پروتئین وی (WHEY) دقیقا چیست؟ آیا پروتئین وی برای شما خوب هست؟ در اینجا یک متخصص تغذیه به همه این سوالات و بیشتر پاسخ میدهد، که توسط تحقیقات پشتیبانی میشود.
هر محصولی که ما ارائه میکنیم به طور مستقل توسط تیم تحریریه ما انتخاب و بررسی شده است. اگر با استفاده از پیوندهای موجود خریدی انجام دهید، ممکن است کمیسیون دریافت کنیم.
آیا به دنبال این هستید که اسموتی صبحانه یا شیک بعد از تمرین خود را با مواد غذایی جذاب میکنید، اما احساس میکنید با انبوهی از مواد غذایی مکمل در مصرف هستید؟ در اینجا ما بر آب پنیر، از رایجترین انواع پودرهای موجود یکی میکنیم. برای اطلاع از چیستی، مزایا و معایب آن، انواع مختلف آب پنیر موجود و نحوه انتخاب آب پنیر که به بهترین وجه با نیازهای شما مطابقت دارد، مطالعه کنید.
برنامه وی چیست؟
شیر گاو از دو نوع پروئین کازئین (دیر جذب) و پروتئین وی (زود جذب) تشکیل میشود. زمانی پنیر تولید میشود، شیر میکشد و مایع از آن جدا میشود که به آن آب پنیر میگویند. پروتئین وی یک مایع غلیظ مواد مغذی و تقریباً نیمه شفاف است که از تمام نه اسید آمینه (بلوک های سازنده) و ویتامینها و مواد معدنی تشکیل شده است. آب پنیر مایع فیلتر شده و خشک میشود تا وی تولید شود.
پروتئین وی بهعنوان یک مکمل غذایی مصرف میشود و میتوان آن را به اسموتیها، شیکها، کیکها، جایگزینهای خوراکیها و موارد دیگر اضافه کرد. از آنجایی که پروتئین وی بر پایه لبنیات است، یک محصول گیاهی نیست. اگر از یک رژیم غذایی گیاهی پیروی میکنید، بهتر است به جای آن به دنبال یک پروتئین گیاهی مانند پروتئین سویا باشید؛ هرچند بعضی از شرکتها به شکلی پروتئین وی را روانه بازار میکنند که برای گیاهخواران نیز مناسب باشد.
مزایای پروتئین وی
در اینجا برخی از مزایای بالقوه پروتئین وی برای سلامتی، به علاوه چند عارضه جانبی بالقوه که باید مراقب آنها بود، آورده شده است.
توده عضلانی
پروتئین برای به دست آوردن توده عضلانی حیاتی است و شواهد زیادی برای اثبات این موضوع وجود دارد؛ از جمله مطالعه سال 2019 در مجله تغذیه ورزشی و بیوشیمی. خوردن پروتئین کافی به جلوگیری از، از دست دادن عضلات به دلیل افزایش سن کمک کند. با توجه به بررسی سال 2020 در Experimental Gerontology، پروتئین وی به عنوان یک گزینه پروتئین خوب برای جمعیت سالخورده نشان داده شده است. بر اساس یک بررسی در سال 2020 در Nutrients، از نقطه نظر پزشکی، پروتئین وی ممکن است به عنوان منبع پروتئینی برای تأمین مواد مغذی اضافی برای افرادی که بیماری دارند و نیاز به افزایش وزن دارند، و همچنین برای بهبود زخمهای پس از آسیب یا جراحی استفاده شود.
به طور کلی، شما میخواهید سعی کنید پروتئین کافی را از غذاهایی که در وعدههای غذایی و میان وعدهها میخورید، از جمله پروتئینهای حیوانی و گیاهی، مانند گوشت، مرغ، ماهی، تخم مرغ، توفو و حبوبات دریافت کنید. با این حال، از افراد آماتور گرفته تا افراد حرفهای، افراد فعال بدنی مانند بدنسازان ممکن است پروتئین وی را بهترین گزینه برای بهبود عملکرد ورزشی خود و افزایش قدرت و توده عضلانی امتحان کنند. در این شرایط، پروتئین وی، پروتئین اضافی است که به رژیم غذایی موجود آنها اضافه میشود.
