گوشی های دارای نمایشگر بزرگ برای چشم خوب هستند یا بد؟

تحقیقات متخصصین حاکی از تاثیر کمتر گوشی های با نمایشگر بزرگ روی سلامت چشم کاربران هستند. این البته به معنای بی‌خطر بودن این نمایشگرها نیست!

در سال‌های اخیر پژوهش‌های فراوانی روی اثرات خیره شدن به صفحه نمایش دستگاه‌های الکترونیکی روی خستگی چشم و عوارض دیگری چون اختلال در خواب توسط دانشمندان علم پزشکی انجام شده است. بر اساس نتایج این تحقیقات، علاوه بر مدت زمان خیره شدن به صفحه نمایش و فاصله از آن، اندازه نمایشگر نیز می‌تواند تاثیر بسزایی در خستگی چشم کاربران ایفا کند.

به بیان دقیق‌تر، نگاه کردن به یک نمایشگر کوچک قادر است اثر تخریبی بیشتری روی بینایی کاربران و خستگی چشم آن‌ها داشته باشد.

برای اثبات این تئوری، تحقیقات آزمایشگاهی گسترده‌ای توسط دانشمندان انجام شد و نتایج آن در مجله BMC Ophthalmology به چاپ رسید. در این آزمایش از افرادی که سابقه هیچ‌گونه بیماری یا عمل چشم را نداشتند استفاده شد. افراد مورد استفاده در این آزمایش همچنین دید طبیعی بدون اشکالی داشته و هیچ‌گونه ایرادی مرتبط با دوربینی یا نزدیک‌بینی در آن‌ها مشاهده نمی‌شد.

سپس از افراد تحت آزمایش خواسته شد که ویدیوهای یوتیوب را روی صفحه نمایش 6.1 اینچی گوشی آیفون ایکس آر و 9.7 اینچی آیپد مشاهده کنند. این تست به مدت حدود یک هفته ادامه یافت و ماحصل آن این بود که افرادی که به صفحه نمایش کوچک‌تر خیره شده بودند، سریع‌تر از آن‌هایی که تبلت در اختیار داشتند، در ناحیه چشم احساس خستگی کردند.

گوشی های با نمایشگر بزرگ یا کوچک؟ کدامیک برای چشم ضرر بیشتری دارد؟

دانشمندان مسئول انجام پژوهش، نیاز چشم به تمرکز بیش از اندازه روی تصاویر نمایشگرهای کوچک را دلیل احتمالی خستگی بیشتر چشم در حین استفاده از این دستگاه‌ها توصیف کردند. تیم پژوهشگر، این نتیجه‌گیری را بعد از اندازه‌گیری دقیق و تحلیل مقادیر تطابق در فاصله کم (NPA) و همگرایی در فاصله کم (NPC) اعلام کردند.

بر اساس نتایج این آزمایش، استفاده طولانی مدت از گوشی های با صفحه نمایش کوچک باعث می‌شود که چشم تلاش زیادی برای تمرکز روی نمایشگر کرده و در نتیجه، بیش از اندازه خسته شود. نتایج تحقیقات قبلی در این زمینه نشان داده بودند که قرار گرفتن در معرض صفحه نمایش گوشی‌های موبایل می‌تواند باعث اسپاسم ماهیچه‌های ناحیه عنبیه چشم شده و در گذر زمان باعث کاهش قدرت بینایی چشم شود. با این حال، تحقیق روی اندازه صفحه نمایش، مساله جدیدی است که تا کنون مورد پژوهش قرار نگرفته بود.

البته فاکتورهایی مانند تعداد محدود شرکت‌کنندگان در تست یا در نظر نگرفتن الگوی مصرف کاربران از جمله مواردی هستند که صحت نتایج این پژوهش را تا حدی زیر سوال می‌برند. به‌عنوان مثال، افراد مورد آزمایش تمام مدت مشغول تماشای ویدیوهای یوتیوب بودند که در مقایسه با کارهای دیگری مثل انجام بازی‌های ویدیویی پدیده بسیار سبک‌تری به شمار می‌رود.

از سوی دیگر، ممکن است فردی با تبلت خود تمام مدت مشغول انجام بازی باشد و دیگری با گوشی خود صرفا به گشت و گذار در اینترنت بپردازد! در این صورت نمی‌توان ادعا کرد که گوشی های دارای نمایشگر بزرگ لزوما باعث خستگی بیشتر خواهند شد!

زل زدن به صفحه نمایش در هر شرایطی خطرآفرین است!

