آیا هرگز حیات در مریخ وجود داشته است؛ هوش مصنوعی شاید جوابی داشته باشد

ناسا تاکنون با فرستادن کاوشگرهای مختلف تلاش کرده تا به‌دنبال نشانی از حیات در مریخ بگردد. هرچند که شاید هوش مصنوعی بتواند حیات در مریخ را اثبات کند.

سال‌ها است که دانشمندان در پی یافتن نشانه‌ای از حیات در سیاره‌های دیگر و یافتن خانه‌ای دیگر برای انسان‌ها هستند. هرچند که تاکنون موفقیت چشمگیری در این رابطه حاصل نشده است. البته در این تلاش‌ها ما همیشه به‌دنبال نشانه‌هایی مرتبط با آنچه در زمین می‌شناسیم هستیم. در واقع حیات بیرونی باید بر پایه کربن باشد و به آب مایع نیاز داشته باشد.

تلاش برای یافتن حیات در مریخ با هوش مصنوعی

هرچند که اخیرا موسسه جستجو برای حیات هوشمند فرازمینی (SETI) پیشنهاد استفاده از هوش مصنوعی برای یافتن حیات در مریخ و دیگر سیاره‌ها را ارائه کرده است. در روش جدید مبنا یافتن مواد شیمیایی خاصی است که از آنها با عنوان نشانه‌های حیات یاد می‌کنیم. مشکل اینجاست که این به‌اصطلاح نشانه‌های حیات گاهی به‌واسطه فرآیند‌های غیرارگانیک نیز ایجاد می‌شوند.

یکی از نشانه‌های حیات متان است که دانشمندان توانستند آن را در مریخ نیز پیدا کنند. البته متان مریخ منشاء بیولوژیک نداشت بلکه در اثر فرآیندهای زمین‌شناسی ایجاد شده بود. دانشمندان تقریبا مطمئن هستند که حیات در مریخ وجود ندارد؛ اما زمانی این سیاره پذیرای موجودات زنده بوده است.

با این همه هوش مصنوعی چطور می‌تواند به کشف نشانه‌های حیات در مریخ کمک کند؟ دانشمندان در روش جدید بر این باورند که برای بررسی عوامل پیشرفته دخیل در این موضوع باید مناطق دور افتاده زمین که میزبان بدترین شرایط حیات هستند را مورد ارزیابی قرار داد. برای اینکار شوره‌زار آتاکاما در شیلی پیشنهاد شد.

پژوهشگران ابتدا نقشه حیات در این منطقه را بررسی کردند و سپس یک مدل یادگیری ماشینی را طوری آموزش دادند که بتواند حیات را در این منطقه شناسایی کند. با این کار هوش مصنوعی قادر خواهد بود نشانه‌های احتمالی حیات در مریخ و حتی دیگر سیاره‌ها را هم تشخیص دهد. دقت روش جدید نسبت به کاوشگرهای ناسا بسیار بیشتر است که یعنی با جستجو در منطقه بسیار کوچکتری می‌توان به نتیجه رسید.

در روش جدید داده‌های آماری بوم‌شناسی با قدرت یادگیری ماشینی ترکیب شده است تا امکان پیش‌بینی الگو‌های تکامل حیات در یک منطقه فراهم شود. مبنا قرار دادن بدترین نقاط کره زمین از منظر پذیرای حیات بودن نیز می‌تواند به موفقیت هرچه بیشتر این برنامه در یافتن نشانه‌های حداقلی کمک کند.

تیم مربوطه امیدوار است که در بلندمدت بتواند تصاویر گرفته شده توسط مدارگردهای ناسا را مورد ارزیابی قرار دهد. سپس از هوش مصنوعی برای یافتن نشانه‌هایی از حیات در منطقه کوچک‌تری از مریخ استفاده کنند تا کاوشگرهای ناسا صرفا همان مناطق را بررسی کنند. با اینکار حتی کوچکترین نشانه از حیات نیز قابل شناسایی خواهد بود. البته آنها گمان می‌کنند که این نشانه‌ها به میلیون‌ها سال پیش مربوط باشند.