آیا منابع لیتیوم برای باتری های قابل شارژ رو به اتمام است؟ به نظر میرسد وضعیت نگران کننده و بحران ذخایر لیتیوم زمین در حال به خطر انداختن تولید ماشین های برقی خواهد بود.
امروزه استفاده از موتورهای بنزینی در خودروها روز به روز در حال کاهش است و خودروهای الکتریکی به جای بنزین، از باتری های قابل شارژ استفاده میکنند. با این حال ظاهرا این موضوع فشار قابل توجهی بر منابع لیتیوم جهان وارد کرده است. اولین باتری های لیتیوم یونی در اوایل دهه 90 میلادی به صورت تجاری عرضه شدند و از آن زمان به بعد تقریبا تمام جنبههای فناوری مدرن را متحول کردهاند و امکان قرار دادن باتری های قابل شارژ ایمن، ارزان و با چگالی بالا را در دستگاههای مختلف از جمله هدفونها، گوشیها و حتی خودروها فراهم کردند.
هر کدام از این باتریها حاوی عنصری به نام لیتیوم هستند. باتری گوشی های هوشمند تنها چند گرم لیتیوم را در خود جای میدهند، اما باتری خودروهای الکتریکی حدود 10 کیلوگرم از این عنصر را مصرف میکند. به راحتی میتوان دید که چگونه ماشین های برقی میتوانند میزان لیتیوم مورد نیاز ما برای ادامهی این انقلاب الکتریکی را تغییر دهند و ذخایر لیتیوم زمین را به خطر بیندازند.
پیشبینی شده که امسال ما حدود نیم میلیون تن لیتیوم مصرف کنیم، اما انتظار میرود تا سال 2035 میلادی یعنی تقریبا 13 سال آینده، تقاضا برای لیتیوم به حداقل 3.7 میلیون تن افزایش پیدا کند. پروفسور دیوید کیپینگ در این باره توضیحاتی داده و ضمن اعلام برخی آمار و ارقام، نگرانی خود از بابت اتمام ذخایر لیتیوم زمین را بیان کرده است.
آیا ذخایر لیتیوم زمین تمام خواهد شد؟
جمعآوری دادهها نشان میدهد که عرضه برنامهریزی شده باید با تقاضای برنامهریزی شده تا سال 2028 میلادی مطابقت داشته باشد و بسیار سریعتر از رشد تصاعدی که تاکنون مشاهده کردهایم، افزایش پیدا کند. پروفسور کیپینگ میگوید اقدامات حفاظتی تا سال 2040 ادامه خواهد یافت و در این زمان شاهد افزایش تقاضا به بیش از 5 میلیون تن خواهیم بود که به طور وسیعی از عرضهی برنامهریزی شده بیشتر است.
توجه به این نکته مهم است که میزان عرضه فقط به پروژههای معدنی برنامهریزی شده مربوط میشود و ممکن است این ارقام تغییر کند. اما با این حال، این چیزی است که میتواند در تامین لیتیوم مورد نیاز خودروهای برقی مشکل ایجاد کند. جنبه دیگری که نیاز دارد به آن بپردازیم، بازیافت خواهد بود.
پروفسور کیپینگ اظهار کرد میتوانم صحبت های زیادی در این باره انجام دهم که شرکتهایی مثل اپل و تسلا چگونه با تغییر به سمت بازیافت، در حال مراقبت از محیط زیست هستند. دادههای McKinsey & Company، شرکت مشاور مدیریت جهانی، نشان میدهد مقدار لیتیومی که از بازیافت به دست میآید به طور تکاندهندهای کم است و پیشبینی نمیشود که تا سال 2030 اوضاع بهتر شود.
با وجود این اگر بخواهیم تا سال 2030 میلادی لیتیوم را در حجم چند میلیون تن از ذخایر زمین خارج کنیم، باید به بازیافت آن فکر کنیم، نه این که به طور مداوم آن را استخراج کنیم و سپس دور بیندازیم. لیتیوم یک منبع بی نهایت نیست. به گفته کیپینگ، زمانی که خودروهای برقی بر بازار خودرو مسلط شوند، حدود 70 سال لیتیوم باقی میماند تا این که ذخایر شناسایی شدهی آن در جهان به پایان برسد. پس از آن ما باید به استخراج لیتیوم از دریا روی بیاوریم که پیشنهاد بسیار گرانتری است؛ اما برای هر طرحی به منظور دستیابی به اقتصاد بدون کربن و کند کردن آثار تغییرات آبوهوایی که کاملا محسوس هستند، باید این مشکلات را حل کنیم.