
بعلاوه، در صورتی که قطعات مختلف کامپیوترتان را شخصا اسمبل کرده باشید، به طور کامل متوجه رابطه میان تک تک قطعات و سیستم عملکرد آنها خواهید شد. همچنین کامپیوتر شخصی امکان ارتقای دائمی مشخصات را نیز در اختیارتان قرار میدهد؛ به طوری که همیشه این فرصت را دارید که با نصب یک درایو SSD یا کارت گرافیک جدیدتر، عملکرد کامپیوتر خود را ارتقا دهید.
در این میان البته باید توجه کرد که خرید قطعات یک کامپیوتر شخصی و اسمبل آنها کار چندان سادهای نیست و به کمی آموزش و البته تجربه نیاز دارد. به همین جهت ممکن است بسیاری افراد قید خرید یک کامپیوتر شخصی را بزنند و به سراغ خرید لپ تاپ یا کامپیوترهای آماده بروند.
نکات مهم پیش از خرید یک کامپیوتر شخصی
در صورتی که شما تصمیم به خرید یک کامپیوتر شخصی دارید، توصیه میکنیم مطالعه این مطلب گجت نیوز را از دست ندهید. در این متن به 10 نکته مهم اشاره خواهیم کرد که پیش از خرید و اسمبل یک کامپیوتر شخصی باید به آنها توجه کنید.
1. اسمبل قطعات یک کامپیوتر کار چندان سختی نیست
با این که ممکن است خرید و نصب یک کامپیوتر برای کسی که سررشتهای از جزئیات سختافزاری رایانهها ندارد کاری بسیار پیچیده و علمی به نظر برسد، اما در واقعیت اسمبل کردن و راهاندازی یک کامپیوتر شخصی کار چندان سختی نیست.
البته منظور از راهاندازی یک کامپیوتر، صرفا کنار هم قرار دادن قطعات مختلف آن و اتصال صحیح آنهاست؛ چراکه برخی امور اضافی در این بخش، کارهایی حرفهای و دقیق هستند که نیازمند افراد آموزشدیده خواهند بود. به عنوان مثال اگر قصد اورکلاک کردن پردازنده یا کارت گرافیک را داشته باشید، باید نکات خاصی را در نظر بگیرید. همچنین نصب یک سیستم خنککننده مایع نیز از جمله مواردی است که به آموزش و مهارت بالایی نیاز دارد.
با این وجود برای اسمبل کردن یک سیستم ساده سختافزاری، تمام آنچه نیاز دارید، قطعات مربوطه، یک جعبهابزار، یک آموزش ویدیویی و چندین ساعت وقت خالی است!
2. اکنون وقت بسیار مناسبی برای خرید کامپیوتر شخصی است
در سالهای گذشته ایده خرید یا آپگرید رایانههای شخصی برای بسیاری کاربران، به خصوص کسانی که به دنبال تهیه قطعات با قیمتی مناسب بودند، به یک رویا تبدیل شده بود! دلیل اصلی این امر، سر به فلک کشیدن قیمت کارت گرافیکها بود. کارت گرافیک یکی از گرانترین قطعات به کار رفته در کامپیوترهای شخصی است که به دلیل اهمیت فراوانی که در اجرای امور گرافیکی سنگین نظیر بازیهای ویدیویی دارد، از جمله اولویتهای اصلی گیمرها نیز به شمار میرود.
طبیعتا کارت گرافیکهای قدرتمند قیمت بالایی هم دارند. با این وجود، در سالهای اخیر، قیمت کارتهای گرافیک به صورت خندهداری افزایش داشته است؛ به طوری که قیمت برخی از این محصولات در بازار سیاه نزدیک به سه برابر قیمت تعیین شده توسط سازنده بود! این گرانی باورنکردنی کارتهای گرافیک تا جایی پیش رفت که قیمت یک کارت گرافیک معمولی در بسیاری اوقات بالاتر از مجموع تمامی قطعات دیگر به کار رفته در یک PC میشد!
به طور کلی دو دلیل عمده برای این افزایش قیمت باورنکردنی قیمت کارتهای گرافیک وجود داشت:
- کمبود جهانی نیمه رساناها؛
- سوددهی بالای استخراج رمزارزها.
البته مشکل کمبود نیمه رساناها هنوز گریبانگیر کمپانیهای سازنده کارتهای گرافیک و کاربران است؛ اما سقوط سنگین قیمت رمزارزها باعث شده است که استخراج آنها حداقل در حال حاضر توجیه اقتصادی نداشته باشد. نتیجه این امر امکان خرید کارت گرافیکها با قیمت پایینتر از قیمت تعیین شده توسط سازنده، پس از سالهاست! همچنین احتمالا به زودی شاهد عرضه کارت گرافیکهای دست دوم ارزانتر به بازار نیز خواهیم بود که هزینه خرید یک PC را به طور چشمگیری کاهش خواهند داد.
