امروز میخواهیم به کمیاب ترین کتاب های جهان بپردازیم. هرکدام از این کتاب ها ارزش بسیار زیادی دارند و برخی از آنها نیز توسط افراد مشهوری همچون بیل گیتس خریداری شدهاند.
داستانسرایی نقش مهمی در تاریخ بشر داشته است. اجداد ما داستان میگفتند و داستانها نیز سینه به سینه منتقل میشدند. هرچند که با اختراع دستگاه چاپ در قرن پانزدهم شرایط به کلی تغییر کرد. امروزه پیدا کردن اکثر کتابها بسیار آسان است. کافی است سری به اینترنت یا کتابخانه نزدیک محل زندگی خود بزنید.
البته مواردی نیز وجود دارند که به دلایل تاریخی یا فرهنگی در زمره کمیاب ترین کتاب های جهان قرار میگیرند و پیدا کردن آنها کار راحتی نیست.
نگاهی به ۱۰ مورد از کمیاب ترین کتاب های جهان
غرور و تعصب اثر جین آستین
اولین کتابی که در لیست ما حضور دارد یک رمان است. غرور و تعصب به عنوان معروفترین اثر جین آستین شناخته میشود و در اوایل دهه ۱۸۰۰ نوشته و منتشر شده است. همانند بسیاری از آثار کلاسیک، این کتاب نیز در ابتدا با واکنش خوبی مواجه نشد و حتی منتقدان آن را احمقانه خواندند.
با وجود این برخورد سرد، جین آستین امروزه به عنوان یکی از معروفترین نویسندگان زن تاریخ شناخته ميشود و ۶ رمان کامل را از خود به یادگار گذاشته است. غرور و تعصب ابتدا در سه جلد منتشر شود. نسخه اول رمان جین آستین جزء کمیاب ترین کتاب های جهان به حساب میآید. آخرین بار در سال ۲۰۱۰ بود که یک جلد از نسخه اولیه این کتاب با قیمت ۱۸۰ هزار دلار به فروش رسید.
قصه پیتر خرگوشه اثر بئاتریکس پاتر
۱۰۰ سال پیش از آنکه هری پاتر به یک نام آشنا در میان خانهها تبدیل شود، یک پاتر دیگر در دنیای ادبیات کودکان معروف بود. در سال ۱۹۰۲ بئاتریکس قصه پیتر خرگوشه را منتشر کرد. این کتاب تنها ۵۶ صفحه دارد و همانند بسیاری از کتابهای این لیست بارها چاپ شده است. اگر بخواهیم دقیقتر بگوییم، این کتاب تاکنون به ۳۶ زبان مختلف ترجمه شده و توانسته فروش ۴۰ میلیون جلدی را تجربه کند.
هرچند که نسخه اول قصه پیتر خرگوشه در تنها ۲۵۰ جلد منتشر شده بود. البته این تصمیم خود نویسنده بود؛ زیرا میخواست کتاب را بین دوستان و آشنایانش پخش کند. در حال حاضر مشخص نیست آنها در اختیار چه افرادی قرار دارند؛ اما در سال ۲۰۱۶ یک جلد از ویرایش اول پیتر خرگوشه به عنوان یکی از کمیاب ترین کتاب های جهان با قیمت ۵۰ هزار دلار فروش رفت.
درباره گردش اجرام آسمانی اثر نیکلاس کوپرنیک
نیکلاس کوپرنیک به عنوان یکی از پدران اخترشناسی مدرن شناخته میشود. نظریه خورشید مرکزی وی توانست تاثیر شگرفی بر جامعه علمی قرن شانزدهم و پس از آن بگذارد. برای چندین قرن دانشمندان گمان میکردند که زمین مرکز جهان است؛ اما کوپرنیک خورشید را در این جایگاه قرار داد.
در آن زمان کوپرنیک در رابطه با جایگاهش در جامعه و واکنش کلیسا به نظریه خورشید مرکزی نگران بود؛ زیرا چنین نظریهای بدعت تلقی میشد و میتوانست منجر به مرگ وی شود. به همین خاطر تصمیم گرفت هنگامی که در بستر مرگ بود کتاب درباره گردش اجرام آسمانی را منتشر کند.
در حال حاضر تنها ۲۵۰ جلد از چاپ اول این کتاب باقی مانده است که البته اکثر آنها نیز در اختیار کتابخانههای تاریخی هستند. همین نیز باعث میشود که کتاب کوپرنیک در زمره کمیاب ترین کتاب های جهان قرار گیرد و هر جلد آن حدود ۲ میلیون دلار قیمت داشته باشد.
