در این مطلب به تفاوت بین خودروهای هیبرید (HEV) و پلاگین هیبرید (PHEV)، مزایا و معایب این خودروها و نکاتی مهم درباره آنها میپردازیم.
هوندا اینسایت و تویوتا پریوس به عنوان اولین خودروهای هیبرید تولید انبوه دنیا شهرت دارند، درحالی که شورلت بولت اولین خودروی پلاگین هیبریدی بود که به صورت تجاری در ایالات متحده آمریکا در دسترس قرار گرفت. خودروهای هیبرید که از اوایل دهه 2000 به بازار راه پیدا کردهاند، محبوبیت زیادی بین مردم دارند و به لطف موج جدید خودروهای برقی که بیشتر از هر زمان دیگری سرعت گرفته است، حتی رفتهرفته بر محبوبیتشان افزوده میشود.
Car and Driver میگوید که خودروهای هیبرید (HEV) و پلاگین هیبرید (PHEV) در «حد وسط» خودروهای الکتریکیشده عصر جدید قرار دارند و گزینه ایدهآلی برای خودرو سوارانی به حساب میآیند که هنوز آمادگی کوچ به یک خودروی تمام برقی را ندارند. در ادامه به تفاوتهای اتومبیلهای هیبرید و پلاگین هیبرید، مزایا و معایب آنها و نکتهای درباره خودروهای PHEV میپردازیم.
تفاوت بین خودروهای هیبرید و پلاگین هیبرید
خودروهای هیبرید نیروی محرکه خود را از ترکیب یک پیشرانه درونسوز بنزینی یا دیزل و یک موتور الکتریکی به دست میآورند. موتور الکتریکی هم انرژی خود را از یک باتری پک میگیرد، اما امکان شارژ دوباره باتری با اتصال آن به درگاه فراهم نیست. در عوض، پیشرانه بنزینی و سیستم بازیابی انرژی از ترمز (Regenerative Braking) باتری را شارژ میکنند. علاوه بر این، موتور الکتریکی هنگام شتابگیری یا پیشرانی خودرو به قدرت اضافه میکند و باتری میتواند انرژی کمکی تامین کند و فعالیت بیهوده پیشرانه را درحالی که خودرو ساکن است به حداقل برساند.
حاصل این سیستم، مصرف سوخت بهینهتر نسبت به یک خودروی بنزینسوز استاندارد است اما باید به این نکته اشاره کرد که خودروهای هیبرید در حالت تمام الکتریکی شعاع حرکتی ناچیزی دارند؛ البته اگر توانایی حرکت بدون نیاز به بنزین را داشته باشند.
در طرف دیگر ماجرا، خودروهای پلاگین هیبرید هم از یک پیشرانه بنزینی و یک یا چند موتور الکتریکی بهره میبرند. با این حال، این خودروها معمولاً از باتری پکهای برجستهتر با ظرفیت بیشتر برخوردارند و شارژ باتری آنها با استفاده از درگاه دیواری یا تجهیزات شارژ امکانپذیر است. از آنجا که اتومبیلهای PHEV باتریهای بزرگتری دارند (و در اکثر موارد موتور یا موتورهای الکتریکی آنها قدرتمندتر است)، به طور معمول در حالت تمام الکتریکی یا EV کار میکنند تا زمانی که باتری تقریباً تخلیه شود. سپس با اتمام ظرفیت باتری، پیشرانه درونسوز وارد عمل میشود تا خودرو را به حرکت درآورد.
مزایا و معایب اتومبیل های هیبرید
بزرگترین نقاط قوت خودروهای هیبرید، مصرف سوخت بهینهتر و آلایندگیهای کمتر هستند. به عنوان مثال، تویوتا آوالون هیبرید 2022 در هر 100 کیلومتر 6.4 لیتر مصرف میکند و یکی از کممصرفترین اتومبیلهای هیبرید در حال حاضر به شمار میرود. در عین حال، هوندا آکورد هیبرید هم در لیست کممصرفترینها جا دارد و 6 لیتر در هر 100 کیلومتر میسوزاند. این درحالی است که نسخههای غیر هیبرید آوالون و آکورد به ترتیب 10.8 لیتر و 8.5 لیتر به ازای هر 100 کیلومتر تغذیه میکنند. از این رو، خریدار نسخه هیبرید این خودروها به میزان قابل توجهی در هزینه بنزین صرفهجویی خواهد کرد.
