دانشمندان طی مطالعهای جدید، صدها میکروب را در یخچال های قطبی شناسایی کردند که در حال ذوب شدن هستند و برخی از آنها میتوانند عامل بیماریزا باشند.
دانشمندان در کمال ناباوری حدود 900 گونه میکروب جدید که قبلا هرگز دیده نشده بودند را داخل یخچالهای طبیعی فلات تبت کشف کردند. طی بررسیهای انجام شده، آنها با مطالعه بر روی ژنوم این میکروب ها اعلام کردند که اگر در اثر ذوب یخچال های قطبی این میکروب ها آزاد شوند، برخی از آنها پتانسیل ایجاد بیماریهای فراگیر جدیدی را دارند که همانند کرونا مردم را در سراسر دنیا درگیر خواهد کرد.
در یک مطالعه جدید، محققان آکادمی علوم چین، از 21 یخچال طبیعی در فلات تبت دیدن کرده و از یخهای موجود در یخچالها نمونهگیری کردند. این یخچال های قطبی در منطقهای مرتفع بین رشته کوه هیمالیا و در جنوب صحرای تاکلاماکان واقع شدهاند.
نمونه یخهای بهدست آمده به آزمایشگاه فرستاده شده و DNA های موجود در آنها شناسایی شدند. DNA های شناسایی شده مربوط یک سری موجودات میکروسکوپی هستند که تیم تحقیق آنها را ژن یخچال تبتی (TG2G) نامیدند.
جزئیات و نتایج این تحقیقات، 27 ژوئن در مجله نیچر بیوتکنولوژی (Nature Biotechnology) منتشر شد. اطلاعات موجود در این گزارش نشان میدهد که 968 گونه میکروبی کشف شده عمدتا شامل باکتریها، جلبکها و قارچها هستند. نکته جالب اینجاست که بیشاز 90 درصد گونههای کشف شده برای دنیای علم کاملا جدید بوده و قبل از این هرگز شناسایی نشده بودند.
محققان، دلیل این سطح از تنوع و جدید بودن میکروب ها را اتفاقات غیر منتظرهای اعلام کردند که درون یخچال های قطبی رخ میدهد. یکی از محققان تیم تحقیقاتی در این مورد میگوید: «یخچال های قطبی علیرغم شرایط سخت محیطی، مانند دمای پایین، چرخههای دورهای انجماد و ذوب و محدودیتهای مواد مغذی، طیف وسیع و متنوعی از زندگی را برای انواع موجودات زنده پشتیبانی کرده و امکان تشکیل میکروب های جدید را فراهم میکنند.»
تاکنون اطلاعات دقیقی در مورد سن این میکروب های تازه کشف شده گزارش نشده است، ولی برخی از محققان تخمین میزنند آنها برای بیشاز 10هزار سال است که در یخچال های قطبی بهدام افتادهاند.
این اولین بار نیست که دانشمندان میکروب هایی را با ویژگیهای جدید و تعداد شگفتانگیز در یخچال های طبیعی تبت پیدا میکنند. در ژانویه سال 2020، یک تیم تحقیقاتی که در برای تجزیه و تحلیل هستههای یخی به تبت اعزام شده بودند، 33 گروه مختلف از ویروسها را درون یخچال های قطبی کشف کردند که 28 گونه از این ویروسها، قبلا دیده نشده بودند.
با این کشف میکروبی جدید، موضوعی که محققان را نگران میکند آزاد شدن این میکروب های ناشناخته در محیط است. نتیجه تحقیقات نشان میدهد که این میکروب ها قطعا بیماری زا هستند و ذوب یخهای قطبی به دلیل تغییرات آب و هوایی، سبب رها شدن آنها در محیط خواهد شد.
شواهد نیز حاکی از آناند که برخی از این میکروب های تازه کشف شده (TG2G) حاوی 27هزار عامل بیماریزا هستند که به باکتریها در حمله به میزبان کمک میکنند. این عوامل بیماریزا میتوانند علاوهبر انسان، برای سایر موجودات زنده نیز بسیار خطرناک باشند. حدود 47 درصد از این این باکتریهای بیماریزا ناشناخته هستند و دانشمندان در حال حاضر از میزان مضر بودن آنها بیخبرند.
این باکتری های بالقوه بیماریزا، حتی اگر پس از رهایی از یخچال های قطبی زنده هم نمانند، بازهم میتوانند مشکلساز باشند. یکی از محققان دلیل این مشکلساز بودن را اینگونه بیان کرده است: «باکتری ها توانایی خارقالعادهای برای مبادله بخشهای بزرگی از DNA خود با سایر باکتری ها دارند.» بنابراین حتی اگر باکتری ها پس از ذوب شدن بمیرند، باز هم میتوانند برخی از ویژگی های بیماریزا بودن خود را به باکتری هایی که با آنها برخورد میکنند منتقل کنند. این تعاملات ژنی بین میکروب های یخچالی و میکروارگانیسم های خارجی میتواند بسیار خطرناک و نگرانکننده باشد.
افزایش سرعت ذوب یخچال های قطبی محققان را نگران کرده است
بر روی کره زمین، بیشاز 20 هزار یخچال طبیعی وجود دارد که حدود 10 درصد از حجم زمین را پوشش دادهاند. احتمالا هر یک از این یخچال های طبیعی، محل زندگی تعداد وسیعی از میکروب های ناشناخته هستند. در آوریل سال 2021، مطالعهای بر روی این یخچال های طبیعی صورت گرفت. نتیجه این مطالعات نشان داد تمامی یخچال های کره زمین در حال تجربه ذوب سریع یخهای خود هستند و این افزایش سرعت ذوب از سال 2000 شروع شده و تاکنون نیز ادامه دارد. ذوب سریع یخچال های قطبی، خطر فرار میکروب های گرفتار شده درون آنها را نیز افزایش میدهد.
یخچال های قطبی، آب شیرین بسیاری از آبراه ها، از جمله رودخانه یانگ تسه، رودخانه زرد و رودخانه گنگ که و آب شیرین دو کشور پرجمعیت هند و چین را تامین میکنند. بنابراین این یخچال ها میتوانند منتشر کننده بیماری به بسیاری از نقاط جهان باشند.
محققان هشدار دادند که این میکروب ها باید قبل از رهایی از زندانهای یخی خود ارزیابی شوند و با آنها بهگونهای جدی مقابله کرد، قبل از اینکه شاهد تکرار همهگیری بیماریهایی مانند کرونا باشیم.
بدیهی است که این میکروب ها مضر هستند، ولی از طرف دیگر، سوابق ژنتیکی موجود در آنها میتواند برای پیشرفت علم و کاوش در سیستمهای طبیعت بسیار مفید باشد. دانشمندان میتوانند با تحقیق بر روی آنها، ترکیبات جدید و ارزشمندی را کشف کنند که در صنعت پزشکی، لوازم آرایشی و بهداشتی و سایر صنایع باعث پیشرفت شوند. این موضوع سبب میشود TG2G بهعنوان یک پایگاه داده جدید، بسیار مهم و تاثیرگذار قلمداد شود.