در میان ابزارهای جنگی که بشر تاکنون توسعه داده است، بزرگترین سلاح های تاریخ کداماند و چه قابلیتهایی دارند؟ در ادامه مطلب به بررسی 8 مورد از سلاحهای غول پیکر که آثار مرگباری از خود به جای گذاشتند خواهیم پرداخت.
سلاحها ابزاری هستند که با هدف کشتار و تخریب توسعه یافتهاند. برخی سلاحها برای کاربردهای غیرنظامی مانند ورزش، تفریح و شکار نیز استفاده میشوند و برخی دیگر بهمنظور افزایش تأثیر و دقت عمل در جنگ، هنگام اعمال قانون و دفاع شخصی به کار گرفته میشوند.
با پیشرفت صنایع، جنگافزارها و سلاحها نیز گسترش یافتند و ابزاری با ساختار پیچیدهتر پا به عرصه وجود گذاشتند. از جمله دستاوردهای بشر در این عرصه میتوان به انواع مختلفی از سلاحهای گرم، اسلحههای انفرادی، جنگافزارهای هستهای، میکروبی، شیمیایی و تانکهای غول پیکر اشاره کرد.
ممکن است تصور کنیم که اصطلاح هرچه بزرگتر بهتر برای همه چیز صدق میکند. اما در واقعیت، این به ندرت اتفاق میافتد و بهترین مثال برای اینکه ثابت کنیم بزرگتر بودن لزوماً مساوی با بهتر بودن نیست، اشاره به تعدادی از سلاحهای غولپیکر است. البته این بدان معنا نیست که یک سلاح بزرگ عملکرد خوبی ندارد، اما یک اسلحه با اندازهای غولپیکر میتواند بهجای سودمند بودن مضر واقع شود.
اما مهمتر از آن، با توجه به کنجکاوی طبیعی انسانها و تمایل بشر به ساخت ابزاری چشمگیر و با عظمت، طراحی و توسعهی سلاحهایی با اندازههای بزرگ در طول تاریخ بسیار الهامبخش بوده است.
درست از زمانی که انسان اولیه به دانش ساخت ابزار دست یافت، شروع به توسعهی سلاحهایی برای کشتار و محافظت از خود کرد. انسان اولیه مجبور بود از حیلهگری و مهارت خود برای غلبه بر خطرات محیط استفاده کند و با ساخت سلاحهایی به کشتن عوامل تهدید کننده بپردازد.
با گذر زمان، سلاحها به سرعت به ابزاری برای دفاع از جوامع تبدیل شدند و رفتهرفته فناوری ساخت اسلحه به سمت توسعهی ابزاری بزرگتر و با کارایی بیشتر حرکت کرد. تاریخ مملو از سلاحهای جنگی چشمگیر و هولناک است که تعدادی از آنها برای تزریق ترس و وحشت با اندازههایی بزرگ طراحی شدهاند.
سلاحهای خارقالعاده زیادی در طول تاریخ تمدن ما ساخته شدهاند که بررسی تمامی آنها ممکن نیست، اما در این مقاله با بررسی 8 مورد از بزرگترین سلاح های تاریخ نگاهی به سیر توسعهی سلاحهای جنگی میاندازیم.
1. بمب تزار/Tsar Bomba
بزرگترین سلاحی که تاکنون با بهرهگیری از مفاهیم مدرن و فیزیک برای مهار دشمنان توسعه یافته، یک سلاح گرما هستهای است که سالها پیش توسط شوروی منفجر شد. تزار یک بمب هستهای و قویترین سلاحی بهشمار میرود که تاکنون ساخته و آزمایش شده است.
در طول جنگ جهانی دوم، پرتاب دو بمب اتمی توسط آمریکاییها به ژاپن رقابتی را بین ایالات متحده و شوروی برای ساختن بزرگترین زرادخانه تسلیحات هستهای با هدف اطمینان از قابلیتهای دفاعی در صورت بروز درگیری آغاز کرد. این منجر به یک سری آزمایشهای هستهای توسط هر دو کشور در طول جنگ سرد شد.
قبل از آن، برخی از سلاحهای قدرتمند منفجر شدند، اما هیچ کدام به اندازه بمب تزار قوی نبودند. تنشها بین دو کشور در اوایل دهه 1960 بسیار بالا بود و شورویها میخواستند قدرت خود را نشان دهند. به همین دلیل، آنها سلاحهای هستهای زیادی ساختند که بزرگترین آنها در 30 اکتبر 1961 منفجر شد.