با وجود این که تحقیقات مورد اشاره در بالا صرفا روی صفحه نمایش گوشی ها و تبلت‌ها متمرکز بود، اما به‌طور کلی نگاه کردن به هر صفحه نمایشی می‌تواند به چشم شما آسیب بزند. آن‌طور که نتایج تحقیق دانشمندان تایلندی نشان داده، حتی نگاه کردن به صفحه نمایش بزرگ‌تر کامپیوترها به مدت بیش از دو ساعت هم می‌تواند باعث خستگی چشم شود.

دلیل این مساله، تحت فشار بودن بیش از اندازه ماهیچه‌های چشمی در اثر نگاه کردن طولانی مدت به صفحه نمایش توصیف شده است. از سوی دیگر، پلک نزدن به اندازه کافی و خشکی چشم هم فاکتور دیگری است که می‌تواند باعث خستگی چشم در استفاده طولانی مدت از صفحه نمایش کامپیوترها شود.

در همین زمینه، چندی پیش پژوهش دیگری به انجام رسید. تلاش این پژوهش آن بود که کشف کند آیا یک نمایشگر بزرگتر (23 اینچی) در مقایسه با صفحه نمایش کوچکتر (18.5 اینچی) تاثیر مخرب بیشتری روی سلامت چشم دارد یا خیر.

البته این تحقیق نتوانست نتایج مطمئنی در این خصوص ارائه دهد؛ چرا که در وهله اول، پارامترهای فراوانی روی اثر مخرب صفحه نمایش ها روی بینایی دخیل هستند. به‌عنوان مثال، اگر محیط اطراف تاریک باشد، تاثیر سوء صفحه نمایش روی نرخ پلک زدن، فشار چشم و خستگی آن بیشتر خواهد شد.

پژوهشگران در خصوص تاثیر محیط روی چشم کاربران هم نظرات متفاوتی دارند. با این وجود، اکثر آن‌ها معتقدند که پلک زدن بیشتر می‌تواند با بسیاری اثرات سوء ناشی از محیط روی چشم مقابله کند. البته مواردی نظیر ضعف چشم با افزایش سن یا عدم توانایی در تشخیص رنگ‌ها در محیط تاریک، مواردی هستند که به‌طور خاص در محیط‌های تاریک اجتناب ناپذیر هستند. با این حال، با انجام نگهداری‌ها و رعایت نکات بهداشتی و سلامتی می‌توان سرعت این تغییرات را کاهش داد و از مواجهه با مشکلات بزرگتر در آینده مقابله کرد.

چگونه از چشمان خود در برابر نمایشگر گوشی و تبلت محافظت کنیم؟

فارغ از این که از یک گوشی با نمایشگر بزرگ استفاده می‌کنید یا کوچک، نکته تاثیرگذار در محافظت از چشمان، عدم خیره شدن طولانی مدت به صفحه نمایش است. علاوه بر این، خیس نگه داشتن چشم و جلوگیری از خشکی آن نیز روش موثر دیگری برای محافظت از چشم است.

در این خصوص، بسیاری صاحب نظران روش 20-20-20 را توصیه می‌کنند. در این روش به افراد توصیه می‌شود که هر 20 دقیقه، نگاه خود را از صفحه نمایش برگردانده و به‌مدت حداقل 20 ثانیه به سوژه‌هایی در 20 فوتی خود خیره شوند.

این تمرین باعث کاهش فشار روی چشم و مقابله با خستگی می‌شود؛ چرا که نگاه کردن به سوژه‌های مختلف نیازمند تنظیم فوکوس و حرکت ماهیچه‌های چشم است و در نتیجه فشارهای ناشی از نگاه کردن طولانی مدت به یک صفحه نمایش را کاهش می‌دهد.

روش تاثیرگذار دیگر در این زمینه هم تنظیم میزان روشنایی نمایشگر است؛ به‌طوری که سطح روشنایی صفحه نمایش با محیط بیرون تفاوت چندانی نداشته باشد. علاوه بر این، یک فیلتر مات صفحه نمایش یا عینک‌های محافظت در برابر نور آبی نیز روش‌های موثر دیگری هستند که می‌توانند در درازمدت، سلامت چشم شما را تضمین کنند.

برخی متخصصین دیگر هم استفاده از اشک مصنوعی با هدف خیس کردن چشم‌ها و جلوگیری از خشکی آن را توصیه می‌کنند. این موارد بدون نیاز به نسخه پزشک از داروخانه‌ها قابل دریافت هستند. علاوه بر این، ژل‌ها و کرم‌های مخصوص چشم نیز می‌توانند تاثیر بسزایی در تر نگه داشتن و مقابله با خشکی آن داشته باشند.

در کنار همه این موارد، در صورتی که در بینایی مشکل دارید یا به‌خاطر چشم خود دچار سردرد یا بی‌خوابی می‌شوید، می‌توانید به یک پزشک متخصص مراجعه کرده و تحت نظر قرار بگیرید.