فولیوی یکم اثر ویلیام شکسپیر
وقتی صحبت از داستان و نمایشنامه میشود، نام کمتر کسی به اندازه ویلیام شکسپیر در ادبیات انگلیسی میدرخشد. بخش بزرگی از این شهرت نیز به فولیوی اول (که با نام تراژدیها، تاریخها و کمدیهای آقای ویلیام شکسپیر نیز شناخته میشود) برمیگردد. این کتاب ۳۶ مورد از نمایشنامههای شکسپیر را در خود دارد.
فولیوی یکم شکسپیر اولین بار در سال ۱۶۲۳ یعنی ۷ سال پس از مرگ نویسنده معروف منتشر شد. در آن زمان تنها ۷۵۰ جلد به بازار عرضه گشت که از میان آنها نیز تنها ۲۴۰ جلد تا به امروز باقی ماندهاند. همین نیز باعث شده که فولیوی اول به یکی از کمیاب ترین کتاب های جهان تبدیل شود. اگر این کتاب نبود، بسیاری از نمایشنامههای شکسپیر نیز در تاریخ گم میشدند.
پرندگان آمریکا اثر جیمز ادوبان
یکی دیگر از کمیاب ترین کتاب های جهان پرندگان آمریکا نام دارد که برای اولین بار در سال ۱۸۲۰ توسط جیمز آدوبان نوشته شد. در این کتاب نقاشیهای زیبایی از ۴۳۵ پرنده مختلف مشاهده میشود. اگرچه ادوبان کل کتاب را نوشت و اکثر نقاشیهای آن را تکمیل کرد، اما گفته میشود که دستیارش (جوسف میسون) نیز حدود ۵۰ مورد از تصاویر پسزمینه را نقاشی کرده است.
یکی از دلایل منحصر به فرد بودن کتاب ادوبان این است که برخی از پرندگان نقاشی شده در آن منقرض شدهاند. نسخه شخصی ادوبان در موزه هنر استارک نگهداری میشود. در رابطه با تعداد دقیق نسخههای اول موجود از این کتاب اختلاف نظر وجود دارد؛ اما کارشناسان آن را بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ جلد میدانند.
نسخه کامل ویرایش اول این کتاب بین ۸ تا ۱۲ میلیون دلار قیمت دارد.
تیمور لنگ و دیگر اشعار اثر ادگار الن پو
ادگار الن پو به خاطر داستانهای ترسناکش شناخته ميشود و توانست میراثی ارزشمند از خود به جا بگذارد. از آثار شناخته شده این نویسنده آمریکایی میتوان به قلب رازگو و غراب اشاره کرد. متاسفانه پو در سن ۴۰ سالگی درگذشت و کمتر کسی به استعداد او پی برد. این موضوع را میتوان در اینکه تنها ۵۰ جلد از کتاب تیمور لنگ و دیگر اشعار منتشر شد نیز متوجه شد.
تنها پس از مرگ پو بود که افسانه آثارش گسترش یافت و منتقدان ادبی به ارزش او پی بردند. مجموعه تیمور لنگ تنها ۴۰ صفحه است و یک نسخه از آن در سال ۲۰۰۹ به قیمت ۶۰۰ هزار دلار فروخته شد. داستان زندگی ادگار الن پو نیز همانند بسیار از داستانها و اشعارش تاریک و پیچیده است.
متاسفانه وی هرگز متوجه تاثیر شگرفی که بر ادبیات غرب گذاشت، نشد. در حال حاضر یک جلد از نسخه کامل کتاب تیمور لنگ و دیگر اشعار در موزه هانتینگتون نیویورک و یک جلد دیگر در موزه ادگار الن پو در ریچموند نگهداری میشود.
کتاب مقدس گوتنبرگ
یوهانس گوتنبرگ در قرن پانزدهم در شهر ماینتس آلمان دستگاه چاپ را اختراع کرد. اولین کتابی که با این دستگاه چاپ شد نیز انجیل بود. در واقع میتوان گفت که کتاب مقدس گوتنبرگ اولین کتاب چاپ انبوه در تاریخ است. تا پیش از این، کتابها به صورت دستی یا با روشهای ناکارآمد بازنویسی میشدند.