این یک بمب هیدروژنی سه مرحلهای بود که به بیان ساده از یک بمب شکافت اتمی برای شروع انفجار استفاده میکرد. این بمب با چتر نجات از یک هواپیمای Tu-95V پرتاب شد و به طور خودکار در ارتفاع 4 هزار متری (13 هزار فوت) بر فراز مجمع الجزایر دورافتاده نوایا زملیا، منطقهای در شمال سرزمین اصلی در دایره قطب شمال منفجر شد.
جزایر محل انفجار بهطور کامل از بین رفتند و دهکدهای در فاصله ۳۴ مایلی از محل انفجار شاهد تخریب تمام ساختمانهای اطراف بود. بهدلیل خسارات وارده به مناطق واقع شده در ۱۰۰ مایلی محل انفجار، آزمایش این مورد از بزرگترین سلاح های تاریخ با اعتراض جهانی روبرو شد.
2. شوئر گوستاو/Schwerer Gustav
در طول جنگ جهانی دوم، آلمان پایگاه صنعتی وسیعی برای ایجاد مجموعهای پیچیده از سلاحها در هر اندازه داشت. آدولف هیتلر در آن زمان تمایل شدیدی به نمایش دراماتیک داشت و بسیاری از برنامههای او به طرز عجیبی بزرگ بودند.
برای مثال، طرحهایی برای ساختمان عظیم Volkshalle وجود داشت که میتوانست بزرگترین ساختمان گنبدی در جهان باشد، اما هرگز چنین نشد. او همچنین روی طراحی دوبارهی سلاحهای بزرگی از جمله تانک Panzerkampfwagen VIII Maus اصرار داشت که بزرگتر از آن بود که مفید واقع شود.
شوئر گوستاو به عنوان پروژهی عظیم هیتلر، بزرگترین سلاح تفنگدار کالیبر محسوب میشد که تا به حال ساخته و در نبرد به کار گرفته شده بود. گوستاو با وزنی معادل ۱۳۵۰ تن و لولهای به طول 106 فوت میتوانست خمپاره هایی با وزن ۷ تن را تا فاصله ۵۰ کیلومتر شلیک کند. مهمات شلیک شده از این غول شامل گلولههای زرهی و کلاهکهای انفجاری 5 تنی به قطر 30 اینچ بود.
این مورد از بزرگترین سلاح های تاریخ دارای برد 30 مایلی بود و میتوانست منجر به ویرانی هر جایی شود. لجستیک پیچیده و تجمع گرما به این معنی بود که گوستاو کمتر از 15 گلوله در روز شلیک میکرد.
اگرچه این ابزار جنگی به عنوان راهحلی برای عبور از خط دفاعی ماژینو در فرانسه ابداع شد، اما تنها یک بار در طول محاصره سواستوپل در اوکراین مستقر شد. گوستاو یک اثر تاریخی بود که برای توسعه به منابع عظیمی نیاز داشت. فقط میشد این سلاح عظیمالجثه را به صورت جداشده در واگنهای ریلی حمل کرد و به مجموعهای از خطوط موازی دوگانه نیاز داشت.
نازیها قصد داشتند از این سلاح در اشغال ورشو لهستان بهره ببرند، اما لهستان به سرعت سقوط کرد و نیازی به گوستاو نبود. این سلاح درنهایت به لنینگراد یا سنت پطرزبورگ امروزی انتقال یافت. از آنجایی که کارایی و اثربخشی آن تاحدی نبود که هزینههای هنگفت را جبران کند، در نهایت کنار گذاشته و بازیافت شد.
3. لوله بازیلیکا/Basilica cannon
سلاحهای غولپیکر فقط محصول فناوری مدرن و انقلاب صنعتی نیستند و قرنهاست که اسلحههای بزرگی درحال توسعه هستند که اغلب اثرات مخربی با خود به همراه داشتهاند. تقریباً 500 سال پیش، زمانی که امپراتوری روم هنوز سقوط نکرده بود، قسطنطنیه بهعنوان جایی که امپراتوران تا قرن پانزدهم در آنجا حکومت میکردند شناخته میشد، اما این به لطف یک تفنگ بزرگ دستخوش تغییر شد.