به بیان ساده، اگر قصد خرید یک رایانه شخصی را دارید، اکنون بهترین زمان برای این کار به شمار میرود!
3. خرید یک کامپیوتر آماده نیز میتواند گزینه مناسبی باشد
اگر هزینه پایینتر یکی از اولویتهای شما برای خرید PC است میتوانید خرید کامپیوترهای آماده را نیز به عنوان یک گزینه در نظر داشته باشید. این دسته کامپیوترها معمولا قیمتی مناسبتر از کامپیوترهای شخصی سفارشی دارند و در بسیاری مواقع نیز عملکرد قابل قبولی را ارائه میدهند.
دلیل ارزانتر بودن کامپیوترهای آماده در مقایسه با کامپیوترهایی که قطعات آن به طور جداگانه خریداری میشوند مستقیما به افزایش قیمت کارت گرافیک مرتبط نیست و بیشتر به تخفیفهایی که سازندگان این سیستمهای آماده با خرید انبوه قطعات دریافت میکنند بستگی دارد. کمپانیهای عرضه کننده این رایانهها معمولا به دلیل خرید تعداد زیاد از قطعات سازنده رایانههای آماده، تخفیفهای بسیار خوبی میگیرند. بنابراین کنار هم قرار دادن این قطعات، در مقایسه با زمانی که کاربر قطعات مختلف را شخصا دستچین میکند، باعث کاهش هزینه این دسته کامپیوترها میشود.
البته به جز ارزانتر بودن، وضعیت مناسبتر گارانتی کامپیوترهای آماده نیز به عنوان یکی دیگر از محاسن آنها به شمار میرود. زمانی که یک سیستم کامپیوتر آماده را خریداری میکنید، کل سیستم به طور کامل تحت گارانتی قرار میگیرد. بنابراین کمپانی سازنده در برابر هرگونه ایراد یا اشکال در هریک از قطعات کاملا مسئول است. این در حالی است که با خرید کامپیوترهای شخصی سفارشی، تحت شرایط خاصی ممکن است گارانتی باطل شده و نتوانید از خدمات پس از فروش رایگان دستگاه استفاده کنید.
4. قطعات مختلف کامپیوتر باید سازگاری داشته باشند
یکی از مهمترین مسائلی که باید در هنگام خرید و اسمبل کردن PC ها به آن توجه کرد، سازگاری تک تک قطعات با یکدیگر است. اساسا مادربورد کامپیوترهای شخصی یا برای پردازندههای اینتل ساخته میشود یا برای پردازندههای AMD. از طرف دیگر، نسلهای مختلف قطعاتی مانند رم نیز باید در حین خرید، در نظر گرفته شوند. به عنوان مثال اگر مادربرد قادر به پشتیبانی از رمهای DDR3 است، نمیتوان رمهای DDR4 یا DDR5 را روی آن نصب کرد. همچنین ممکن است برخی کارت گرافیکها با مدلهای خاصی از پردازنده یا رم سازگار باشند. از طرف دیگر، پاور دستگاه نیز باید از توان مناسب برای تامین انرژی تمام قطعات بهرهمند باشد.
عدم تطابق قطعات مختلف میتواند سطوح مختلفی داشته باشد که هریک به نوعی باعث افت عملکرد کلی سیستم میشوند. برخی اوقات این عدم تطابق به شکل افت سرعت و عملکرد محسوس سیستم مشخص میشود و گاهی اوقات سیستم قادر به ارائه حداکثر عملکرد مورد نیاز نیست. یکی از شایعترین نمونههای عدم تطابق، استفاده از یک کارت گرافیک قدرتمند و ردهبالا در کنار یک پردازنده ارزانقیمت و متوسط در بسیاری PC هاست که باعث عدم هماهنگی و در نتیجه افت عملکرد کارت گرافیک میشود. در این شرایط، پردازنده قدیمی یا ضعیفتر، خیلی زودتر از کارت گرافیک به حداکثر توان خود میرسد و در نتیجه کارت گرافیک قادر نیست عملکرد بهینهای ارائه دهد.
