سازمان ناسا قصد دارد آب مورد نیاز فضانوردان در سطح ماه را به کمک کاوشگر وایپر تامین کند. این کاوشگر به دنبال آب منجمد خواهد رفت.
ناسا برنامههای بزرگی برای ماه دارد. از کپسول اوریون که فضانوردان را به سطح ماه میبرد، تا طرحهایی برای ساخت نیروگاه هستهای در سطح آن، تلاشها برای بازگرداندن انسان به ماه و حتی اقامتی طولانی مدت ادامه دارد. اما اگر قرار باشد انسان بیش از چند روز در ماه بماند، به منابع خاصی نیاز خواهد داشت و یکی از حیاتیترین نیازها، آب خواهد بود. تحقیقات اخیر نشان داده است که در سطح ماه، بیشتر از آنچه قبلا تصور میکردیم، آب وجود دارد؛ به خصوص به شکل یخ و در دهانههای اطراف قطبها. اما برای استفاده از این منابع آب، ابتدا باید مکان دقیق آنها را پیدا کنیم و این همان هدفی است که کاوشگر وایپر (VIPER به معنی افعی) دنبال خواهد کرد.
وایپر یا افعی، کاوشگری خواهد بود که برای جستجوی یخ و سایر منابع مفید انسانی، در اطراف قطب جنوبی ماه فعالیت میکند؛ به ویژه در حفرههای آتشفشانی که تئوریهایی مبنی بر وجود یخ در این نواحی مطرح شده است. ضمنا به دلیل گرد و غباری که سطح ماه را پوشانده (سنگ پوشه)، چرخها و سیستم تعلیق کاوشگر وایپر باید به طور ویژهای طراحی شوند تا وایپر بتواند به سلامت از میان دهانهها عبور کند.
وجود سنگ پوشه در سطح ماه، چالش خاصی را بوجود میآورد. از آنجایی که ماه اتمسفر ندارد، در نتیجه خبری هم از وزش باد نیست. این بدان معناست که ریز سنگها و گرد و غبار، برخلاف زمین یا سیارات دیگری که اتمسفر دارند، از طریق ساییدگی فرسوده نمیشوند. به همین دلیل لایهی سنگ پوشه روی ماه، مانند شیشهی شکسته، تیز است و میتواند وارد سخت افزار کاوشگر وایپر شده و آن را از کار بیندازد. چرخهای وایپر به گونهای طراحی شدهاند که برای جلوگیری از این اتفاق مقاوم هستند.
تجهیزات شکار آب
برای کمک به وایپر در مکانیابی ذخایر یخ، چهار ابزار در اختیار آن قرار میگیرد. اولین مورد، یک مته چکشی برای حفاری در سطح ماه و جستجوی یخ است که «نیزه سه شاخ» (TRIDENT) نامیده میشود. سه دستگاه طیفسنج نیز وجود دارد که میتوانند ترکیب نمونهها را بر اساس نوری که از خود ساطع میکنند، آنالیز کنند. این تجهیزات با نامهای «دستگاه طیفسنج جرمی عملیات قمری» (MSolo)، «سیستم طیفسنج فروسرخ نزدیک» (NIRVSS) و «سیستم طیفسنج نوترونی» (NSS) شناخته میشوند.
مته تریدنت حدود 3.2 فوت (97.5 سانتی متر) طول خواهد داشت و به کاوشگر اجازه میدهد تا به اعماق پوستهی ماه نفوذ کند. در واقع تریدنت، نوع خاصی از مته به نام متهی «ضربهای دورانی» است. برخلاف متههای معمولی که فقط می چرخند، این مته همزمان با چرخش، مانند چکش، ضربه وارد میکند تا بتواند به تختهسنگهای سخت نفوذ کند. دو مورد از سه طیفسنج مذکور میتوانند مولکولهای هیدروژن را تشخیص و تعیین کنند که در چه ساختاری قرار دارند (آب یا مولکول دیگری مثل هیدروکسیل). طیفسنج سوم هم گازهای حمل شده توسط کاوشگر را افتراق میدهد تا از تشخیص نادرست وایپر جلوگیری کند.
این ابزارها به کاوشگر وایپر اجازه میدهند تا نمای کاملا جدیدی از ماه داشته باشد. سارا نوبل، دانشمند فعال در این پروژه میگوید:
وایپر پیشرفتهترین رباتی خواهد بود که ناسا به سطح ماه میفرستد و به ما این امکان را میدهد تا در قسمتهایی از ماه که هرگز ندیده بودیم، به کاوش بپردازیم.
کاوشگر ناسا در مورد منشا و پراکندگی آب در سطح ماه تحقیق خواهد کرد و ما را برای برداشت منابع آب در فاصلهی 240 هزار مایلی از سطح زمین آماده میکند؛ دستاوردی که میتواند برای اقامت طولانی مدت فضانوردان در ماه و حتی سفر به سیارههای دورتری مثل مریخ مفید باشد.