حتی برخورد یک سیارک کوچک هم با زمین، اثراتی ویرانگر خواهد داشت

دانشمندان با بررسی آخرین روزهای زندگی برخی میکروب‌ها به اثرات برخورد سیارک های کوچک با زمین پی برده‌اند. در واقع حتی سیارک‌ های کوچک نیز می‌توانند برای سیاره ما بسیار خطرناک باشند.

در بار عمومی معمولا این تصور وجود دارد که برخورد سیارک های بزرگ با کره زمین اثرات جبران ناپذیری خواهد داشت و تمامی موجودات از بین می‌روند. همچنین در صورتی که یک سیارک کوچک به زمین برخورد کند، اتفاق مهمی رخ نمی‌دهد؛ اما یافته‌های یک پژوهش جدید خلاف این موضوع را ثابت می‌کند.

بررسی برخورد سیارک های کوچک با کره زمین

میکروارگانیسم‌هایی که به خاطر برخورد یک سیارک کوچک سوخته‌اند، می‌توانند میزان جدی بودن حتی یک برخورد کوچک را نشان دهند. یک تیم پژوهشی به بررسی چهار گودال ایجاد شده به خاطر برخورد سیارک در استونی، لهستان و کانادا پرداخته است. این گودال‌ها از نظر زمانی هزاران سال با هم اختلاف دارند. همچنین با وجود فاصله جغرافیایی، تیم مربوطه توانست ترکیبی از تکه‌های میلی‌متری و سانتی‌متری زغال را با مواد شکل گرفته در هر برخورد پیدا کند.

Anna Losiak، نویسنده اصلی این مقاله و عضو موسسه علوم جغرافیایی آکادمی علوم لهستان گفت که زغال‌ها از ارگانیسم‌هایی که در نتیجه برخورد سیارک کشته، سوخاری و سوزانده شده، شکل گرفته‌اند. در ابتدا این تیم گمان می‌کرد که زغال در نتیجه آتش معمولی ایجاد شده است؛ اما پیدا شدن ارگانیسم‌های باستانی آسیب دیده به جهت دیگری اشاره می‌کرد.

زغالی که در اثر برخورد سیارک با کره زمین شکل می‌گیرد بسیار یکدست‌تر از زغال معمولی به نظر می‌رسد و در دمای پایین‌تری ایجاد شده است. زغال‌های یافت شده در این گودال‌ها به زغالی که در نتیجه ترکیب چوب با جریان‌های‌ آذرکوفت (جریان‌های خارج شده از یک آتش‌فشان) ایجاد می‌شود، شباهت دارد؛ اما دقیقا همانند آنها نیستند.

تیم تحت هدایت Losiak به بررسی اثرات برخورد سیارک های کوچک (با حداکثر قطر ۲۰۰ متر) با کره زمین پرداخته است؛ زیرا این سیارک‌ ها تقریبا هر ۲۰۰ سال با زمین برخورد می‌کنند و بهتر می‌توان به بررسی شرایط آنها پرداخت.

این در حالی است که اکثر افراد بیشتر به بررسی اخبار مربوط به سیارک های بزرگ علاقه دارند. چنین سیارک هایی میتوانند در سطح کره زمین فاجعه‌وار باشند و بهترین مثال برای آنها نیز سیارکی است که ۶۶ میلیون سال قبل زمینه انقراض دایناسورها را فراهم کرد. با وجود این، وی رویکرد منحصر به فردی را انتخاب کرد.

لوسیاک ابتدا در هنگام بررسی یک گودال سیارکی کوچک در استونی به زغالی مرموز برخورد کرد. وی که تازه مدرک دکترای خود را دریافت کرده بود، از فرصت مطالعاتی تابستان برای بررسی این موضوع استفاده کرد و سال بعد نیز تمرکز خود را روی پروژ‌ه‌ای برای یافتن و بررسی خاک فسیلی گذاشت.

خاک فسیلی نوعی خاک باستانی به حساب می‌آید که توسط مواد جدا شده از گودال سیارکی پوشیده شده است. تیم تحت هدایت لوسیاک هرگز نتوانستند به خاک فسیلی دست پیدا کنند؛ اما پس از سه روز کندن زمین با دست (فرآیندی وقت‌گیر و ضروری به علت محافظت از محیط)، به زغال رسیدند.