از سوی دیگر، تطابق اندازه قطعات مختلف نیز یکی دیگر از نکاتی است که باید به آن توجه کرد. مثلا در خرید یک کامپیوتر شخصی باید در نظر داشت که یک کارت گرافیک تایتان انویدیا نمیتواند درون یک کیس کوچک قرار گیرد. البته برای رفع عدم هماهنگیهای فیزیکی وبسایتهایی نظیر PC Part Picker وجود دارند که به صورت تصویری، سازگاری یا عدم سازگاری قطعات مختلف یک کامپیوتر شخصی را بررسی میکنند. پس اگر قصد خرید قطعات مختلف یک PC را دارید، مطمئن باشید که پیش از خرید، وبسایتهای این چنینی را چک کردهاید!
5. مراقب الکتریسیته ساکن باشید
با اینکه ممکن است خارج شدن جرقههای رعد و برق مانند از نوک انگشتانتان در ظاهر جذاب به نظر برسد، اما بهتر است مراقب باشید این اتفاق هنگام نصب قطعات مختلف یک کامپیوتر شخصی برایتان رخ ندهد! البته احتمال اینکه قطعات یک کامپیوتر با تخلیه انرژی در این ابعاد آسیب جدی ببینند، بسیار پایین است. با این حال با در نظر گرفتن قیمت هریک از این قطعات، همین احتمال کم نیز یک ریسک به شمار میرود.
زمانی که تعداد الکترونهای موجود روی سطح بدن شما از حد مشخصی بیشتر شود، الکترونهای اضافی به دنبال انتقال به سطح جدیدی هستند و اصولا به سمت مواد رسانا جذب میشوند. این تخلیه الکتریکی، دلیل حس شوکی است که گاهی اوقات با تماس سطوح فلزی به آن دچار میشوید! همچنین احتمال تخلیه الکتریکی در مجاورت فرش، موکت و یا پلی استر بیشتر است.
متاسفانه اکثر قطعات یک رایانه از فلزهای رسانا تشکیل شدهاند؛ به طوری که کیس یک کامپیوتر را میتوان یک مدار الکتریکی بزرگ و پیچیده دانست. بنابراین، در صورتی که بی احتیاط و کمی هم بدشانس باشید، ممکن است به طور ناخواسته به یکی از قطعات کلیدی دستگاه خود آسیب برسانید.
البته راههای متعددی برای تخلیه این الکترونهای اضافی از سطح بدن وجود دارد. یکی از آسانترین راهها، استفاده از مچبندهای آنتی استاتیک است که با برقراری اتصال به زمین، مانع جمع شدن الکترونهای اضافی روی سطح بدنتان میشود. همچنین، راه دیگر برای تخلیه بار الکتریکی اضافی بدن، این است که هر از گاهی بخش فلزی یک جسم که بر روی زمین قرار دارد را با دست لمس کنید!
6. سیستم عاملها، محصولاتی گران قیمت هستند
شاید این مورد در کشور ما از اهمیت چندانی برخوردار نباشد؛ اما سیستم عاملها یکی از مواردی هستند که هزینهای اضافی را به کاربران رایانههای شخصی تحمیل میکنند. در صورتی که یک لپ تاپ یا کامپیوتر آماده از کمپانیهایی نظیر اچ پی، لنوو یا دل بخرید، احتمالا به طور پیشفرض به یکی از نسخههای ویندوز دسترسی خواهید داشت که از قضا میتوانید به طور رایگان آن را به جدیدترین نسخه هم ارتقا دهید!
با این حال اگر قصد خرید یک کامپیوتر شخصی را داشته باشید، احتمالا باید هزینه خرید سیستم عامل ویندوز را نیز به طور جداگانه پرداخت کنید. یک نسخه از ویندوز 10 در حال حاضر قیمتی حدود 140 دلار دارد که معادل یک حافظه SSD یک ترابایتی باکیفیت، یک مادربرد یا 32 گیگابایت رم است.
البته برای فرار از پرداخت هزینه نسبتا سنگین ویندوز راهکارهایی وجود دارد. نخستین و بهترین راهکار، استفاده از سیستم عامل رایگان و متنباز لینوکس است. البته کار کردن با این سیستم عامل اصلا به راحتی و سرراستی ویندوز 10 نیست؛ با این حال سازگاری آن با نرم افزارهای مختلف در سالهای اخیر به طرز قابل توجهی افزایش یافته است.
همچنین اگر مایلید هر طور که شده به ویندوز دسترسی داشته باشید و قصد پرداخت هزینه آن را هم ندارید، روشهایی تقریبا قانونی وجود دارد که میتوانید از طریق آنها به این سیستم عامل دسترسی پیدا کنید. بسیاری از سایتهای فروش سی دی کی (Cd-key) ویندوز، در ازای تنها چند دلار کد رمز فعالسازی دائمی ویندوز 10 یا 11 را در اختیارتان قرار میدهند و شما میتوانید به طور کاملا قانونی ویندوز خود را رجیستر کنید.