در پایان دوره قرون وسطی، سلاحهای بزرگی طراحی میشدند که به عنوان تفنگ محاصره توسط ارتشهای مختلف مورد استفاده قرار میگرفتند. زمانی که سلطان محمد دوم میخواست قسطنطنیه را تصرف کند، یک متخصص اسلحهسازی به نام اوربان را استخدام کرد تا چیزی بسازد که قابلیت نفوذ به دیوارهای شهر را داشته باشد.
اوربان اعلام کرد: «من نه تنها دیوارهای این قلعه، بلکه دیوارهای بابل را هم میتوانم با اسلحهی خود در هم بشکنم.» توپ ساخته شده توسط او که با نام بازیلیکا شناخته میشد، 27 فوت طول و یک لوله 30 اینچی با دیوارههای 8 اینچی داشت.
اوربان موفق شد این توپ غول پیکر را ظرف سه ماه در آدریانوپل بسازد. به دلیل وسعت آن توسط 60 گاو و 400 مرد به قسطنطنیه کشیده شد. گلوله توپ که میتوانست در فاصله یک مایلی شلیک شود، 1200 پوند وزن داشت و به طرز وحشتناکی قدرتمند بود و پس از برخورد، آسیب زیادی به دیوارهای قسطنطنیه وارد کرد.
علاوهبراین، به دلیل موادی که توپ از آن ساخته شده بود و گرمای شدیدی که پس از هر شلیک در اثر شلیک ایجاد میشد، لوله باید در روغن گرم خیس میشد تا از نفوذ هوای سرد و بزرگ شدن شکافها جلوگیری شود. از ترس ترک خوردن این سلاح، بازیلیکا فقط میتوانست هفت تیر در روز شلیک کند. اگرچه این مورد از بزرگترین سلاح های تاریخ کند و دست و پا گیر بود، اما به نابودی امپراتوری بیزانس کمک کرد و شهر را تا پایان جنگ جهانی اول به حکومت عثمانی واگذار کرد.
4. تفنگ پونت/Punt gun
تفنگ پونت نوعی تفنگ ساچمهای بسیار بزرگ است که در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم با هدف کمک به شکار و برای شلیک به پرندگان آبزی توسعه یافت. با ادامه عصر صنعتی شدن، کیفیت اسلحهها به شدت افزایش یافت و منجر به گسترش ابزار برای شکار حیواناتی از قبلیل فیل و شیر در آفریقا تا روباه در بریتانیای کبیر شد.
بهمنظور کمک به شکارچیان برای دستیابی به کشتارهای بزرگ در حین سفر، تفنگ پونت توسعه یافت. این تفنگ ساچمهای بزرگ همچنین مختص ورزشکاران ثروتمند بود که با طول 10 فوتی خود به یک پایه نیاز داشت.
بر خلاف توپخانه، تفنگهای پونت میتوانند توسط یک فرد از روی یک پایه هدفگیری و شلیک شوند. در این مورد، پایه معمولاً قایق آبی است. شکارچیان اغلب این تفنگها را در قایقهای کوچک با خود حمل میکردند تا در حوضچهها پارو بزنند و منتظر شکار بمانند.
بیشتر بخوانید:
خطرناک ترین سلاح های جنگی تاریخ، بر اساس مدت خدمت در ارتش های جهان
بسیاری از مدلهای اولیه شبیه به نسخههایی بزرگتر از سلاحهای شانهای آن زمان به نظر میرسند. مدلهای مدرنتر دارای سختافزار نصب شده بر روی تفنگ هستند که به آنها اجازه میدهد تا روی یک پینتر نصب شوند. تفنگهای پونت معمولاً بهصورت سفارشی طراحی میشدند و بسیار متنوع بودند، اما میتوانستند قطر سوراخهای بیش از 2 اینچ (51 میلیمتر) داشته باشند.
اندازه بسیار بزرگ این سلاح به تیرانداز اجازه میداد تا با یک شلیک شکار چشمگیری داشته باشد. یک گلولهی شلیک شده از این تفنگ میتواند بیش از 50 پرنده آبی را که روی سطح آب قرار دارند، بکشد. در ایالات متحده، استفاده از تفنگ پونت به دلیل کاهش جمعیت پرندگان آبزی مورد سرزنش قرار گرفت و منجر به هشدار بومشناسان شد.
در نتیجه، اکثر حوزههای قضایی استفاده از این تفنگها را غیرقانونی اعلام کردند. این موضوع همچنین منجر به تلاشهای گستردهتری برای حفظ حیات وحش و تصویب قوانین حفاظت از حیوانات در اوایل قرن بیستم شد.
