چیپ TPM 2.0 یکی از بزرگترین موانع سر راه نصب ویندوز 11 روی کامپیوتر بسیاری افراد در سرتاسر دنیاست. در اینجا قصد داریم ضمن معرفی بیشتر این چیپ، روش فعالسازی آن برای پردازنده های اینتل و AMD را آموزش دهیم.
با این که در ظاهر به نظر میرسد ویندوز 11 تنها نسخهای تر و تمیزتر از ویندوز 10 است، مایکروسافت برنامه بزرگی برای این نسخه از سیستم عاملش دارد. با گذشت حدود یک سال از رونمایی این سیستم عامل، کمپانی ردموندی به طور پیوسته در حال افزودن قابلیتهای مختلف به Windows 11 است. مواردی چون پشتیبانی از اپلیکیشنهای اندروید، طراحی بهینه پانل کنترل ویندوز و آپدیتهای بخش Scheduler از جمله این تغییرات مثبت هستند.
در کنار این نکات مثبت، یکی از بزرگترین ایرادات سیستم عامل جدید مایکروسافت عدم سازگاری آن با بسیاری دستگاههاست؛ به طوری که از زمان عرضه ویندوز 11، عدم تطابق سخت افزاری کامپیوتر بسیاری کاربران و در نتیجه نصب نشدن این سیستم عامل نارضایتیهای فراوانی را به همراه داشته است.
در حالی که مایکروسافت پیش از این حداقل سخت افزار مورد نیاز برای نصب ویندوز 11 را اعلام کرده بود، برخی از این مشخصات اعلام شده چندان واضح بیان نشده بودند. اگر در خصوص کامپیوترها اطلاعاتی حتی جزیی داشته باشید، احتمالا میتوانید میزان رم یا حافظه کامپیوتر خود را پیدا کنید. همچنین تشخیص این که پردازنده یا کارت گرافیک شما با مشخصات مورد نیاز Windows 11 سازگار است یا خیر، امر چندان دشواری نیست.
در این میان، ماژول پلتفرم امن (TPM 2.0) مشکل بزرگی است که سر راه نصب ویندوز 11 بر روی بسیاری کامپیوترهای قرار گرفته و باعث ایجاد مشکلاتی در فراگیر شدن این نسخه از ویندوز شده است.
TPM 2.0 چیست و چرا ویندوز 11 به آن نیاز دارد؟
بنا به ادعای مایکروسافت، ماژول پلتفرم امن و چیپ TPM 2.0 از چندین جنبه کلیدی امنیت کامپیوتر را بالا میبرد. به بیان ساده، TPM تکنولوژیای است که از طریق افزودن سخت افزار مطمئن برای ذخیره و پردازش اطلاعات حساس باعث ارتقا امنیت سیستم میشود. یک TPM کلیدهای رمزنگاریشده را در پردازندههایی کمکی ایجاد و نگهداری کرده و با اجرای تاییدیههای سخت افزاری اطمینان حاصل میکند که این کلیدها تغییر نکرده و دستکاری نشدهاند.
در حالی که TPM ماژولی نسبتا قدیمی برای رایانههای شخصی به شمار میرود، اما فناوری TPM 2.0 به سازندگان پردازندهها این امکان را میدهد که ماژول پلتفرم امن را با پردازشگر ادغام کنند. نتیجه نهایی این امر، تکنولوژیهای fTPM یا ماژول پلتفرم امن فریمور از سوی AMD و PTT یا تکنولوژی اطمینان پلتفرم اینتل است که هر دو بر اساس تعبیه این فناوری درون پردازنده ساخته شدهاند.
تمامی پردازندههای دسکتاپ رایزن AMD از پس از سری 2000 و پردازندههای لپ تاپ رایزن پس از سری 3000 به بعد، از fTPM بهرهمند هستند؛ در حالی که همه پردازندههای اخیر اینتل ( از تراشههای Core نسل ششم ) به PTT مجهزند.
به گزارش PCMag، مایکروسافت در ویندوز 11 تاکید زیادی بر روی امنیت دستگاهها دارد و TPM 2.0 مهمترین ابزار برای دستیابی به سطح امنیت مورد نظر این کمپانی است. بهرهگیری از TPM باعث خواهد شد که مایکروسافت قادر باشد امنیت بیشتری را برای Windows Hello تامین کند و مجموعهای از دیگر قابلیتها را در اختیار کاربران قرار دهد. از جمله این قابلیتها میتوان به رمزگذاری بیتلاکر بر روی درایوها به منظور محافظت از آنها در برابر حملات بدافزاری اشاره کرد.
دستیابی به این دسته بهبودهای امنیتی حاصلشده صرفا با شبیهسازیهای نرم افزاری غیرممکن است و نیازمند ملزومات سخت افزاری خاص است.