بر اساس بررسی 2020 Nutrients، پروتئین وی ممکن است بر سایر انواع پودر پروتئین مانند پروتئین کازئین ترجیح داده شود؛ زیرا پروتئین آب پنیر به راحتی هضم میشود و سریعتر از پروتئین کازئین جذب میشود.
قند خون
مطالعات نشان دادهاند که پروتئین آب پنیر ممکن است در تنظیم سطح قند خون مفید باشد؛ از جمله مطالعه 2021 منتشر شده در مجله علوم تغذیه. و در یک مطالعه کوچک در سال 2022 در BMJ Open Diabetes Research & Care، شرکت کنندگان مبتلا به دیابت نوع 2 که 100 میلی لیتر از مکمل حاوی حدود 15 گرم پروتئین آب پنیر را 10 دقیقه قبل از غذا خوردن مصرف کردند، خطر ابتلا به قند خون بالا (هیپرگلیسمی) را کاهش دادند. بعد از غذا خوردن و احتمال بیشتری داشت که سطح قند خون در محدوده مورد نظر در طول روز داشته باشند (اوگلیسمی).
کاهش وزن
یکی دیگر از مزایای بالقوه پروتئین وی کاهش وزن است. ما میدانیم که پروتئین میتواند اثرات مفیدی بر افزایش سیری و کاهش وزن آسانتر داشته باشد. و مطالعات نشان میدهد که پروتئین وی، به ویژه، میتواند موثر باشد. به عنوان مثال، در یک متاآنالیز در سال 2022 در Clinical Nutrition ESPEN، محققان دریافتند که مصرف پروتئین وی با تغییر مثبت در ترکیب بدن، به ویژه کاهش چربی بدن مرتبط است. طبق این بررسی، بیشترین فواید زمانی مشهود بود که پروتئین وی با کاهش کل کالری مصرفی و گنجاندن تمرینات مقاومتی همراه بود.
عوارض جانبی پروتئین وی
برخی از افراد ممکن است علائم ناخوشایندی مانند سردرد، حالت تهوع و گرفتگی در هنگام مصرف پروتئین وی در مقادیر زیاد داشته باشند. افرادی که به پروتئین شیر حساسیت دارند یا نسبت به آن حساسیت ندارند، در صورت مصرف پروتئین وی نیز ممکن است دچار واکنشهای نامطلوب شوند، زیرا این ماده از شیر مشتق شده است.
بررسی سال 2020 در فیزیولوژی کاربردی، تغذیه و متابولیسم، چند هشدار بیشتر در مورد پروتئین وی در صورت استفاده بیش از حد، از جمله تشدید آکنه، اصلاح منفی میکروبیوم روده و حتی آسیب کبد و کلیه ارائه میدهد. پیروی از دستورالعملهای روی برچسب مکمل پروتئین آب پنیر و اجتناب از مصرف بیش از مقدار توصیه شده بسیار مهم است.
انواع پروتئین آب پنیر: تفاوت چیست؟
ممکن است با انواع مختلفی از پروتئین وی برخورد کرده باشید؛ اما چگونه میتوان یکی از آنها را از دیگری متمایز کرد؟ به عنوان مثال، پروتئین وی ایزوله در مقابل کنسانتره پروتئین وی چیست؟
به بیان ساده، کنسانتره پروتئین وی (WPC) دارای غلظت بیشتری از چربی و کربوهیدرات نسبت به همتای خود، پروتئین وی ایزوله است. مقدار پروتئین موجود در WPC میتواند بین 30 تا 80 درصد در USDA متفاوت باشد.
