تا به امروز همچنان سوالی اساسی درباره اوموآموا بیپاسخ مانده: اینکه صرفاً یک سیارک مرموز است یا یک فضاپیمای بیگانه؟ یکی از اخترشناسان هاروارد هم پاسخی برای این سوال دارد.
اجرام نجومی نظیر سیارکها، دنبالهدارها یا سیارههای سرگردان در فضای بین ستارهای که از لحاظ گرانشی با ستارهها پیوندی ندارند، اجرام بین ستارهای نامیده میشوند. در سال 2017 انسان برای اولین بار چنین جرمی را شناسایی کرد و نام اوموآموا (Oumuamua) را روی آن گذاشت که کلمهای متعلق به هاوایی به معنای پیامرسانی از دوردستها است. چون زمانی که تلسکوپها آن را رویت کردند این جرم بین ستارهای در حال خروج از منظومه شمسی بود، دیگر فرصتی برای تدارکات ماموریتی جهت بررسی بیشتر باقی نمانده بود. با این حال، طی مدت محدود از مطالعه آن نتایج عجیبی به دست آمد.
اوموآموا؛ سیارکی مرموز یا اثری از فرازمینیها؟
پرفسور هاروارد و رئیس سابق بخش نجوم هاروارد «آوی لوب» (Avi Loeb) نسبت به سیارک مرموز اوموآموا کنجکاو شد؛ نه فقط به خاطر اینکه از سامانه ستارهای دیگری آمده، بلکه چون هرچه بیشتر مورد بررسی قرار گرفت، جوانب مرموزتری از آن نمایان شد. او پس از انجام بررسیهای لازم و جمعآوری دادههای کافی، این موضوع را با همکاران خود در میان گذاشت که این جرم بین ستارهای مشخصههایی غیرعادی از خود نشان داده و در حقیقت یک سفینه فضایی است، نه یک سیارک یا دنبالهدار.
با توجه به طرح لوب طی مقالهای در سال 2021، اوموآموا شاید کاوشگری باشد که تمدنهای فرازمینی فرستادهاند. به طور دقیقتر، او ادعا کرد که این جرم بین ستارهای خیلی باریک به نظر میرسد و احتمال دارد یک «بادبان خورشیدی» باشد؛ نوعی از پیشرانش با بهرهگیری از فشار کم تشعشعات خورشیدی. طرح این پرفسور هاردوارد درباره سیارک مرموز اوموآموا باعث اختلاف نظر در جامعه علمی شده است.
مطالعه بینالمللی جدیدی با هدف رد فرضیه لوب مبنی بر بادبان خورشیدی بودن اوموآموا در مسیر پذیرش برای انتشار در ژورنال Astronomy and Astrophysics قرار دارد و کل آن در یک جمله خلاصه میشود: «اوموآموا بعید است بادبان نوری باشد». همچنین بنا به این مطالعه، با روشهای آینده میتوان کمیت دینامیک یک بادبان نوری را تعیین کرد و آن را تجزیه و تحلیل کرد. در مقابل، پرفسور آوی لوب همچنان به قطعی بودن دادههای خود باور دارد و از موضع اولیه خود کنار نمیکشد. او طی مصاحبهای با The Daily Beast مدعی شده است که «نویسندگان به چند نکته توجه نکردهاند».
علاوه بر این، تیمی بینالمللی با مدیریت «شانگفی لیو» (Shangfei Liu)، اخترشناس دانشگاه سون یات سن در جوهای چین فرضیه پرفسور هاروارد را نمیپذیرد. آنها معتقدند که سیارک مرموز اوموآموا اگر بادبان نوری بود، سطح صاف بزرگی میداشت و نور منعکس از آن بیشتر از چیزی میبود که مشاهده شده است. ضمن اینکه تغییر رنگ آن هم گستردهتر میبود. البته بر اساس تحقیقات خود پرفسور لوب، خود بادبان شاید طوری شکل گرفته بود که نور را به صورت غیر منتظرهای منعکس میکرد.
گذشته از همه اینها، حتی احتمال دارد سیارک مرموز اوموآموا باقی مانده یک سفینه فضایی بیگانه باشد که به منظومه شمسی راه پیدا کرده است. در هر صورت، شواهد به قدری نیست که دانشمندان را به نتیجهای قطعی برساند. ضمناً مشاهده اجرام میان ستارهای هم به ندرت اتفاق میافتد و در حقیقت تاکنون فقط دو جرم اینچنینی رویت شده است: یکی اموآموا و دیگری یک دنبالهدار بین ستارهای با نام 2lBorisov.