تلسکوپ فضایی جیمز وب به دنبال کشف اسرار دورترین ستاره جهان، ایرندل است

تلسکوپ فضایی جیمز وب مأموریت دارد تا اسرار دورترین ستاره جهان که ایرندل نام دارد را کشف کند. اما آیا James Web قادر به چنین کاری است؟ پیشتر تلسکوپ هابل این ستاره را کشف کرده است.

تلسکوپ فضایی جیمز وب نگاهی اجمالی به دورترین ستاره شناخته شده در جهان هستی انداخته است که موفق همین چند ماه پیش موفق شده بودند برای نخستین بار آن را با نسل قبلی این تلسکوپ، یعنی تلسکوپ فضایی هابل شکار کنند.

این ستاره که ایرندل نام دارد، برگرفته از کتاب سیلمالیریون (پیش‌درآمد ارباب حلقه‌ها) نوشته جی. آر. آر. تالکین نام‌گذاری شده و به لطف عدسی گرانشی به کار رفته در تصویر میدان عمیق تلسکوپ هابل کشف شده است. این ستاره در فاصله ۱۲.۹ میلیارد نوری از زمین قرار دارد و آنقدر نور کمی از آن ساطع می‌شود که باعث به چالش کشیدن جیمز وب شده است.

مکان دقیق ایرندل توسط تلسکوپ هابل کشف شده است

تصویر زوم شده هابل نشان می‌دهد که دقیقاً کجای جهان هستی باید به دنبال ایرندل گشت. آن در تصویر، یک نقطه کوچک سفید رنگ در زیر یک خوشه از کهکشان‌ها است. شما در زیر می‌توانید عکسی که توسط تلسکوپ جیمز وب از این ستاره مرموز ثبت شده را هم نگاه کنید. گروه ستاره‌شناسان “Cosmic Spring” در توییتی با انتشار تصویر ایرندل، این‌چنین نوشته‌اند:

ما هیجان‌زده هستیم اولین تصویر تلسکوپ جیمز وب از ایرندل را با شما به اشتراک بگذاریم. دورترین ستاره کشف شده در جهان هستی ما که با یک عدسی و بزرگ‌نمایی در میان یک خوشه کهکشانی عظیم شکار شده است.

در این توییت به عدسی گرانشی جیمز وب اشاره شده است که به کمک اخترشناسان می‌آید. این تصویر نشان می‌دهد که اجرام غول پیکری مثل خوشه‌های کهکشانی یا سیاه چاله‌های پرجرم، نور اجسام را در پشت خود می‌شکنند. وقتی نور از کنار این اجسام عبور کند، درست مثل زمانی رفتار می‌کند که از کنار عدسی تلسکوپ گذشته، بزرگ‌نمایی شده و همچنین شکسته است. حضور لنزهای گرانشی باعث وسعت بخشیدن به دامنه دید تلسکوپ‌های فضایی هابل و جیمز وب می‌شوند و به آن‌ها اجازه می‌دهند فضایی دوردست‌تر با جزئیاتی بیشتر را مشاهده کنند.

هدف جیمز وب، کشف راز نخستین کهکشان‌های جهان هستی است

جیمز وب با این هدف طراحی شده که بتواند اولین کهکشان‌های متولد شده در صدها میلیون سال پس از پیدایش عصر تاریک، بعد از بیگ بنگ را ببیند. با این حال بسیاری از محققان بر این باورند که تماشای ستارگان مستقلی که در آن زمان شکل گرفته‌اند، امکان‌پذیر نیست. اما این احتمال وجود دارد که عدسی‌های گرانشی، جزئیات درون اولین ستاره‌های شکل گرفته در جهان هستی را هم ببینند.

محققان مؤسسه Space Telescope Science مریلند، در این باره می‌گویند:

تلسکوپ فضایی جیمز وب طراحی شده تا روی اولین ستارگان مطالعه کند. تا پیش از این ما تصور می‌کردیم که اولین ستارگان در اولین کهکشان‌ها وجود داشته‌اند. اما طی سه سال گذشته سه ستاره مستقل به لطف یک عدسی قدرتمند کشف شده است. این امیدواری به وجود آمده تا با استفاده از جیمز وب بتوانیم مستقیماً ستارگان مستقل را در فواصل مختلف کیهانی رصد کنیم.

ایرندل که با نام تحقیقاتی WHL0137-LS نیز شناخته می‌شود، در صورت فلکی قبرس قرار گرفته است. البته به راحتی با تماشای آسمان در شب نمی‌توان آن را دید؛ حتی عدسی‌های گرانشی هم به اندازه کافی برای تماشای آن‌ها قدرتمند نیستند.