گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
در این مقاله نگاهی داریم به آرایه کیلومتر مربعی یا SKA که به عنوان بزرگترین تلسکوپ رادیویی دنیا شناخته می‌شود.
برای نگاه عمیق‌تر به فضا و دریافت ضعیف‌ترین سیگنال‌ها، ما به تلسکوپ‌های بزرگ و بزرگ‌تر نیاز داریم. ولی هزینه ساخت و نگهداری تلسکوپ‌های عظیم، بسیار بالاست. اگر هم مشکلی پیدا کنند، ممکن است به فاجعه ختم شود؛ مانند آنچه که با فروپاشی رصدخانه آرسیبو رخ داد. از این رو، بزرگترین تلسکوپ رادیویی دنیا با رویکرد متفاوتی ساخته شده است.
یکی از راه‌های جایگزین برای دستیابی به تلسکوپ‌های قدرتمند با هزینه ساخت و نگهداری کمتر، استفاده از یک آرایه به جای دیش منفرد است. یعنی به جای اینکه یک سازه عظیم بسازید، می‌توانید چندین سازه کوچک‌تر بسازید و آن‌ها را در منطقه وسیعی پخش کنید. سپس با اتصال آن‌ها به یکدیگر، یک آرایه به وجود بیاورید تا مانند یک دیش غول‌آسا عمل کنند. آرایه کیلومتر مربعی (SKA) چنین ساختاری دارد.
پس از تکمیل روند ساخت، SKA متشکل از هزاران دیش خواهد بود که همراه با یکدیگر کار می‌کنند؛ آن هم در حالی که مساحتی به وسعت یک کیلومتر مربع را پوشش می‌دهند. این به اخترشناسان امکان می‌دهد که به عمق فضا بنگرند و داده‌ها را سریع‌تر از همیشه، با بالاترین حساسیت ممکن جمع‌آوری کنند.
بیوگرافی بزرگترین تلسکوپ رادیویی دنیا
آرایه کیلومتر مربعی، یک پروژه بین‌المللی است که دو سایت اصلی دارد: یکی در آفریقای جنوبی و دیگری در استرالیا!
از آنجایی که در نیمکره جنوبی قرار دارد، قادر خواهد بود ناحیه مرکزی کهکشان راه شیری را رصد کند. مناطق بیابانی آفریقای جنوبی، لوکیشن مناسبی برای چنین سازه‌ای هستند؛ زیرا نویز رادیویی کمی دارند و این یعنی تداخل حداقلی با امواج رادیویی دریافتی از فضا!
البته واضح است که ساختن سامانه پیچیده‌ای با هزاران دیش، وقت‌گیر خواهد بود. این پروژه با احداث یک سازه اولیه موسوم به MeerKAT در پارک ملی میرکات آفریقای جنوبی استارت خورد؛ آرایه‌ای که دارای 64 آنتن است.
میرکات، هم‌اکنون نیز برای کاوش امواج رادیویی کیهان، مورد استفاده قرار می‌گیرد. نمونه‌اش، عکس خیره‌کننده‌ای که از کهکشان IC 4296 ثبت شد و فوران امواج عظیم از سیاهچاله مرکزی آن را نشان داد. به قول محقق ارشد آن پروژه، فقط MeerKAT با حساسیت، رزولوشن و دامنه دینامیکی بالای خود قادر به ثبت چنین چیزی بود.
اما SKA پس از تکمیل، می‌تواند حتی امواج کیهانی بیشتری را ثبت کند. محققان قصد دارند از آن برای مطالعه برهه‌ای از تاریخ عالم هستی کمک بگیرند که به «ظهر کیهانی» معروف است؛ دوره‌ای که قوه‌ی عظیم زایش ستارگان، رو به افول گذاشت.
علت دقیق آن، هنوز واضح نیست؛ اما دانشمندان در ابتدا تصور می‌کردند کهکشان‌ها از گازهای سرد که وجودشان لازمه شکل‌گیری ستاره‌هاست، تهی شدند. این در حالی است که مطالعات جدید نشان می‌دهد بسیاری از کهکشان‌ها، هنوز گاز زیادی داشتند.
امید می‌رود SKA بتواند با نگاه به امواج رادیویی انتشار یافته و نقشه‌برداری از آن‌ها، چگونگی تکامل کهکشان‌ها در طول زمان را رمزگشایی کند.
این فقط یک نمونه از کارهایی است که از عهده‌ی بزرگترین تلسکوپ رادیویی دنیا بر می‌آید. بررسی نحوه‌ی ایجاد نخستین ستاره‌ها و کهکشان‌ها، بررسی تپ اخترها، ماهیت انرژی تاریک و شاید جستجوی حیات در سیارات دیگر، از سایر قابلیت‌های بالقوه SKA محسوب می‌شوند.