دستگاه صنعتی هموژن دارای انواع مدلها هست که رایجترین آنها مدل هموژنایزر تک هد و هموژنایزر دو هد است. خود این دستگاههای هموژن دارای تقسیمبندی خاص و کاربردهای خاصی هستند.
برای مثال هموژنایزر تک هد مناسب برای همگنسازی و هموژنسازی مایعات رقیقی مثل شیر بوده، اما دستگاه هموژنایزر دو هد علاوه بر این که مایعات رقیق را همگنسازی میکند مایعات غلیظ را نیز با تکنیک هموژنسازی پوشش میدهد. برای مثال مایع بستنی نوعی مایعات غلیظ محسوب میشود.
جالب است بدانید فرایندی که دستگاه هموژن طی میکند در خوش طعم شدن هر چه بیشتر شیر تاثیر میگذارد و در شهر تهران که منبع تولید دستگاههای صنعتی است، دستگاه هموژن تهران تولید میشود.
گفتیم که در صنایع شیمیایی نیز دستگاه هموژن قابلیتهایی دارد؛ برای مثال برای تهیه انواع چسب جوهر و گریس، واکس کفش، سموم دفع آفات نباتی و سموم کشاورزی، واکس ماشین و غیره استفاده میشود. در صنایع بیوتکنولوژی نیز برای کاهش اندازه ذرات و برای رفع پراکندگی آنها در حد میکرو و نانو استفاده میشود.
دستگاه هموژن دست دوم
هدف از همگن سازی یا هموژنیزه کردن ایجاد یک امولسیون پایدار است؛ به عنوان مثال در هموژن شیر باید فرآیند انجام شده به صورتی باشد که گویچههای چربی ایجاد نشوند و در نهایت موجب تشکیل یک لایه در بالای شیر نشود. بنابراین همگنسازی باعث به وجود آمدن اختلالاتی در روند تشکیل گلبولهای چربی میشود و در نهایت باعث کاهش چربیهای تشکیل شده در سرشیر میشود.
این روش تمایل چربیهای موجود در شیر را به جمع و گلوله شدن کاهش میدهد و عبور شیر با سرعت زیاد از مجرای کوچک موجود در دستگاه هموژن با ایجاد عواملی مانند حبابسازی و تلاطم باعث میشود تا گلبولهای چربی از هم بپاشند.
برخی از ماشینآلات و دستگاههای مختلف مانند دستگاه هموژن به دلیل قیمت بالایی که دارند به صورت دست دوم نیز خرید و فروش میشوند؛ زیرا قیمت دستگاه هموژن دست دوم به مراتب ارزانتر است.
در ابتدای مطلب به این شرح این مسئله میپردازیم که دستگاه هموژن چگونه کار میکند؟
نحوه عملکرد این دستگاه به این صورت است که امواج انرژی که در مایع هستند از دریچه دستگاه میگذرند، سپس پراکنده شده و گردابهایی آشفته با قطر کروی و اندازه متوسط ایجاد میکنند و اندازه گلبولها به وسیله این جریان گردابی کاهش پیدا میکند و از هم گسیخته میشود.
یکی از قدیمیترین کاربردهای این روش که اکثر افراد از آن مطلع هستند استفاده از روش هموژنیزه در فرآوری شیر است و معمولا استانداردسازی قبل از این مرحله انجام میشود و چربی که در شیر وجود دارد از آب جدا میشود و در قسمت بالا جمع میشود.
دستگاه هموژن دو هد
البته لازم به ذکر است که بدانید با این دستگاه نه تنها برای محصولی مثل شیر، بلکه هر محصول دیگری را میتوان با استفاده از دستگاههای همگنسازی آزمایشگاهی به کیفیت بالاتری رساند و از نفوذ انواع آلودگیها و میکروبها به داخل آن محصول جلوگیری کرد. دستگاههای همگنسازی از قسمتهای مختلفی تشکیل شدهاند؛ مثل بدنه اصلی دستگاه، ظرفی با اندازه و سایزهای مختلف که محل محصول یا همان نمونه است و یک گوی فلزی در ابعاد مختلف.
همچنین دستگاه هموژن به صورت کلی به دو شکل تک هد و دو هد ساخته میشود. برای اطلاع از قیمت دستگاه هموژن دو هد و تک هد باید از مراکز معتبر استعلام بگیرید. هر دو نوع اینها جزوی از هموژنهای تحت فشار هستند و برای همگنسازی مواد مایعی که غلظتهای مختلفی دارند استفاده میشوند. لازم است که بدانید به صورت کلی هر دوی این نوع از دستگاه شبیه به یکدیگر عمل میکنند، اما اصلیترین تفاوتی که دارند تعداد هدهای به کار رفته در آنها است که اگر هموژنایزر تک هد باشد از آن برای مایعاتی که رقیقتر هستند مثل شیر و نوشابه و غیره استفاده میکنند و اگر هموژنایزرها دو هد باشد برای موادی که غلظت آنها بالاتر است مناسبتر هستند؛ مثل موادی مانند خامه قنادی، بستنی، محصولات آرایشی مایع و غیره.