البته مایکروسافت چندان با این کار موافق نیست و در صورتی که متوجه شود لایسنس ویندوزتان را از مجراهای مورد تایید خریداری نکردهاید، دسترسی شما به ویندوز را قطع میکند!
در این میان استفاده از ویندوز فعالسازی نشده نیز یکی دیگر از راهکارهاست. البته در این صورت عملکرد برخی برنامهها و قابلیتها محدود خواهد شد؛ با این حال میتوانید از اکثر بخشهای ویندوز استفاده کنید.
7. برای برخی قطعات دنبال صرفهجویی نباشید
با توجه به اینکه محدودیت بودجه بخش مهمی از هر فرآیند خریدبه شمار میرود، ممکن است شما هم قصد داشته باشید یک کامپیوتر اقتصادی بخرید! خرید اقتصادی اساسا با استفاده از قطعات دست دوم، ارزان قیمتتر و یا بیکیفیتتر فراهم میشود.
این کار البته به طور کلی هیچ مشکلی ندارد! مثلا اگر یک رم ارزان قیمت بخرید یا به جای SSD از هارد دیسک استفاده کنید، احتمالا عملکرد رایانه شما کمی افت خواهد کرد. با این وجود میتوانید در اولین فرصت، قطعات مربوطه را ارتقا داده و این عملکرد را بهبود ببخشید.
با این حال باید توجه کنید که برخی قطعات سیستم نباید با رویکرد اقتصادی خریداری شوند؛ چراکه خرید نمونههای ارزان قیمت یا بیکیفیت آنها نه تنها باعث افت چشمگیر عملکرد میشود؛ بلکه احتمال بروز اتفاقات خطرناک برای کل سیستم را نیز افزایش میدهد.
یکی از این قطعهها که هرگز نباید به دنبال خرید نمونه ارزان قیمت آن بود، مادربرد است. مادربرد قطعهای است که تمامی اجزای مختلف یک کامپیوتر شخصی بر روی آن نصب میشوند. بنابراین یک مادربرد ضعیف میتواند عملکرد سایر قطعات گرانقیمتتر سیستم را هم محدود کند. از طرف دیگر، مادربرد در مقایسه با سایر قطعات یک رایانه شخصی، چندان گران قیمت نیست و با حدود 200 دلار میتوان یکی از نمونههای قدرتمند و بروز بازار را تهیه کرد.
خرید یک مادربرد جدید و بروز همچنین به این معناست که میتوانید تا چندین سال قطعات دیگری نظیر پردازنده یا رم را نیز ارتقا دهید و مشکلی از بابت پشتیبانی از نسلهای جدید نخواهید داشت.
همچنین، پاور نیز قطعه دیگری است که هرگز نباید دنبال نسخه ارزان قیمت و بیکیفیت آن باشید. استفاده از یک پاور نامناسب یا بیکیفیت ضمن اینکه ممکن است برقرسانی به قطعات مختلف را مختلف کرده و به آنها آسیب دائمی وارد کند، خطر آتشسوزی یا موارد اینچنینی را نیز به شدت افزایش میدهد.
8. نصب سی پی یو سختترین مرحله اسمبل یک کامپیوتر شخصی است
یکی از قطعاتی که نصب آنها به دقت فراوانی نیاز دارد، پردازنده است. اکثر قطعات یک کامپیوتر به سادگی روی هم قرار گرفته و چفت میشوند. سی پی یو نیز از این قضیه مستنثنی نیست. با این حال، اشتباه در نصب سی پی یو عواقب سنگینتری در پی دارد. پردازنده یکی از قطعات گرانقیمتتر کامپیوتر به شمار میرود و پینهای ریز و حساسی در قسمت زیرین دارد که نفوذ گرد و غبار یا خمیر حرارتی به آنها، در بهترین حالت تمیزکاری اضافی را برایتان به همراه خواهد داشت و در بدترین حالت باعث از بین رفتن کامل CPU خواهد شد!
همچنین خم شدن پینها نیز یکی دیگر از مشکلات رایج در هنگام نصب سی پی یو توسط کاربران مبتدی است. البته با کمی دقت میتوان پینهای خم شده را به وضعیت اولیه خود برگرداند؛ اما در صورت اشتباه در این قسمت، پینها شکسته و پردازنده بلااستفاده خواهد شد!
