ستون های آفرینش جزو زیباترین پدیدههای فضایی هستند و چشم هر بینندهای را نوازش میکنند، اما چقدر با این ستونها و خصوصیات بینظیرشان آشنا هستید؟
ستون های آفرینش یکی از شناخته شدهترین اجرام در کهکشان ما هستند. آنها یکی از محبوبترین اهداف تلسکوپ فضایی هابل هم بودند که اولین عکسها اندکی پس از پرتاب این ماهوارهی افسانهای در دهه 1990 گرفته شد. خود ستونها در واقع بخش کوچکی از سحابی عقاب هستند؛ یک منطقهی ستارهزایی در صورت فلکی مار و در فاصلهی حدود 7000 سال نوری از سیاره زمین.
ستونهای آفرینش نام خود را از این واقعیت گرفتهاند که ستارگان پیوسته در این ناحیه در حال شکل گیری و تولد هستند.
خصوصیات ستون های آفرینش
ستونهای آفرینش عمدتا از هیدروژن مولکولی تشکیل شدهاند که ماده اولیه تشکیل ستاره است. جالب اینجاست که خود ستونها در واقع توسط ستارگانی که درون آنها شکل میگیرند، فرسایش مییابند. ستونها حاوی انبوهی از ستارگان جوان با جرم بالا هستند که مقادیر زیادی تابش فرابنفش ساطع میکنند.
این فرآیند تبخیر نوری نامیده میشود. با نگاهی اجمالی به تصاویر ستون های آفرینش، به سختی میتوان به عظمت و بزرگی آنها پی برد. طول ستون در سمت چپ، 4 سال نوری تخمین زده میشود. اگر خورشید ما در پایین این ستون قرار میگرفت، این ساختار تقریبا تا نزدیکترین ستاره به خورشید ما، یعنی ستارهی «پروکسیما قنطورس» کشیده میشد.
آیا ستونهای آفرینش هنوز وجود دارند؟
از آنجایی که ستون های آفرینش در فاصلهی 7000 سال نوری از ما قرار دارند، ما آنها را مانند 7000 سال پیش میبینیم. نور سریعترین جرم شناخته شده در جهان هستی است؛ با این حال حتی سرعت نور هم برای حرکت در بیکران هستی، محدود است و بنابراین زمان میبرد تا از یک نقطهی دور به چشم ما برسد. برخی از اجرام در فضا آنقدر دور هستند که اگرچه ما میتوانیم آنها را ببینیم، اما این احتمال وجود دارد که دیگر اثری از آنها باقی نمانده باشد.
این واقعیت میتواند در مورد ستون های آفرینش هم صدق کند. تصاویر تلسکوپ فضایی اسپیتزر، موج شوک یک ابرنواختر مجاور را که به نظر می رسد به سمت ستون ها در حال حرکت است، نشان داده است. بر اساس سرعت موج شوک، اخترشناسان تخمین می زنند که احتمالا ستونهای آفرینش حدود 6000 سال پیش نابود شده باشند و بنابراین تخریب آنها در حدود 1000 سال دیگر برای ما قابل مشاهده خواهد بود.