با رشد پیوسته آمار زاد و ولد در هند، جمعیت این کشور بهزودی از چین پیشی خواهد گرفت و از حالا میتوان هند را پرجمعیتترین کشور آینده جهان نامید.
هند با جمعیت یک میلیارد و چهارصد و چهارده میلیون نفر، پس از چین دومین کشور پرجمعیت حال حاضر جهان است. بااینحال، برخلاف سیاستهای کاهش جمعیت در چین، جمعیت هند بهطور پیوسته در حال افزایش بوده و بهنظر میرسد طی چند دهه آینده از چین نیز پیشی بگیرد.
بهگزارش بیبیسی، چین نرخ رشد جمعیت خود را از 2% در سال 1973 به تقریبا نصف، یعنی 1.1% در سال 1983، کاهش داده است. البته جمعیتشناسان معتقدند که این سیاستها به قیمت پایمال شدن حقوق بشر عملی شد. از سوی دیگر، هند در نیمه دوم قرن بیستم، شاهد رشد قابل توجه دو درصدی جمعیت در هر سال بود.
تیم دایسون، جمعیتشناس دانشکده اقتصاد لندن معتقد است که دلیل رشد پیوسته جمعیت هند، کاهش آمار مرگ و میر، بالا رفتن امید به زندگی و افزایش درآمد است. طبق پیشبینیها، رشد جمعیت هند در سال 2065 به اوج خود خواهد رسید.
چرا نمیتوان از رشد جمعیت جلوگیری کرد؟
همانطور که اشاره شد، بهبود کیفیت زندگی در هند، نقشی اساسی را در افزایش جمعیت این کشور ایفا میکند. هند علیرغم آنکه برنامه تنظیم خانواده را در سال 1952 آغاز کرد، اما تا سال 1976، یعنی درست زمانیکه چین برای کاهش نرخ زاد و ولد در تلاش بود، سیاستی ملی در مورد کنترل جمعیت اتخاذ نکرده بود.
از زمانیکه هند در سال 1947 استقلال خود را بهدست آورد، بیش از یک میلیارد نفر به جمعیت این کشور اضافه شده و طبق پیشبینیها تا 40 سال آینده نیز این رشد ادامه خواهد یافت. اما علیرغم پیشبینیها در مورد آخرالزمان جمعیتی هند، رشد جمعیت این کشور در چندین دهه گذشته ثابت بوده است.
عقیمسازی اجباری در هند برای کاهش جمعیت
هند در دهه 70 میلادی، روش عقیمسازی اجباری مردان را امتحان کرد که پس از واکنش تند مردم، این عمل متوقف شد. علیرغم آنکه این کشور در سال 1996 هدفگذاری برای عقیمسازی را متوقف کرد، اما بهنقل از سازمانهای وابسته به حقوق بشر، این عمل همچنان در سطح محلی ادامه دارد.
دولت ملی هند همچنین در سال 1976 یک طرح تشویقی را برای کمپین تنظیم خانواده ایجاد کرد که در تلاش برای کاهش رشد تصاعدی جمعیت و توقف عقیمسازی اجباری آغاز شد. این ابتکار با هدف قرار دادن مردان، به آنها وعدههایی مالی را در ازای عقیمسازی داد. در این راستا، افرادی که به عقیمسازی رضایت میدادند، زمین، خانه، پول یا وام دریافت میکردند.
آیا سیاست تکفرزندی در چین مفید بود؟
سیاست تکفرزندی که چین در بین سالهای 1980 تا 2015 وضع کرد، یک اقدام برای کنترل جمعیت بود که با محدود کردن بسیاری از خانوادهها به داشتن تنها یک فرزند، رشد جمعیت را کاهش داد.
این سیاست حدود 50 سال بهطول انجامید و شامل مجازاتهایی سختگیرانه برای عدم رعایت قوانین، از جمله حداقل سن ازدواج و فرزندآوری، محدودیت دو فرزند برای اغلب زوجها، حداقل فواصل رعایت شده بین تولدها و نظارتهای شدید دیگر بهمنظور کاهش سرعت رشد جمعیت بود.
چین سرانجام سیاست تکفرزندی را در سال 2021 لغو کرد. در طول ده سال گذشته، میانگین نرخ تولد سالانه در این کشور 0.53 درصد بوده است. بااینحال، نرخ مذکور بین سالهای 2000 تا 2010، حدود 0.57 درصد بود. نتایج حاصل شده از سرشماری ده ساله همچنین فشارها بر دولت چین برای اتخاذ اقداماتی برای تشویق بیشتر فرزندآوری را افزایش داده است.