پس از این که CPU را به طور صحیح در جای مناسب خود قرار دادید، نوبت به خمیر حرارتی میرسد که وظیفه انتقال حرارت از پردازنده به لایه دافع حرارت را بر عهده دارد. در استفاده از خمیر نیز محدودیتهای زیادی وجود دارد. در صورتی که خمیر حرارتی را فراموش کنید، پردازنده احتمالا دائما داغ کرده و به مرور زمان آسیب میبیند. همچنین استفاده بیش از حد از این خمیر نیز ممکن است منجر به آسیب رساندن به مادربرد شود.
بنابراین نصب سی پی یوها نیازمند دقت فراوانی است. پس اگر در این زمینه تجربه چندانی ندارید، از راهنماییهای ویدیویی موجود در اینترنت استفاده کنید یا از یک متخصص کمک بگیرید.
9. اگر کامپیوتر شما عملکرد صحیحی نداشت، وحشت نکنید!
لحظه نخستین بار روشن شدن کامپیوتری که خودتان سر هم کردهاید، قطعا حسی لذتبخش و دلچسب دارد. با این وجود، بنا به دلایل متفاوتی ممکن است کامپیوترتان روشن نشود یا حتی در صورت روشن شدن، ویندوز اجرا نشود. در صورتی که چنین اتفاقی برایتان افتاد، وحشت نکنید؛ چون بیشتر از آن که اشتباهی مرگبار انجام داده باشید، احتمالا یک نکته کوچک را فراموش کردهاید!
این نکته کوچک میتواند به سادگی فشردن کلید پاور پشت دستگاه باشد! کیس بسیاری کامپیوترهای شخصی، در قسمت پشت یک کلید دوجهته دارند که برق ورودی را قطع و وصل میکند. طبیعتا ممکن است فراموش کرده باشید این کلید را در حالت روشن قرار دهید! اگر مشکل شما به این سادگی نبود، مطمئن شوید که کابلهای مختلف مادربرد را به طور صحیح و در جای خود وصل کردهاید.
اگر مشکلتان ادامهدار شد، رم را چک کنید. قرار نداشتن رم در جای صحیح خود یکی از اصلیترین مشکلاتی است که در حین بالا نیامدن کامپیوتر رخ میدهد. دقت کنید که هر دو گیره رم باید با فشردن در سوکت، با یک صدای کلیک در جای خود قرار گیرند. علاوه بر این، فراموش نکنید که کانالهای مادربرد را هم چک کنید تا مطمئن شوید رم در کانالهای صحیح قرار دارد.
همچنین چک کردن سی پی یو را نیز فراموش نکنید؛ چرا که در صورت نصب نامناسب، ممکن است سی پی یو داغ کند و سیستم فورا خاموش شود.
دلایل مختلفی برای روشن نشدن یک سیستم کامپیوتری وجود دارد. بنابراین پیش از این که وحشتزده شوید، حتما جستجوی گوگل را امتحان کنید!
10. همیشه میتوانید سیستم خود را ارتقا دهید
زمانی که تصمیم به خرید یک کامپیوتر شخصی میگیرید، طبیعتا بودجهای را هم برای این کار در نظر میگیرید. با این حال، پیشنهادات اغواکننده سازندگان قطعات در اکثر موارد باعث میشوند که سیستم خریداری شده شما عملا هزینهای بسیار بیشتر از بودجه مدنظرتان داشته باشد! در این شرایط دقت کنید که یکی از مهمترین راههای پایین نگه داشتن هزینهها، خرید PC با هدف ارتقای آن در آینده است. منظور از این کار سرمایهگذاری بیشتر بر روی قطعات پایه نظیر مادربرد یا پاور است که از آپگریدهای چند سال آینده نیز پشتیبانی کنند.
برخی از قطعات کامپیوتر آپگرید پذیر هستند. مثلا یک درایو SSD با ظرفیت 500 گیگابایتی با هزینهای نه چندان زیاد قابل ارتقا خواهد بود. به طور مشابه میتوانید در ابتدا یک رم 16 گیگابایتی را خریداری کنید و در اولین فرصت، آن را با صرف هزینهای معقول ارتقا دهید. همچنین ارتقای کارت گرافیک نیز با این که به سادگی تعویض رم یا SSD نیست، اما کاملا امکانپذیر خواهد بود.
نکته مهم این است که نیازی نیست کامپیوتری شخصی شما قدرتمندترین محصول بازار در آن لحظه باشد؛ بلکه میتوانید با تهیه کردن یک مادربرد جدید و پاور قدرتمند خیال خود را از بابت ارتقای سیستم در آینده راحت کنید و سیستم رویایی خود را به تدریج بسازید.