آنها در ابتدا فکر کردند که زغال در اثر آتش‌سوزی‌های گسترده‌ای که پیش از برخورد سیارک با زمین رخ داده، شکل گرفته و سپس نیز در نتیجه برخورد در این منطقه گیر افتاده است. هرچند که کمی بعد زغال‌های مشابهی در سایر چاله‌های ایجاد شده در اثر برخورد سیارک دیده شدند. همین نیز باعث شد که آنها به فرضیه خود شک کنند.

آنها از خود می‌پرسیدند که چرا این تعداد آتش‌سوزی گسترده کمی پیش از برخورد چهار سیارک که در مناطق جغرافیایی متفاوت و در فاصله زمانی هزاران سال به زمین آمده‌اند، به وجود آمده است. این موضوع منطقی نبود؛ بنابراین آنها تصمیم گرفتند تکه‌های زغال پیدا شده که با مواد خارج شده از گودال ترکیب شده بودند را مورد بررسی دقیق قرار داده و با زغال معمولی مقایسه کنند.  در اینجا بود که تیم لوسیاک متوجه شد اصلا آتش‌سوزی گسترده‌ای در کار نبوده است.

ناسا و دیگر سازمان‌های مربوطه به طور مرتبط در حال بررسی سیارک‌ها یا دنباله‌دارهایی هستند که ممکن است به سطح زمین برخورد کنند. اگرچه در حال حاضر هیچ خطری کره زمین را تهدید نمی‌کند، اما ناسا آماده است در صورت لزوم فضاپیماهای خود را فدای تغییر مسیر سیارک بکند.

فضاپیمای دارت ناسا در مسیر برخورد با یک سیارک

هرچند که لوسیاک فکر می‌کند سازمان‌های بین‌المللی می‌توان از پژوهش‌هایی مشابه آنچه وی انجام داده، برای آمادگی هرچه بیشتر در برابر فاجعه احتمالی برخورد سیارک استفاده کنند. چرا که این پژوهش به ما دید بهتری در رابطه با اثرات زیست محیطی برخورد یک سیارک کوچک با سطح زمین می‌دهد. در واقع ما می‌توانیم دقیق‌تر اندازه و نوع منطقه‌ای که باید تخلیه شود را مشخص کنیم.

در تاریخ مکتوب گزارش‌هایی در رابطه با اثرات برخورد سیارک های نسبتا بزرگ با زمین دیده می‌شود. یکی از معروف‌ترین موارد رویداد تونگوسکا در سال ۱۹۰۸ است که در نتیجه آن حدود ۲۰۰۰ کیلومتر مربع از جنگل‌های سیبری از بین رفتند. در سال ۲۰۱۴ نیز یک سیارک نسبتا کوچک پیش از برخورد با زمین و بر فراز شهر چلیابینسک روسیه منفجر شد. در نتیجه این اتفاق چند هزار نفر به خاطر پرتاب شیشه و نخاله زخمی شدند؛ اما آسیب کلی شدید نبود.

لوسیاک و تیمش می‌خواهند تا اوایل مهر ماه به منطقه‌ای به نام Campo del Cielo در آرژانتین سفر کنند تا به بررسی گودال کوچکی که در اثر برخورد یک سیارک در آنجا ایجاد شده است، بپردازند. آنها امیدوارند که بتوانند پس از جمع‌آوری داده‌ها و نمونه‌های بیشتر، به ارگانیسم‌هایی که در نتیجه برخورد سیارک کشته شده‌اند، دست پیدا کنند.

منطقه Campo del Cielo برای لوسیاک جذابیت خاصی دارد؛ زیرا نه تنها گودال‌های واقعی سیارکی (مناطقی که سیارک در لحظه لمس زمین منفجر شده است) در آنجا وجود دارد، بلکه میزبان قیف‌های نفوذ نیز است.

قیف نقوذ زمانی پدید می‌آید که سرعت سیارک در هنگام ورود بر کره زمین کاهش پیدا کند. در این هنگام اگر سیارک با حداکثر سرعتی مشابه سرعت گلوله یک تک تیرانداز به زمین برخورد کند، بخش زیادی از جرم آسمانی سالم باقی می‌ماند و فشار و دمای وارده به زمین نیز بسیار کمتر خواهد بود. هدف لوسیاک نیز از انتخاب این منطقه مقایسه آسیب وارد شده در گودال های سیارکی و قیف‌های نفوذ است.