تصویر واضح و خیره کننده جیمز وب از سیاره اورانوس

تلسکوپ فضایی جیمز وب گاهی به سراغ کهکشان های دور می‌رود و گاهی سیاره‌های فراخورشیدی را شکار می‌کند. اما اینبار جیمز وب تصویر بسیار زیبایی از سیاره اورانوس را ثبت کرده است.

پیشتر اخترشناسان تصاویر جذابی از سیاره اورانوس و حلقه‌های آن در اختیار نداشتند. برای اولین بار در سال ۱۹۸۶ بود که فضاپیمای وویجر 2 از کنار این سیاره عبور کرد. در تصویر ثبت شده توسط وویجر 2 تنها سیاره‌ای آبی را بدون هیچ ویژگی خاصی شاهد بودیم. حتی حلقه‌های اطراف آن نیز به‌زحمت دیده می‌شدند؛ اما تصویر تلسکوپ جیمز وب از سیاره اورانوس سیاره ای پویا و دنیایی در حال تغییر را نشان می‌دهد.

نگاه تلسکوپ جیمز وب به سیاره اورانوس

تصویر رصدخانه کک نیز چندان نسبت به تصویر وویجر برتری خاصی ندارد و در ثبت حلقه‌های داخلی سیاره ناکام مانده بود. هرچند که جیمز وب توانسته غول یخی منظومه شمسی را با جزئیاتی حیرت‌انگیز به تصویر بکشد. در این تصویر که با ترکیب داده‌های ثبت شده توسط دو ابزار علمی تلسکوپ جیمز وب به‌دست آمده است، ۱۱ عدد از ۱۳ حلقه شناخته شده سیاره را می‌بینیم.

برخی از این حلقه‌ها آنقدر درخشان هستند که گویی در هم ادغام شده‌اند. از همه جالب‌تر اینکه دوربین فروسرخ نزدیک جیمز وب توانسته حتی دو حلقه داخلی اورانوس را که از جنس گرد و غبار هستند، به‌ تصویر بکشد.

استفاده از دو دوربین باعث شده که دانشمندان سیاره اورانوس را با دو رنگ آبی و نارنجی تصویر کنند. بدین‌ترتیب ترکیبی از یخ، متان و آمونیاک را روی یک هسته سنگی کوچک شاهد هستیم. حتی می‌توان گفت که اورانوس به یک توپ برفی آبی شباهت دارد.

اورانوس مدار منحصربه‌فردی نیز دارد. بدین صورت که با زاویه‌ای ۹۰ درجه نسبت به خورشید در یک سمت می‌چرخد. همین نیز سبب می‌شود که این سیاره تغییرات فصلی فوق‌العاده شدیدی را تجربه کند. در واقع هر قطب اورانوس سال‌ها در معرض نور خورشید قرار می‌گیرد و سپس سال‌ها (۴۲ سال) در تاریکی و سرما فرو می‌رود.

در حال حاضر در قطب شمال اورانوس بهار است و این را می‌توان در تصویر جیمز وب نیز مشاهده کرد. در تصویر تازه منتشر شده کلاهک قطب شمال این غول یخی به‌خاطر قرار گرفتن به‌سمت خورشید می‌درخشند. این اولین بار است که دانشمندان توانسته‌اند این جنبه اورانوس را مشاهده کنند. این مورد حتی در تصاویر ثبت شده توسط رصدخانه Keck هم دیده نمی‌شد.

قطب شمال اورانوس از سال ۲۰۲۸ تابستان را تجربه خواهد کرد. در حال حاضر قطب جنوب اورانوس در بخش تاریک قرار دارد و در تصویر جیمز وب دیده نمی‌شود. از دیگر مواردی که در تصویر دیده می‌شود، می‌توان به ابرهایی روشن در نزدیکی کلاهک قطبی اشاره کرد. این ابرها عامل ایجاد توفان هستند و در طول موج‌های فروسرخ دیده می‌شوند.

جیمز وب همچنین توانسته ۶ عدد از ۲۷ ماه شناخته شده غول یخی منظومه شمسی را ثبت کند. این ماه‌ها نسبتا درخشان هستند؛ اما بقیه را نمی‌توان به‌دلیل تاریک بودن در یک اکسپوژر ۱۲ دقیقه‌ای ثبت کرد. البته این پایان کار نیست. تلسکوپ جیمز وب می‌خواهد باز هم به مشاهده اورانوس بپردازد تا در آينده تصویر دو حلقه تاریک‌تر بیرونی را ثبت کند. این دو حلقه برای اولین بار در سال ۲۰۰۷ توسط تلسکوپ هابل دیده شده بودند.

اورانوس اولین تصویر تلسکوپ جیمز وب از اجرام منظومه شمسی نیست، بلکه پیشتر شاهد تصاویری از نپتون بودیم.