به نظر میرسد آیین نامه واردات خودرو در آخرین مراحل خود قرار دارد و سقف قیمت خودروهای وارداتی در آن تعیین شده؛ اما حداکثر آن چقدر است؟
ماهها پیش واردات خودرو آزاد شد و وزارت صمت اعلام کرد که به زودی جزئیات آزادسازی واردات منتشر خواهد شد، اما تا به امروز خبری از ورود خودروهای خارجی به کشور نبوده است. پس از به تصویب رسیدن این طرح در مجلس شورای اسلامی، آییننامه آن برای ابلاغ به دولت فرستاده شد، ولی تاکنون اجرای آن در هالهای از ابهام مانده است.
سقف قیمت خودروهای وارداتی
در خردادماه سال جاری بود که سیدرضا فاطمی امین در خصوص این آییننامه پیشنهاداتی را مطرح کرد و از تصویب نهایی آن توسط دولت خبر داد. اگرچه این آیین نامه همچنان مبهم است و خبری از مفاد و جزئیات آن نیست، ولی گفته میشود در جلسهای که اعضای کمیسیون صنایع و معادن و مسئولان وزارت صمت حضور داشتهاند، سه بند از آن خوانده شده است.
از جمله بندهای مهمی که در این آیین نامه به رویت اعضای حاضر در این جلسه رسیده، حداقل و سقف قیمت خودروهای وارداتی است که به ترتیب 10 و 20 هزار دلار تعیین شده است. همچنین برای این که واردکنندگان خودرو مشوقی برای واردات خودرو با سقف 10 هزار دلار داشته باشند، کمترین تعرفه را معین کرده است؛ یعنی تعرفه 10 تا 20 درصدی.
دیگر بند این آیین نامه در خصوص سقف واردات ارزی تا یک میلیارد دلار بوده است. سومین بندی که به رویت اعضای کمیسیون صنایع و معادن و مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت رسیده، مربوط به قانون واردات به شرط تولید مشارکتی است. بر اساس قانون مذکور اگر واردکنندهای بخواهد بیشتر از سقف ارزی تعیین شده اقدام به واردات خودروی خارجی کند منوط به این است که سرمایهگذاری در صنعت خودروی کشور انجام شود.
تا به امروز تمامی مسئولان مربوطه در وزارت صمت و نمایندگان مجلس اعلام میکردند که برای واردات خودرو سقف قیمتی قرار ندادهاند، ولی این تکذیبیهها تماما شایعه بوده و حقیقت نداشته است؛ زیرا هماکنون میدانیم که یکی از بندهای آیین نامه واردات خودرو مربوط به سقف قیمتی 20 هزار دلاری است.
از طرفی دولت برای این که واردکنندگان را محدود به واردات خودروهای اقتصادی کند تصمیم گرفته تعرفههای گمرکی را بین 10 تا 20 درصد قرار دهد تا بدین ترتیب ورود این خودروها بیشتر از سایرین شود. همانطور که میدانید یکی از مهمترین مخالفان واردات خودرو به کشور، بانک مرکزی بود، زیرا ادعا میکرد که هماکنون ارز لازم برای تأمین واردات وجود ندارد.
لازم به ذکر است که در آییننامه تدوین شده در کمیسیون صنایع و معادن مجلس برای واردات خودرو یک میلیارد دلار ارز تعیین شده و به نظر میرسد کنترل کردن این موضوع برای بانک مرکزی یک چالش مهم و جدی محسوب میشود. البته گفتنی است که منشأ این ارز قرار نیست از داخل تأمین شود و ترکیبی از داخل و خارج در آن سهیم خواهند بود.
گفتیم که یکی از بندهای مهم این آییننامه مربوط به تولید مشارکتی در ازای واردات بالای یک میلیارد دلار است. این بند هم چالشهای جدیدی به وجود خواهد آورد. بر اساس بند مذکور یک برند داخلی یا شرکت خصوصی که قرار است با یک برند یا شرکت خارجی همکاری کند، باید درآمد ریالی خود را صرف سرمایهگذاری در صنعت خودروی کشور نماید. به نظر میرسد این بند برای شرکتهای معتبر بینالمللی چندان جواب ندهد.