برخی قابلیت های کنونی سیستم عامل Windows برای نخستین بار در ویندوز 95 ارائه شده و از آن زمان در تمامی نسخههای این سیستم عامل حضور داشتهاند! آیا با این قابلیتها آشنا هستید؟
در سال 1995، مایکروسافت اولین نسخه از سیستم عامل های گرافیک محور خود، ویندوز 95 را رونمایی کرد و سری سیستم عامل های Windows 9x را پایهریزی نمود. این کمپانی در سالهای منتهی به 1995 با Windows 3.0 خود حضور پررنگی را در بازار سیستم عامل کامپیوترهای خانگی تجربه کرده و به موفقیت فراوانی هم رسیده بود.
با این وجود، ویندوز 95 تبدیل به یک سیستم عامل انقلابی شد و علاوه بر این که نام مایکروسافت را بیش از پیش سر زبانها انداخت، تعریفی جدید از کامپیوترهای شخصی (PC) ارائه کرد.
بیشتر بخوانید:
ویندوز ۹۵ حالا یک اپلیکیشن است و اکنون میتوانید آن را دانلود کنید!
ویندوز 95 پر از قابلیتهای جدید و جذاب بود و توانست کاربران بسیاری را در سرتاسر جهان با خود همراه کند. برخی از این قابلیتهای در نسخههای بعدی این سیستم عامل بهطور کامل حذف شدند. با این وجود، برخی دیگر در ادامه نیز مورد استفاده قرار گرفتند و حتی تا به امروز نیز مورد اقبال هواداران واقع شدهاند.
البته طبیعتا هیچ یک از این قابلیتها به فرم اولیه خود در ویندوزهای جدید قرار ندارند و با تغییرات متعدد در نسخههای مدرن قرار گرفتهاند. با این وجود، ریشه این بسیاری ویژگیهای منحصربفرد سیستم عامل ویندوز در Windows 95 است. در ادامه با هم به مرور تعدادی از مهمترین قابلیت های ویندوز 95 میپردازیم که حتی همین امروز هم مورد استفاده بسیاری کاربران اکوسیستم ویندوز قرار دارند.
قابلیت های ویندوز 95 که در نسخههای مدرن ویندوز هم حضور دارند
شاید برایتان جالب باشد که بدانید برخی قابلیتهای کلیدی سیستم عامل ویندوز مثل منوی استارت یا تسکبار برای نخستین بار در Windows 95 معرفی شدهاند. برخی از این ویژگیها امروزه با حداقل تغییرات در ویندوزهای جدید حضور دارند!
تسکبار
در نسخههای قدیمیتر ویندوز تمامی پنجرههای باز بهصورت شناور در محیط دسکتاپ قرار داشتند. بنابراین در صورتی که فرآیند خاصی را گم میکردید، ناچار بودید تمامی پنجرههای باز را ببندید یا به نقاط دیگری از صفحه منتقل کنید تا فعالیت مدنظرتان را بار دیگر مشاهده نمایید!
مایکروسافت در ویندوز 95، این مشکل را با ارائه نوار خاکستری رنگی به نام تسکبار حل کرد. تسکبار، ناحیهای خاکستری رنگ بود که میان کلید استارت و ساعت ویندوز قرار داشت.
هر زمان که پنجرهای جدید را در ویندوز 95 باز میکردید، آیکون مستطیلی شکل مربوط به آن پنجره به قسمت تسکبار اضافه میشد که کلیک کردن آن، پنجره مربوطه را فراخوانی کرده و آن را روی سایر پنجرهها قرار میداد! در ادامه ویندوز در آپدیتهای بعدی ویندوز 95، بخش اجرای سریع (Quick Launch) را نیز به Taskbar اضافه کرد؛ جایی که کاربران میتوانستند در آن با یک کلیک، برنامههای مدنظرشان را بهسرعت اجرا کنند.
البته بخش Quick Launch در نسخههای بعدی ویندوز با پیشرفتهای فراوانی همراه شد و اکنون با طراحی جذاب و کاربری فراوانی که پیدا کرده به یکی از بخشهای اصلی تسکبار ویندوز تبدیل شده است.
سطل بازیافت
در دهه 1980 میلادی اپل توانسته بود گوی سبقت در بخش طراحی بصری آیتمها و المانهای مختلف سیستم عامل خود را از رقبا بدزدد. یکی از این عناصر جذاب بصری سیستم عامل مک اپل، سطل زباله بود که به محض ریستارت کردن کامپیوتر، تمامی فایلهای حذف شده را برای همیشه پاک میکرد!
