باستان شناسان ایرانی موفق به کشف قدیمیترین سکونتگاه بشر در ایران شدهاند. گفته میشود این غار بیش از نیم میلیون سال پیش سکونتگاه انسان بوده است.
غارها یکی از مهمترین پدیدههای باستان شناسی محسوب میشوند؛ چرا که اطلاعات جالبی درباره گذشته و انسانهایی که احتمالا در آنها زندگی میکردهاند در اختیار پژوهشگران و کاوشگران قرار میدهند. در کشورمان ایران، آثار باستانی بیشماری وجود دارد که کشف شدهاند و نیمی از آنها زیر خاکها مدفون مانده و دور از دسترس باستان شناسان هستند.
قدیمیترین سکونتگاه بشر در ایران در حال بررسی است
بهتازگی گروهی از کاوشگران در سفری به قزوین، موفق به کشف غار قلعه کرد آوج شده و اسرار جدیدی راجع به گذشته ایرانیها فاش کردهاند. در تیم کاوش و جستجو، باستانشناسانی از فرانسه نیز حضور داشتند و سرپرستی تیم از آنِ حامد وحدتینسب از دانشگاه تربیت مدرس و ژیل بریون از موزه انسانشناسی پاریس بوده است.
آنطور که از شواهد و قرائن پیداست، غار قلعه کرد آوج قدمتی نیم میلیون سال دارد و قدیمی ترین سکونتگاه بشر در کشور عزیزمان است. پیشتر طی سه فصل کاوش و بازجست، باستانشناسان پی به برخی از اسرار این غار برده بودند و حالا در چهارمین فصل از بررسیهای آنها، شگفتیهای جدیدی رخ نموده است.
یکی از یافتههای غار قلعه کرد آوج واقع در استان قزوین، دندان شیری کودکی نئاندرتال بوده که طبق تخمینها قدمت 175 هزار ساله داشته و بر اساس همین مدرک کاوشگران حدس زدهاند قدمت این منطقه به 455 هزار سال قبل میرسد. تا به امروز غار فوق از زوایای مختلفی نظیر مطالعات موارد فرهنگی، رسوبشناسی، بقایای جانوری و سالیابی مطلق غار مورد بررسی قرار گرفته است و حامد وحدتی نسب پیرامون همین موضوعات گفته:
این غار محل زیست انواع گروههای انسانی شامل انسان هوشمند، انسان نئاندرتال، انسان هایدلبرگ و انسان راستقامت بوده و سن کلی آن به نیم میلیون سال میرسد. یکی از مهمترین دستاوردهای غار قلعه کرد آوج، دندان شیری کودک انسان نئاندرتال بوده که احتمالا قدمت 155 هزار سال دارد و در موزه انسانشناسی پاریس به 175 هزار سال نیز رسیده است.
دندان مذکور هماکنون در موزه شهر قزوین برای بازدید عموم مردم به نمایش گذاشته شده است. حامد وحدتینسب همچنین بیان داشته، نتایج آخرین آزمایشهای سالیابی روی مواد فرهنگی غار قلعه کرد آوج با استفاده از دو روش تشدید چرخش الکترون و اورانیوم توریم، حاکی از سن 455 هزار سال برای نهشتههای فرهنگی بهدست آمده از کاوشهای فصلهای پیشین این محوطه است.
سرپرست تیم مشترک ایرانی-فرانسوی غار قلعه کرد تأکید کرده نهشتههای باستانی که در لایههای زیرین قرار دارد و مورد بررسی قرار گرفته ضخیم هستند و همین نکته ثابت میکند که سن حضور اجداد انسان در این منطقه به حدود نیم میلیون سال پیش بازمیگردد. وحدتینسبت همچنین گفته:
رهیافت فصل چهارم کاوش باستان شناسی در قلعه کرد آوج، نمونهبرداری برای سال یابی از لایههای زیرین، مطالعه سنتهای ساخت دست افزارهای سنگی و بازسازی معیشت و دیرین اقلیم محوطه و منطقه است که با تأمین اعتبار از سوی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان قزوین در حال اجراست.
همانطور که گفته شد، غار قلعه کرد آوج یکی از مهمترین محوطههای پارینه سنگی در ایران بهشمار میرود و تا به امروز گروهی از باستان شناسان قزوینی مطالعات مقدماتی جالبی پیرامون آن انجام دادهاند. اولین و دومین فصل مطالعاتی روی این غار به سالهای 1397 و 1398 بازمیگردد و فصل سوم سال گذشته مورد بررسی قرار گرفته و در سال جاری فصل چهارم آغاز گردیده است.