گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
محققین موفق به کشف یک ربات جیوه‌ای با قابلیت تغییر شکل از فاز جامد به مایع شده‌اند. این ربات تداعی‌کننده ربات T-1000 در فیلم ترمیناتور 2 است!
دانشمندان به‌تازگی موفق به ساخت یک سیستم رباتیک کوچک شده‌اند که قادر است از فاز جامد به مایع تبدیل شده و سپس بار دیگر به جامد بازگردد. این ربات جذاب تداعی‌کننده بسیاری خاطرات شیرین فیلم‌های علمی تخیلی دهه 90 میلادی است.
نزدیک به سی سال پیش بود که ربات نابودگر جیوه‌ای فیلم سینمایی ترمیناتور 2 به پرده‌های سینما آمد و از همان زمان به کابوس بسیاری افراد تبدیل شد! ربات T-1000 در این فیلم قابلیت تغییر شکل را داشت و می‌توانست با تبدیل شدن از جامد به مایع تقریبا از هر مانعی عبور کند. علاوه بر این، ربات T-1000 قادر بود تقریبا به هر شکلی درآید!
از آن زمان، ایده ساخت رباتی مانند T-1000، البته نه با اهداف شوم نظیر آن‌چه در ترمیناتور 2 دیدیم، در ذهن اکثر دانشمندان قرار داشته است. اکنون، گروهی از دانشمندان موفق شده‌اند یک ربات واقعی T-1000 را با قابلیت‌های مشابه طراحی کرده و تولید کنند.
آیا فیلم ترمیناتور 2 منبع الهام ربات نابودگر جیوه‌ای بوده است؟
تیم سازنده این ربات معتقد است که منبع الهام ساخت این ربات جذاب نه هالیوود، بلکه «خیار دریایی» بوده که قادر است به‌سادگی بین فازهای مایع و جامد تغییر کند.
چنگفنگ پن، مهندسی در دانشگاه چینی هنگ کنگ که مسئولیت اجرای این پروژه تحقیقاتی را بر عهده دارد، معتقد است که بخشیدن قابلیت تغییر فاز به یک ربات می‌تواند باعث گسترده‌تر شدن چشمگیر کاربردهای آن شود. برای نشان دادن این قابلیت‌های اضافی، محققان یکی از صحنه‌های فیلم ترمیناتور 2 را بازسازی کرده و این ربات را پشت میله‌های زندان قرار دادند! نتیجه کار را در ویدیوی زیر مشاهده می‌فرمایید:
توضیح دادن آن‌چه در ویدیوی بالا اتفاق افتاد، کمی دشوار است! با این حال، این ربات مشخصا از جامد به مایع تغییر فاز داده و قادر است از این طریق از میله‌های زندان عبور کند. پس از گذر از میله‌ها، ربات مورد بحث مجددا تغییر فرم داده و بار دیگر با سرد شدن به جامد تبدیل می‌شود.
البته آن‌چه در این ویدیو دیده می‌شود بسیار کم‌خطرتر از ربات T-1000 به نظر می‌رسد، اما همچنان می‌تواند مفهومی امیدوارکننده از ربات های نابودگر جیوه‌ای ارائه دهد.
نتایج این پروژه، چندی پیش در مجله Matter به چاپ رسید.
این ربات چگونه قادر به تغییر شکل است؟
کارمل مجیدی، پژوهشگر اصلی این پروژه، آهنربا را شاکله اصلی عملکرد این ربات می‌داند. به عقیده او، ذرات مغناطیسی در این پژوهش دو نقش اصلی دارند. نخستین وظیفه این ذرات، آن است که باعث می‌شوند ربات به میدان‌های مغناطیسی متغیر خارجی واکنش نشان دهد. این حساسیت نسبت به میدان‌های خارجی باعث خواهد شد که بتوان از طریق تعاملات مغناطیسی ربات را داغ کرده و باعث تغییر فاز در آن شود.
از سوی دیگر، استفاده از ذرات مغناطیسی همچنین باعث حرکت ربات شده و قابلیت جابجا شدن در راستای وارد شدن میدان را به آن می‌دهند.
ذرات مغناطیسی مورد بحث درون قالبی از جنس گالیم تعبیه شده‌اند. گالیم، یک فلز با دمای ذوب بسیار پایین (30 درجه سانتیگراد) است و می‌تواند در طراحی ساختارهای با قابلیت تغییر فاز عملکرد بسیار خوبی داشته باشد.
در آزمایشات انجام شده، این ربات جذاب قادر بود از روی موانع بپرد، از دیوارها عبور کند، به دو نیم تقسیم شود و سپس مجددا به یک شکل واحد تبدیل شود. تمامی این قابلیت‌ها از طریق کنترل ساختار به کمک میدان مغناطیسی امکان‌پذیر شد.
در چندین آزمایش دیگر، این ربات برای لحیم‌کاری مدارهای الکتریکی، انتقال دارو به بخش خاصی از بدن و پاک کردن یک عنصر خارجی از معده یک میزبان مورد استفاده قرار گرفت.
بنابراین، همان‌طور که سازندگان این ربات جیوه‌ای در ابتدا در نظر داشتند، کاربردهای این طراحی رباتیک بسیار گسترده بوده و می‌تواند برخی از مهم‌ترین مشکلات پزشکی و مهندسی را حل کند.
کاربردهای ربات تغییرشکل‌دهنده در چه زمینه‌هایی خواهد بود؟
محققین این پروژه امیدوارند که این ربات تغییرشکل دهنده بتواند برای اموری مانند جوشکاری در محیط های تنگ، سخت و صعب‌العبور مورد استفاده قرار گیرد.
علاوه بر این، استفاده از این ربات‌های دوفازی به‌عنوان یک پیچ همه‌کاره نیز یکی دیگر از اهداف سازندگان آن است. منظور از پیچ همه‌کاره این است که ربات مورد بحث بتواند با تبدیل شدن به مایع درون حفره پیچ قرار گرفته و پس از پر کردن آن، تبدیل به جامد شود تا دیگر نیازی به پیچ‌کاری وجود نداشته باشد.
سازندگان این ربات همچنین نسبت به استفاده‌های پزشکی از این ربات هم بسیار خوشبین هستند. در همین رابطه مجیدی افزود:
انتظار ما این است که در آینده شاهد استفاده گسترده‌تر از این ربات‌ها در چارچوب امور پزشکی و درمانی باشیم. آن‌چه که تاکنون از این ربات نمایش داده شده، صرفا مفهوم اولیه‌ای بوده تا قابلیت‌های آن به تصویر کشیده شود. با این وجود، با انجام تحقیقات گسترده‌تر می‌توان کاربرد آن در امور مختلف پزشکی نظیر انتقال دارو یا استفاده در اندام‌های داخلی بدن را با جدیت بیشتری پیگیری کرد.
با وجود این که توسعه این ربات جیوه‌ای هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد، اما پتانسیل‌های فراوان آن از هم‌اکنون توجهات زیادی را به خود جلب کرده است. باید منتظر ماند و دید روند توسعه این ربات‌ها در ادامه چه مسیری را پیش خواهد گرفت.