اگر تصور میکنید انقلابی ترین هواپیمای مسافربری را بوئینگ ساخته است؛ با داگلاس DC-3 آشنا شوید که در دهه 30 و 40 میلادی، صنعت هوانوردی را دگرگون کرد.
وقتی صحبت از بزرگان صنعت هوانوردی و تاریخچه آن میشود، ناخودآگاه تصویری از هواپیماهای نظامی باابهت در ذهن نقش میبندد؛ یا شاید هم جنگندههای جت پرسرعت و پهپادهای مدرن. اما یک هواپیمای مسافربری قدیمی هست که انقلابی در این صنعت بهپا کرد.
داگلاس دیسی-3 (Douglas DC-3) هواپیمایی بود که سفرهای هوایی را پرطرفدار و سودآوری شرکتهای هواپیمایی را امکانپذیر کرد. همگان قبول دارند که این، بهترین هواپیمای دوران خود بود و حتی برخی، آن را بهترین تمام دوران میدانند.
اگر بخواهیم داگلاس DC-3 را در دنیای خودرو معادلسازی کنیم؛ باید بگوییم ترکیبی از فورد مدل T، فولکس واگن بیتل و تسلا رودستر است. این، هواپیما، پروازهای طولانی و آرزوی سفر هوایی برای مردم عادی را محقق کرد و دههها بهعنوان مهرهای ارزشمند، در خدمت هوانوردی تجاری بود.
تاریخچه پیدایش این هواپیمای مسافربری انقلابی
از همان زمانی که برادران رایت بر جاذبه زمین چیره شدند، بیزینسمنها و مهندسان سراسر دنیا، سفرهای تجاری هوایی را در ذهن تجسم کردند. ایدهی برندهای هم بهنظر میرسید؛ زیرا در دورانی که وسایل سفر در لوکوموتیوها، کشتیهای بخار یا خودروهای کمتوان و ابتدایی خلاصه میشد؛ امکان سفرهای طولانی با سرعت سه رقمی، مانند دیدار با آینده بود.
اما مانند هر جهش رو به جلویی، این صنعت هم در نخستین سالهای پیدایش با مشکلات اقتصادی دست به گریبان شد. بهعنوان مثال، بوئینگ 247 که در سال 1933 به هوا برخاست (30 سال پس از برادران رایت) یا حتی داگلاس DC-1 (جد مدل DC-3)، هیچکدام سودآور نبودند. با ظرفیت حمل محدود و سرعت پایین این هواپیماها، حتی هزینه نگهداری و سوخت آنها نیز در نمیآمد.
داگلاس DC-3 اما آمد و همه معادلات را برهم زد. این هواپیما با داشتن فضای بزرگ برای مسافران و سرعتی نزدیک به 300 کیلومتر بر ساعت، سفرهای هوایی را از یک ماجراجویی ثروتمندانه به جایگزینی هوشمندانه برای سفرهای زمینی، ریلی و دریایی تبدیل کرد.
تولید DC-3 در سال 1943 متوقف شد؛ اما در ستایش این هواپیما، ذکر همین واقعیت بس که با وجود عمر 80 ساله، هنوز حدود 100 فروند از آن در حال پرواز و سرویسدهی هستند.