ارقام مصرف سوخت خودروهای HEV بسیار وسوسهبرانگیز است، اما این خودروها نقاط ضعف مخصوص خود را هم دارند. پیشرانه بنزینی-الکتریکی پیچیده آنها هزینه تعمیر یا نگهداری بالایی را میطلبد. علاوه بر این، Edmunds گزارش کرده است که امکان دارد خودروهای هیبرید تا 20 درصد گرانتر از یک خودروی بنزینسوز مرسوم باشند. عیب دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که وزن بیشتر پیشرانه هیبرید، هندلینگ حوصلهسربر و حس یکنواخت فرمان را با خود به دنبال میآورد.
مزایا و معایب خودروهای پلاگین هیبرید
آشکارترین عاملی که افراد را به سمت خرید اتومبیلهای پلاگین هیبرید سوق میدهد، شعاع حرکتی بیشتر آنها در حالت تمام الکتریکی است. خودروهای PHEV با باتری بزرگتر خود میتوانند بدون نیاز به بنزین فقط با استفاده از قوای الکتریکی حرکت کنند. تویوتا راو 4 هیبرید در یک سیکل ترکیبی 5.8 لیتر در هر 100 کیلومتر مصرف میکند، ولی تویوتا راو 4 پرایم پلاگین هیبرید مصرف سوخت 6.1 لیتر به ازای هر 100 کیلومتر را به ثبت رسانده است. با وجود این، اگر 67 کیلومتر شعاع حرکتی راو 4 پلاگین هیبرید در حالت الکتریکی را در نظر بگیریم، مصرف سوخت عملی آن 2.5 لیتر در 100 کیلومترِ معادل خواهد بود.
اگر فرض کنیم که یک راننده در طول روز بیشتر از 67 کیلومتر مسافت طی نمیکند، در این صورت میتواند هر روز از راو 4 پلاگین هیبرید بدون نیاز به بنزین استفاده کند؛ البته در صورتی که باتری را به صورت کامل شارژ کند. گذشته از این، راو 4 پلاگین هیبرید برای پیمودن 128 کیلومتر به 4.5 لیتر و برای 189 کیلومتر به 9 لیتر بنزین نیاز دارد. این میزان مصرف برای یک کراس اوور خانوادگی عالی است.
خودروهای پلاگین هیبرید نقاط ضعفی مشابه خودروهای هیبرید دارند. باتری بزرگتر و موتور الکتریکی قدرتمندتر آنها منتهی به وزن بیشتر و هزینه بالاتر میشود. این نکته لازم به ذکر است که یک خودروی پلاگین هیبرید در صورتی میتواند گزینه کارآمدتری نسبت به یک هیبرید باشد که راننده از حالت تمام الکتریکی آن بهره بگیرد.
شعاع حرکتی خودروهای پلاگین هیبرید
عمدتاً خودروهای پلاگین هیبرید از شعاع حرکتی تمام الکتریکی بیشتری نسبت به خودروهای هیبرید بهرهمندند، اما همیشه اینطور نیست. برای مثال، پورشه کاین توربو S پلاگین هیبرید در حالت الکتریکی فقط توانایی پیمودن 22 کیلومتر را دارد و سوبارو کراس ترک هیبرید هرچند در این زمینه تعریفی ندارد، ولی میتواند در حالت الکتریکی 32 کیلومتر را طی کند. در عین حال، تویوتا راو 4 پرایم پلاگین هیبرید، هیوندای آیونیک پلاگین هیبرید و کرایسلر پاسیفیکا هیبرید بیشترین شعاع حرکتی بین تمامی اتومبیلهای پلاگین هیبرید را ارائه میکنند.