دانشمندان انگلیسی موفق به ثبت یک اختراع جدید شدهاند که میتواند در آینده برای ساخت الیاف با قابلیت خودترمیمی استفاده شود. این ایده البته هنوز تا تجاریسازی فاصله دارد!
بر کسی پوشیده نیست که صنعت پوشاک با نرخ سرسامآوری در حال پیشرفت است و هر ساله شاهد دستاوردهای بزرگی در این عرصه هستیم.
بهتازگی تحقیقات دانشمندان منجر به پرورش ایده ساخت لباسی شدهاند که قابلیت ترمیم داشته باشد. به این ترتیب، در آینده دیگر نیازی نخواهد بود نگران پاره شدن لباس مورد علاقهتان باشید!
این اختراع جدید توسط دانشمندان دانشگاههای نیوکاسل و نورث آمبریا در انگلستان به ثبت رسیده و دستاوردهای ناشی از آزمایشات بر روی آن نویدبخش اتفاقات مهمی در آینده صنعت پوشاک است.
بر اساس یافتههای این تیم تحقیقاتی، ریشه برخی قارچها میتوانند نقش الیاف تجزیهپذیری را ایفا کنند که قادر به ترمیم خود خواهند بود!
در این پژوهشها، محققین بهطور خاص بر روی گونهای از قارچهای چتری موسوم به قارچ گانودرما (Ganoderma lucidum) متمرکز شدند. این قارچها قادر به تولید پوستهای از ریسههای طبیعی هستند که با تنیده شدن در هم، میسلیوم را تشکیل میدهند.
در حال حاضر، ساختارهای با پایه میسلیوم در زمینههای مختلفی اعم از ساخت و ساز یا تولید الیاف مورد استفاده قرار میگیرند. با این حال در فرآیند تولید ساختارهای مورد استفاده در صنعت، هاگ این قارچها از بین رفته و در نتیجه، امکان خودترمیمی از آنها گرفته میشود.
محققین دانشگاههای نیوکاسل و نورث آمبریا با ترکیب انواعی از میسلیوم، کلامیدوسپور، کربوهیدرات، پروتئین و سایر مواد مغذی در یک مایع، سعی در تولید یک پوسته داشتند که برای استفاده در صنعت پوشاک قابل استفاده باشد.
ایده ساخت لباسی با قابلیت ترمیم چقدر به واقعیت نزدیک است؟
البته در حال حاضر نتایج مربوط به این پروژه هنوز تا تبدیل شدن به یک الیاف که قابلیت تولید انبوه صنعتی داشته باشد، فاصله دارد. با این وجود دانشمندان تقریبا مطمئن هستند که در آینده قادر خواهند بود سطوحی سختتر را از این قارچها تولید کنند.
کلید تولید این الیاف احتمالا استفاده از گلیسرول خواهد بود.
فرآیند تولید این الیاف باعث از بین رفتن کلامیدوسپورها نمیشود. بنابراین میتوان امیدوار بود که قارچهای به کار رفته در این الیافها بتوانند بهصورت دورهای به تولید مجدد هاگ بپردازند.
تستهای انجام شده بر روی این الیاف حاکی از این است که آنها قادرند حفرههای ایجاد شده بر روی سطح را پر کرده و اصطلاحا خود را ترمیم کنند. البته شرط انجام این کار آن است که قارچها دقیقا در همان شرایطی قرار بگیرند که در آن رشد کردهاند!
سطح جدیدی که از قارچهای ترمیم شده ساخته شده بود، استحکامی به اندازه ساختار اولیه داشت؛ هرچند که همچنان حفرههای درون الیاف، در آن تا حدی قابل مشاهده بودند.
البته علیرغم همه آن چه گفته شد، هنوز زمان زیادی باقی مانده تا بتوان لباسی از جنس قارچ و با قابلیت خودترمیمی را به تن کرد.
لازم به ذکر است که در حال حاضر فرآیند ترمیم سطح توسط قارچها چندین روز زمان میبرد؛ هرچند که محققین امیدوارند این زمان در آینده کاهش پیدا کند.
یکی از نویسندگان مقاله مرتبط با این اختراع، در خصوص آینده این دستاورد بزرگ گفت:
ساختارهای زنده دستکاری شده که از قارچ ساخته میشوند به دلیل قابلیتهای متعددشان، پتانسیل فراوانی برای استفاده در ادواتی مثل حسگرها دارند.
همچنین توانایی این سطوح در ترمیمی حفرهها و آسیبها در ابعاد ریز (میکرو) و درشت (ماکرو) میتواند به استفاده از آنها در صنایع مختلفی که با تجهیزات چرمی سر و کار دارند، بینجامد. از جمله این صنایع میتوان به پوشاک، خودروسازی و لوازم خانه و آشپزخانه اشاره کرد.
این اختراع جدید دانشمندان میتواند زمینهساز پیشرفتهای بسیار بزرگی در صنعت پوشاک و مد در دنیا باشد؛ چرا که صنعت مد پایدار (Sustainable Fashion) روز به روز در حال حرکت به سمت جلو است و موارد تجزیه پذیر با قابلیت خودترمیمی میتوانند آینده این صنعت باشند.