طریقه چک کردن سازگاری کامپیوتر با ویندوز 11
با وجود تمامی آن چه در خصوص عدم سازگاری Windows 11 با بسیاری کامپیوترها در سرتاسر دنیا گفته میشود، مایکروسافت همچنان در صدد است که انتقال به این سیستم عامل را به امری بسیار ساده تبدیل کند. در همین راستا، کمپانی ردموندی برای آگاهی سریع از قابلیت نصب ویندوز 11 بر روی سیستمهای مختلف بخشی را به اپلیکیشن PC Health در ویندوز 10 اضافه کرده که کاربران به کمک آن میتوانند به سرعت از امکان یا عدم امکان نصب ویندوز 11 بر روی سیستمشان آگاه شوند.
از طرف دیگر، آپدیتهای جدید ویندوز هم قادرند در بخش Updates and Security اطلاعاتی در خصوص سازگاری سیستم با ویندوز 11 را نمایش دهند. با این وجود در صورتی که در این بخش از ویندوز 10 عبارت This PC Can run Windows 11 را مشاهده نکردید، میتوانید به صورت دستی از طریق اپلیکیشن PC Health این کار را انجام دهید.
برای انجام این کار لازم است که مراحل زیر را دنبال کنید:
- وارد وبسایت مایکروسافت شده و اپلیکیشن PC Health Check را دانلود کنید.
- اپلیکیشن مربوطه را نصب و اجرا کنید.
- بر روی کلید Check Now کلیک کنید.
این اپلیکیشن به صورت خودکار اطلاعات سخت افزاری کامپیوتر شما را جمعآوری کرده و با سیستم مورد نیاز برای نصب ویندوز 11 مقایسه میکند. پس از انجام این کار، اپلیکیشن PC Health به شما گزارش خواهد داد که آیا قادر به نصب این سیستم عامل هستید یا خیر.
در این بخش میتوانید با فشردن دکمه See all Results لیست کاملی از ملزومات سخت افزاری ویندوز 11 و اینکه کامپیوتر شما در چه بخشی با این مشخصات ناسازگار است مشاهده کنید. البته در صورتی که تنها عامل ناسازگار کامپیوتر شما چیپ TPM 2.0 است، نگران نباشید! چراکه شاید هنوز راهی برای نصب این سیستم عامل وجود داشته باشد!
مطمئن شوید TPM در BIOS فعال شده است
اگر پردازنده اینتل یا AMD شما به PTT یا fTPM مجهز است، اما بر اساس اطلاعات نمایش داده شده در قسمت قبل، سیستم شما در زمینه TPM با خطا روبروست، شاید این قابلیت در UEFI سیستم شما که پیش از این با نام BIOS شناخته میشد، غیرفعال شده است.
برای فعالسازی TPM از این راه، ابتدا لازم است که وارد تنظیمات UEFI یا BIOS سیستم خود شوید. این کار از طریق خود ویندوز امکانپذیر است. همچنین در ادامه هم باید قابلیت مورد بحث را فعالسازی کنید.
روش انجام این کار به شرح زیر است:
- منوی استارت ویندوز را باز کنید.
- بر روی آیکون Power کلیک کرده و منوی گسترده آن را مشاهده کنید.
- کلید شیفت را پایین نگه داشته و کامپیوتر را ریستارت کنید.
- کلید شیفت را تا جایی که صفحه آبی مخصوص ریکاوری کامپیوترتان را مشاهده کنید، پایین نگه دارید.
- بر روی گزینه Troubleshoot کلیک کرده و سپس Advanced Options را انتخاب کنید.
- بر روی گزینه تنظیمات فریمور (UEFI Firmware Settings) کلیک کنید و سپس ریستارت را بزنید. در این صورت کامپیوتر شما به صورت خودکار ریستارت شده و وارد UEFI/BIOS خواهد شد.
- در بخش UEFI/BIOS نیاز است که تنظیمات مربوط به fTPM یا PTT را بسته به مدل پردازنده خود پیدا کرده و آنها را فعال کنید.
- تغییرات انجام شده را ذخیره کنید و از تنظیمات خارج شوید تا سیستم ریستارت شده و وارد ویندوز شود.
پس از این که ماژول TPM را در BIOS سیستم خود راهاندازی کردید، میتوانید بار دیگر اپلیکیشن PC Health Check را اجرا کنید و وضعیت سیستمتان برای نصب ویندوز 11 را مجددا بررسی نمایید.
دقت کنید که نام قابلیت TPM فریمور در پردازنده شما بسته به برند تولیدکننده و مدل آن ممکن است متفاوت باشد. بنابراین در صورتی که قصد فعالسازی firmware TPM در بایوس سیستم را دارید، بد نیست پیش از آن، اطلاعاتی را در این خصوص کسب کنید. برای آگاهی در این مورد می توانید به زیرمنوی Security در UEFI/BIOS مراجعه کنید یا از بخش پشتیبانی برند سازنده پردازنده کمک بگیرید.