یکی از اسرار گذشته که با بررسی اسکلت و جمجمه انسانها افشا میشود، شدت خشونت رایج در بین نیاکان ماست. این مومیایی های آمریکای جنوبی، مثال خوبی برای این موضوع هستند.
به تازگی، محققان با استفاده از فناوری سی تی اسکن سه بُعدی، روی سه مومیایی آمریکای جنوبی مطالعهای را ترتیب دادند و به وجود جراحات مرگباری پی بردند. این فناوری، از اشعه ایکس برای مشاهده وضعیت داخلی اجساد استفاده میکند؛ بدون اینکه نیاز به کالبدشکافی آنها باشد.
اجساد انتخاب شده، به طور طبیعی مومیایی شده بودند. هنگامی که در یک محیط خشک، سیالات با سرعت بیشتری از تجزیه جسد، جذب کفن شوند، احتمال ایجاد یک مومیایی طبیعی وجود دارد؛ چیزی که در نیمه جنوبی قاره آمریکای جنوبی، پدیده نادری نیست.
آزمایشها نشان میدهد که دو نفر از این سه مومیایی، به طرز فجیعی کشته شدهاند. آنطور که آندرس نرلیش، محقق دیرینشناس از کلینیک بوگنهاوزن مونیخ توضیح میدهد:
در صورتی که این اجساد، مومیایی نشده بودند و فقط به صورت اسکلت باقی مانده بودند، این نوع جراحات اصلا قابل شناسایی نبود.
یکی از این مومیاییها که در دانشگاه ماربرگ فیلیپس آلمان نگهداری میشود، متعلق به تمدن آریکا بود که در شمال شیلی امروزی واقع شده است. احتمالا او عضو یک اجتماع ماهیگیر بود و علایم متعددی از بیماری سل در ریههایش داشت. بر اساس تاریخگذاری رادیوکربنی، مرگ او در سن 20 تا 25 سالگی و در فاصله سالهای 996 تا 1147 میلادی رخ داده است.
دیگر مومیایی های آمریکای جنوبی، اجساد یک مرد و یک زن در موزه دلمونت سوئیس هستند که احتمالا ساکن منطقه آریکیپا، در جنوب غربی پرو بودند. تصور میشود مرگ مرد، در حد فاصل سالهای 902 تا 994 و مرگ زن، بین سالهای 1224 تا 1282 رقم خورده باشد.
محققان، نشانههای خشونت جمعی را در دو مومیایی مرد شناسایی کردند؛ خشونتی که باعث مرگ فوری آنها شده است. به نظر میرسد مومیایی ماربرگ، در اثر یک ضربه سنگین به سر و یک چاقو به پشت، کشته شده باشد. احتمالا هم پای دو مهاجم در میان بوده است.
در مومیایی مذکر دلمونت، اثر ضرباتی سهمگین به مهرههای گردن و ستون فقرات کشف شد که به احتمال زیاد، همین علت مرگ او بوده باشد. اسکلت مومیایی مونث هم صدمه دیده است؛ اما به نظر میرسد پس از مرگ و هنگام دفن جسد، ایجاد شده باشد.
به گفتهی نرلیش، دسترسی به سی تی اسکنهای مدرن و امکان بازسازی سه بعدی، موقعیت ویژهای را برای نگاه به درون اجساد پدید آورده است. مطالعات پیشین، مستلزم باز کردن و تخریب مومیایی بودند. با آزمایشهای اشعه ایکس و سی تی اسکنهای قدیمی بدون بازسازی 3D هم، خصوصیات مهمی که ما کشف کردیم، قابل دستیابی نبود.
انجام این نوع مطالعات و آگاهی از چنین مرگهای خشونتباری، تصویر دقیقتری از نحوهی زندگی تمدنهای باستانی و تنشهای احتمالی در میان آنها ارائه میدهد. خبر خوب اینکه هنوز مومیاییهای بسیاری در موزههای سراسر دنیا دست نخورده باقی ماندهاند که میتوانند موضوع تحقیقات مشابه باشند.