دیمیتری مدودف، رئیسجمهور و نخستوزیر پیشین روسیه هشدار داده که در صورت قرارگیری سامانه پاتریوت در قلمرو اوکراین، جنگ جهانی سوم برپا خواهد شد.
دیمیتری کولهبا، وزیر امورخارجه اوکراین، روز 7 آذر در مورد حضور آتی خود در نشست وزیران امورخارجه ناتو در بخارست و نشست امنیت و همکاری در لودز گفت که در نشستهای بخارست و لودز، از پاتریوت و ترانسفورماتور سخن خواهد گفت؛ مقصود او، سامانه موشکی پاتریوت AD آمریکا بود. در یک کنفرانس مطبوعاتی پس از اولین جلسه نشست وزیران امور خارجه ناتو، خبرنگاری از وی پرسید که چرا آمریکا حاضر نیست سامانههای پدافند هوایی پاتریوت را در اختیار اوکراین قرار دهد، در حالی که پیشتر نیز متحدان غیر ناتو از آن استفاده کردهاند.
وزیر ناتو از پاسخ مستقیم به این سوال طفره رفت، اما تایید کرد که بحث در مورد ارائه سیستمهای پاتریوت به اوکراین، میان آمریکا و متحدان ناتو در جریان است. با این حال، ژنرال پاتریک رایدر، سخنگوی نیروی هوایی پنتاگون روز 8 آذر در پاسخ به سوال یک روزنامهنگار در نشست خبری اعلام کرد:
ما هیچ برنامهای برای انتقال مجتمعهای پاتریوت به اوکراین نداریم.
او با تشریح بیانیه خود افزود که تامین سامانههای دفاع هوایی اوکراین، یکی از اولویتهای وزارت ارتش آمریکا است. رایدر عنوان کرد که بحث در مورد این موضوع ادامه خواهد داشت و در صورت تغییر موضع، تصمیم اعلام خواهد شد.
از سوی دیگر، دوسوگرایی مورد بررسی مقامات ایالات متحده و ناتو، دیمیتری مدودف، معاون رئیس شورای امنیت فدراسیون روسیه را نیز به واکنش واداشت. او در واکنش به اظهارات دبیرکل ناتو در کانال تلگرامی خود نوشت:
اگر همانطور که دبیرکل ناتو اشاره کرده، مجموعههای پاتریوت برای متعصبان کیف تامین شوند، آنها فورا بههدف قانونی نیروهای ما تبدیل خواهند شد.
پیش از این، کریستین لامبرشت، وزیر دفاع آلمان نیز اعلام کرده بود که آماده است تا باتریهای پاتریوت را به لهستان، برای دفاع از حریم هوایی اوکراین در برابر حملات موشکی ارسال کند. با این وجود، همکار لهستانی او، پیشنهاد داد که خود آلمان باتریها را مستقیما به اوکراین تحویل دهد. ناگفته نماند که لهستان یک نوع پیشرفته از سیستم پاتریوت را پیشتر سفارش داده بود. وزیر دفاع آلمان سپس با رد پیشنهاد لهستان گفت که قرار دادن باتریهای پاتریوت در اوکراین، مستلزم مشورت نزدیک با شرکای عضو ناتو است.
دلایل تردید غرب و تهدید مدودف به وقوع جنگ جهانی سوم
بهطور واضح، مسئلهای در مورد سیستم پاتریوت وجود دارد که ایالات متحده و برخی از کشورهای عضو ناتو را نسبت به تحویل آن به اوکراین مردد کرده است. اما چرا آنها همچنان این انتقال را محتمل میدانند؟
پاتریوت M-104 یک سامانه موشکی زمین به هوای متحرک با برد متوسط محسوب میشود که قادر به درگیری با هواپیما، موشک بالستیک و پهپاد است. این سیستم موشکی اولیه AD ارتش ایالات متحده و چندین کشور ناتو است.
این سیستم همچنین به کشورهای غیرعضو ناتو مانند اسرائیل، اردن، عربستان سعودی، کویت، ژاپن، مراکش، قطر، امارات، تایوان و غیره فروخته شده است. سامانه موشکی پاتریوت دارای زیرسیستمهای فناوری پیشرفته مانند یک رادار PESA/AESA است که میتواند چندین هدف را ردیابی کرده و در عین حال موشکهای رهگیر را بهسوی هدف هدایت کند.
در اغلب سیستمهای AD، عملکرد بین دو رادار تقسیم میشود که یکی برای ردیابی و دیگری برای هدایت موشک کاربرد دارند. موشک رهگیر پاتریوت، بهطور مستقل دارای قابلیت هدفگیری فعال بوده که در دو نوع با رهگیری فعال و غیرفعال استفاه میشوند.
حداکثر برد این سیستم به 70 کیلومتر میرسد. نوع PAC-2 قادر به رهگیری اهداف تا ارتفاع 20 کیلومتری است که این محدوده در نوع PAC-3 به 40 کیلومتر افزایش یافته است. بر خلاف سامانههای موشکی روسی مانند اس-300، اس-350 و اس-500 که از چندین نوع موشک استفاده میکنند و هر نوع برای هدفی متفاوت ساخته شدهاند، سامانههای پاتریوت از یک نوع موشک رهگیر برای پهپادها، هواپیماها و موشکهای بالستیک استفاده میکنند.
بدین ترتیب، اگر رهگیر پاتریوت بهسمت یک پهپاد در ارتفاع 60 متری شلیک کند و به بیراهه برود، ممکن است به تجهیزات هوایی ایالات متحده و ناتو که در ارتفاع 60 هزار فوتی (18300 متر) پرواز میکند، برخورد کند. در مقابل، موشکی که اس-400 برای درگیری با یک پهپاد شلیک میکند، توانایی مقابله با یک هدف بلندپرواز را ندارد.
بر اساس اطلاعات ارسالی از منابع مختلف، دستور نهایی درگیری برای واحدهای پاتریوت بر عهده فرمانده دفاع هوایی منطقهای است که روی یک رزمناو موشکی هدایتشونده نیروی دریایی آمریکا یا در هواپیمای آواکس USAF مستقر است. بنابراین این احتمال وجود دارد که پاسخ محتاطانه پنتاگون به درخواست اوکراین برای دریافت سیستمهای پاتریوت و اظهارات مدودف، با الزام وجود یک فرمانده آمریکایی در جریان باشد.
آنچه مدودف در اظهارات خود بیان کرده، اشاره به این مطلب بود که فرمانده آمریکایی ناظر به درگیریهای پاتریوت، هدف مناسبی برای موشک هوا به هوای RVV-BD روسی یا موشک 40N6E پرتابی از سیستم اس-400 است. این رویارویی میتواند مقدمهای برای وقوع جنگ جهانی سوم باشد.
توانایی پاتریوت در برخورد با موشکهای بالستیک، بعید است که توسط رهبران نظامی روسیه دست کم گرفته شود. سامانههای پاتریوت که در تعداد زیاد در اوکراین مستقر هستند، میتوانند بهطور موثر با هرگونه موشک بالستیکی روس که برای حمله به زیرساختهای اوکراین شلیک میشوند، مقابله کنند.
بهروزرسانی (24 آذر):
بهنقل از مقامات آمریکایی، با ادامه حملات روسیه به مواضع اوکراین، دولت ایالات متحده در صدد ارسال سامانههای پدافند هوایی پاتریوت به اوکراین است. این طرح هماکنون در مراحل نهایی بهسر میبرد و پس از تایید وزارت دفاع آمریکا و جو بایدن، رئیس جمهور این کشور ظرف یک هفته آینده عملی خواهد شد.