5. بمب جیبییو-۴۳/بی
سلاح عظیم انفجار هوایی جیبییو-۴۳/بی که به مادر همه بمبها معروف است، بمب قدرتمند ارتش آمریکاست که در سال ۲۰۰۳ آزمایش شد و در زمان خود به عنوان قویترین بمب غیر هستهای معروف بود. این بمب توسعه یافت تا در دسترس ارتش آمریکا قرار گیرد.
بمب جیبییو-۴۳/بی توسط آزمایشگاه تحقیقاتی نیروی هوایی و Dynetics ساخته شده و یک سلاح هدایت شونده با GPS است که یک کلاهک 18700 پوندی را حمل میکند. با وزن کل 21 هزار پوند، این سلاح عظیم دارای باله و ژیروسکوپ اینرسی برای حفظ پایداری و کنترل پرواز بود. این بمب بهعنوان یک مهمات انفجاری هوایی شناخته میشد، یعنی قرار بود در بالای زمین منفجر و اثرات گستردهای را از خود بهجای بگذارد.
در تاریخ ۱۳ آوریل ۲۰۱۷ ارتش آمریکا با استفاده از این بمب مواضع داعش در ولسوالی اچین، در ننگرهار افغانستان را مورد هدف قرار داد. برای انجام این ماموریت، نیروی هوایی به یک هواپیمای باری برای حمل بمب نیاز داشت؛ زیرا هیچ هواپیمای دیگری قادر به تحمل چنین محموله عظیمی نبود. با شعاع انفجار تا یک مایل، برای از بین بردن شبکه غارهای منطقه مستقر شد. منطقهای که مادر همه بمبها به آنجا پرتاب شد، پیش از حمله تخلیه شد و هیچ نیروی انسانی در آن حضور نداشت.
هزینه ساخت هر بمب جیبییو-۴۳/بی حدود ۱۶ هزار دلار آمریکا برآورد میشود. روسیه نیز در توسعهی سلاحی مشابه این عقب نماند و بمب سنگین غیر هستهای خود را ساخت. پس از مادر همه بمبها، روسیه سلاحی با عنوان پدر همه بمبها را آزمایش کرد که چهار بار نیرومندتر از MOAB است و وزن و اندازه کمتری دارد.
6. هفت تیر Nitro Express Zeliska
اگرچه اطلاعات کمی در مورد این هفتتیر در دسترس است، اما بزرگترین تپانچه ساخته شده در تاریخ محسوب میشود که توسط یک تفنگساز در اتریش به نام Pfeifer Waffen بهعنوان یک مدل تکتولید و نه تولید انبوه ساخته شده است.
این تپانچه یک گلوله نیترو اکسپرس 0.600 شلیک میکند که در قرن نوزدهم برای تفنگها بهعنوان گلولهای ساخته شد که میتوانست توسط تیراندازان برای شکارهای بزرگی مانند فیلها و ببرها استفاده شود. این تپانچه در جنگ جهانی اول توسط سربازان انگلیسی مورد استفاده قرار گرفت. این سلاح قادر به نفوذ به زره نیست، اما برای غلبه بر زره به اندازه کافی قوی است.
به جز هفت تیر 28 میلی متری رمینگتون غول پیکر 1859، زلیسکا ممکن است بزرگترین تفنگ دستی در جهان باشد که وزنی حدود 6.001 کیلوگرم (13.230 پوند) و طول 55 سانتیمتری (22 اینچ) دارد و یکی از قدرتمندترین اسلحههای دستی در جهان است که انرژی 4592 فوت پوندی تولید میکند. ویژگیهای اضافه شده به تفنگ شامل یک روکش طلا، محور سیلندر و نوشته طلایی روی تفنگ است که امضای شرکت سازنده محسوب میشود.
ساختار این مورد از بزرگترین سلاح های تاریخ برای اکثر هفت تیرها معمولی است، فقط طراحی آن برای جاسازی گلولههای بزرگ دستخوش تغییراتی شده است. علیرغم قدرت آتش چشمگیر آن، تصور اهداف عملی با آن دشوار است و فقط یک تیرانداز ماهر میتواند بدون شکستن مچ دست خود با آن شلیک کند. هزینه اسلحه مذکور حدود 20 هزار دلار است و مهمات برای هر گلوله حدود 40 دلار برای شما هزینه دارد.