از سوی دیگر، پروتئین وی ایزوله (WPI)، دارای چربی و کربوهیدرات بیشتری فیلتر شده است و غلظت پروتئین حداقل 90٪ باقی میماند. اساساً سازنده پروتئین وی را جدا کرده است و محصولی با غلظت بالاتر پروتئین وی ارائه میدهد. WPI همچنین از WPC گرانتر است، زیرا پردازش بیشتری مورد نیاز است.
هیدرولیز پروتئین آب پنیر (WPH) اصطلاح دیگری برای پروتئین وی هیدرولیز شده است. WPH شکل از پیش هضم یا تجزیه شده پروتئین وی است که امکان جذب آسانتر را فراهم میکند. در بین سه نوع پروتئین وی، این شکل از پروتئین وی سادهترین هضم است. همچنین معمولاً در شیرخشکهای تخصصی مخصوص نوزادان و مکملهای پروتئین دارویی استفاده میشود.
کنسانتره پروتئین وی و ایزوله پروتئین وی رایجترین اشکال پروتئین وی موجود برای فروش هستند. با این حال، اینکه کدام یک را انتخاب کنید به بودجه، نیازها و اهداف شما بستگی دارد. به عنوان مثال، فرض کنید عدم تحمل لاکتوز دارید. در این صورت، ممکن است بخواهید ایزوله پروتئین وی را انتخاب کنید، زیرا لاکتوز بیشتری، نوعی قند (همچنین یک کربوهیدرات) موجود در شیر و محصولات لبنی، در طی فرآیند فیلتراسیون حذف میشود.
نحوه انتخاب پروتئین وی:
علاوه بر انتخاب نوع پروتئین وی متناسب با نیاز شما، سایر مواد تشکیل دهنده محصول نیز فاکتورهای کلیدی هستند که باید در نظر گرفته شوند. فاکتورهایی مانند میزان پروتئین وی در هر پیمانه، میزان کربوهیدرات و شکر به ازای هر پیمانه.
بهترین پودر پروتئین وی چیست؟
بهترین نوع پودر پروتئین برای شما بستگی به نیاز شما دارد. اما، با نگاهی به لیست مواد تشکیل دهنده و تأیید سازمانهای شخص ثالث، این دو مارک گزینههای خوبی هستند.
بهطور مثال پروتئین وی پگاه با توجه به قیمت و کیفیت میتواند گزینه مناسبی برای خرید شما باشد. در نهایت، سوال شما این است: آیا به پروتئین وی نیاز دارم؟
همانطور که قبلا ذکر شد، اگر از یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی استفاده میکنید، باید نیازهای پروتئینی خود را بدون نیاز به مکملهای پروتئینی تامین کنید. با این حال، ممکن است به دلایل مختلف بخواهید پودرهای پروتئینی را به عنوان بخشی از سبک زندگی خود بگنجانید.
برخی از افراد ممکن است از پودرهای پروتئینی برای بهبود استقامت و قدرت خود در حین ساخت و حفظ عضلات خود استفاده کنند. اگر دیگران در خوردن غذاهای پروتئینی کافی مشکل دارند، ممکن است پودر پروتئین را به رژیم غذایی خود اضافه کنند. و برخی از افراد ممکن است به دلیل مشکلات بلع و جویدن از آن استفاده کنند، زیرا خوردن پودر پروتئین مخلوط با غذا و نوشیدنی برای تامین نیازهای تغذیهای آنها آسانتر است.
اینکه آیا به پروتئین اضافی نیاز دارید یا نه به نیازها و اهداف تغذیهای شما بستگی دارد، بنابراین بهتر است قبل از خرید پروتئین وی با یک متخصص تغذیه صحبت کنید تا نیاز پروتئین خود را تعیین کند. اگر تصمیم به سرمایهگذاری روی پودر پروتئین دارید، به دنبال خرید این مکمل بدنسازی از مراکز فروش معتبر مانند داروخانه آنلاین مکمل شاپ باشید، لیست مواد تشکیل دهنده را بخوانید و دستورالعملهای ارائه شده را دنبال کنید تا به دلیل عوارض جانبی احتمالی این کار، از مصرف بیش از حد آن اجتناب کنید.