در سال ۱۴۴۰ گوتنبرگ در ابتدا ۱۷۵ جلد از کتاب مقدس را چاپ کرد. از آن زمان تقریبا تمامی نسخهها گم شدهاند یا مکان آنها مشخص نیست. گفته میشود که امروزه ۲۵ نسخه کامل از این کتاب وجود دارد که ۱۰ تا از آنها در آمریکا و بقیه در آلمان هستند. در سال ۱۹۷۸ یک نسخه کامل از کتاب مقدس گوتنبرگ به قیمت ۲ میلیون دلار به فروش رسید.
در سال ۱۹۸۸ نیز نسخه ناقصی از کتاب مقدس گوتنبرگ به عنوان یکی از کمیاب ترین کتاب های جهان به قیمت ۵ میلیون دلار فروخته شد. با توجه به منحصر به فرد بودن کتاب مقدس گوتنبرگ، حتی تک صفحات این کتاب نیز بیش از ۱۰۰ هزار دلار فروخته شدهاند. این کتاب به خاطر ارزش تاریخی خود در لیست کمیاب ترین کتاب های جهان قرار گرفته است.
آلیس در سرزمین عجایب اثر لوئیس کارول
تنها ۲۲ جلد از چاپ اول کتاب آلیس در سرزمین عجایب باقی مانده است. ۶ جلد از آنها در اختیار افراد شخصی قرار دارد و بقیه نیز در کتابخانههای مطرح جهان هستند. این کتاب برای اولین بار در سال ۱۸۶۵ توسط لوئیس کارول نوشته شد و جان تنیل نیز وظیفه کشیدن تصاویر را بر عهده داشت.
این کتاب قرار بود در دو هزار جلد منتشر شود؛ اما چون تنیل از نقاشیهای خود راضی نبود، تصمیم گرفت یک نسخه دیگر را آماده کند. هرچند که کارول تعدادی از نسخه اول را به دوستان و آشنایانش داد. همین نیز به خوبی نشان میدهد که چرا آلیس در سرزمین عجایب در زمره کمیاب ترین کتاب های جهان قرار گرفته است. حتی یک جلد از نسخه اول این کتاب در سال ۲۰۰۶ با قیمت ۲ میلیون دلار فروخته شد.
کتاب کارول تنها ۲۰۰ صفحه دارد و تاکنون بسیاری از فیلمها، برنامهها و نمایشنامهها از آن الهام گرفتهاند. شاید حتی خود کارول نیز باور نمیکرد که روزی کتابش تا این حد معروف شود.
حکایتهای کنتربری اثر جفری چاوسر
حکایتهای کنتربری کتابی است که توانسته در گذر زمان ارزش خود را به خوبی نشان دهد. در این کتاب که به قرن پانزدهم تعلق دارد، داستانهایی از ۹ نفر را میشنویم. هرکدام از این افراد شخصیت منحصر به فردی دارند و برای سفر به یک مکان زیارتی با هم همراه شدهاند.
اولین نسخه از حکایتهای کنتربری در سال ۱۴۷۷ منتشر شد و تاکنون ۱۲ جلد از آن باقی مانده است. آخرین بار در سال ۱۹۹۸ یک جلد از نسخه اولیه کتاب حکایتهای کنتربری فروخته شد. در آن زمان سر پاول گتی یکی از کمیاب ترین کتاب های جهان را با قیمت ۴.۵ میلیون دلار خریداری کرد. با توجه به قدمت این کتاب، با گذشت زمان شاهد ارزشمندتر شدن آن خواهیم بود.
کدکس لستر اثر لئوناردو داوینچی
لئوناردو داوینچی به خاطر چیزهای زیادی معروف است. او یک مخترع، اخترشناس، ریاضیدان، فیلسوف و نویسنده پرکار بود. دفترچه شخصی او که با نام کدکس لستر شناخته میشود نیز بسیاری از مشاهدات علمی داوینچی را در خود جای داده است.
از آنجای که تنها یک نسخه از کدکس لستر وجود دارد، به عنوان کمیاب ترین کتاب جهان شناخته میشود. پس از مرگ داوینچی، این دفترچه به افراد زیادی رسید تا اینکه در سال ۱۹۸۰ یک کارآفرین به نام آرماند هامر آن را به آمریکا آورد. چهارده سال بعد نیز بیل گیتس آن را با قیمت ۳۰ میلیون دلار خریداری کرد. این کتاب از تنها ۱۸ صفحه دستنویس تشکیل شده که یعنی بیل گیتس برای هر صفحه ۱.۶ میلیون دلار پرداخت کرده است.