7. منجنیق Warwolf
جنگ قرون وسطایی یک ماجرای خشونتآمیز بود که شامل نبردهایی بسیار هولناکتر از آنچه که سربازان مدرن میتوانند تصور کنند میشد. با این حال، بسیاری از سلاحهای محاصره نیز با استفاده از مهندسی مکانیک پیشرفته در آن زمان توسعه یافتند. موثرترین سلاح محاصرهای در این دوره، منجنیق بود که بهعنوان نوعی سلاح که از وزنههای تعادل برای پرتاب در فواصل بسیار دور استفاده میکرد، شناخته میشد.
قبل از ایجاد بریتانیای کبیر، انگلیس و اسکاتلند اغلب با هم میجنگیدند. ادوارد اول پادشاه انگلستان در سال 1296 در یک درگیری به اسکاتلند حمله کرد. در طول چندین سال درگیری، یک چیز که برای ادوارد واضح شد این بود که اسکاتلند عقبنشینی نخواهد کرد. با این حال، نیروهای انگلیسی بر قلمرو اسکاتلند چیره شدند.
تا سال 1304، بیشتر اسکاتلند فتح شده بود، اما قلعه استرلینگ به عنوان یک پناهگاه باقی مانده بود. ادوارد برای نابودی آن با نیرویی بسیار زیاد، دستور داد که یک منجنیق بزرگ ساخته شود تا دیوارهای قلعه را فرو بریزد. اسلحه او Warwolf نامیده میشود که ارتفاعی بیش از 300 فوت و سنگهایی به وزن 300 پوند داشت.
برای جابجایی قطعات این منجنیق به 30 واگن نیاز بود. دیدن این سازه با ابهت به اندازه کافی برای اسکاتلندیها وحشتناک بود که قبل از تیراندازی تسلیم شدند. اما سوابق نشان میدهد که ادوارد تسلیم را نادیده گرفت و دیوارها را با Warwolf در هم شکست.
8. تفنگ کالیبر .950 JDJ
این سلاح یک تفنگ کالیبر بزرگ و قدرتمند است که توسط اسلحهساز و طراح سلاح آمریکایی J. D. Jones از صنایع SSK توسعه یافته است. این سلاحها از زمان اختراع خود یک ابزار غالب محسوب میشوند و تا بهامروز یک مسیر طولانی را طی کرده و تعداد و اندازههای بیشماری از آنها پا به عرصه وجود گذاشتهاند.
هنگام شلیک، نیرویی اسلحه را به سمت پرتابهای که از لوله شلیک میکند به عقب هل میدهد که دفع ضربت تیراندازی نامیده میشود. هر چه مهمات بزرگتر باشد، دفع ضربت قویتر است. این ویژگی اغلب اندازه مهمات را محدود میکند، زیرا دفع میتواند آنقدر زیاد شود که شلیک تفنگ را دشوار و حتی خطرناک کند.
با این حال، به نظر میرسد که J.D. Jones این محدویت را نادیده گرفته است. یکی از بزرگترین گلولههای کالیبر موجود که برای برخی از سلاحهای قوی ارتش آمریکا استفاده میشود، کالیبر 50 است. اما تفنگ JDJ .950 از یک دور تقریباً دو برابر آن اندازه استفاده میکند. این بزرگترین تفنگ کالیبر موجود و احتمالاً بزرگترین تفنگ ساخته شده در تاریخ است.
با گفتن اینکه این سلاح فقط قدرت شلیک زیادی دارد، در توصیف آن کم گذاشتهایم. انرژی 950 JDJ با انرژی جنبشی یک خودروی 2800 پوندی (1300 کیلوگرمی) که با سرعت 20 مایل در ساعت (32 کیلومتر در ساعت) حرکت میکند، قابل مقایسه است.
دفع ضربت تیراندازی 277 فوت پوند اندازهگیری شده که تقریباً 10 برابر بیشتر از یک تفنگ 30-06 است که خود یک تفنگ قدرتمند محسوب میشود. SSK یک استثناء استفاده ورزشی دریافت کرده است تا آن را به عموم بفروشد و محدودیتها را فقط برای استفاده نظامی حذف کند.
این مورد از بزرگترین سلاح های تاریخ میتواند دیوارهای بلوک خاکستری را از بین ببرد و به راحتی از چندین بلوک موتور منفجر شود. هزینه هر تفنگ 8 هزار دلار با 40 دلار برای هر گلوله است. اگر قصد داشتید یک بار شلیک با آن را امتحان کنید، بسیار احتیاط کنید، زیرا ممکن است بازوی شما بشکند!