این کمپانی در سال 1988 از مایکروسافت و hp بهخاطر ساخت آیتمهای بصری مشابه با مک او اس شکایت کرد! البته مایکروسافت در آن زمان در این منازعه حقوقی برنده شد؛ اما با این وجود ناچار به حذف سطل زباله از سیستم عامل خود شد؛ چرا که بیش از حد به طراحی اپل نزدیک بود! همین مساله زمینهساز تولد سطل بازیافت (Recycle Bin) در ویندوز 95 بود!
بر خلاف قابلیت حذف اطلاعات در مک او اس و MS-DOS، سطل بازیافت ویندوز 95 در حقیقت محلی برای نگهداری موقت فایلهایی بود که کاربران قصد حذف کردنشان را داشتند! به این ترتیب امکان بررسی مجدد فایلهای حذف شده پیش از پاک شدن دائمی در اختیار کاربرهای ویندوز قرار داشت.
این قابلیت تقریبا بهطور دست نخورده در تمامی نسخههای بعدی ویندوز به کار گرفته شده و حتی امروزه هم کمک بسیار مهمی برای کاربرانی که بهطور ناخواسته اطلاعاتشان را پاک میکنند به شمار میرود!
پلاگ اند پلی
پیش از ویندوز 95، در صورتی که قصد داشتید هر اکسسوری خارجی غیر از کیبورد را به کامپیوتر خود متصل کنید، باید بهصورت دستی تنظیمات دستگاه را تغییر داده و حتی برخی سوکتها یا درگاههای سحت افزاری را نیز فعال میکردید تا وسیله جانبی مورد نظر شما توسط سیستم عامل شناسایی شده و قادر به کار کردن باشد.
با این حال، معرفی قابلیت Plug and Play در ویندوز 95 یکی از انقلابیترین پیشرفتها در تاریخ این سیستم عامل بود که باعث شناسایی و عملکرد بسیار سریعتر دستگاههای جانبی میشد.
از ویندوز 95 به بعد، کاربران قادر بودند بهراحتی اکسسوریهای خارجی خود را به پورتهای خالی کامپیوتر خود وصل کرده و از آنها استفاده کنند؛ چراکه شناسایی آنها و ایجاد تغییرات در سیستم، بهطور خودکار توسط سیستم عامل انجام میشد. این قابلیت البته در آن زمان عملکرد پر فراز و نشیبی داشت؛ چرا که استانداردهای جهانی سخت افزاری و نرم افزاری به فرمت کنونی هنوز تبیین نشده بودند و اتصال سریع و یکپارچه اکسسوریها به سهولت امروز امکانپذیر نبود.
با این حال، قابلیت Plug and Play ویندوز 95 زمینهساز پیشرفت شگفتانگیزی در استفاده از اکسسوریها در کامپیوترهای خانگی شد و از آن زمان به پای ثابت سیستم عامل ویندوز تبدیل شده است.
انتخاب اسامی طولانی برای فایلها
در ام اس داس و نسخههای قدیمیتر ویندوز، اسامی فایلها و پسوندشان میتوانستند بهترتیب، حداکثر هشت و سه کاراکتر باشند. بنابراین کاربران ناچار بودند برای نامگذاری فایل های مهمشان از کلمات رمز عجیب و غریبی استفاده کنند که به یاد سپردن برخی از آنها غیرممکن بود!
این روند در Windows 95 تغییر کرد و امکان دریافت کاراکترهای ورودی بیشتر به کاربر داده شد. با این تغییر بزرگ، تعداد کاراکترهای قابل تعریف برای اسامی فایلها به 255 عدد افزایش یافت و پسوند آنها نیز در صورت لزوم امکان طولانیتر شدن را داشت.
این تغییر ممکن است بهظاهر کوچک به نظر برسد! با این حال در نظر داشته باشید که اگر این ویژگی در ویندوز 95 تعبیه نمیشد، امروز شما برای تحویل فایل تکالیف دانشگاه خود باید از اسامی کدگذاری شده استفاده میکردید. علاوه بر این، فرمتهای مهمی مانند JPEG یا HTML نیز بدون این ویژگی هرگز پدید نمیآمدند.
منوی استارت
یکی از کلیدیترین عناصر رابط کاربری سیستم عامل ویندوز، کلید و منوی استارت است که در پایین صفحه نمایش این سیستم عامل واقع شده است. البته امروزه این کلید تنها دربرگیرنده لوگوی مینیمال جذاب مایکروسافت است؛ اما در ویندوز 95، این کلید با رنگ خاکستری واضح و عبارت Start که با فونت پررنگ نوشته شده بود، کاملا قابل تشخیص بود!
این کلید، عملکردی بسیار کاربردی داشت و تمام آنچه کاربران از سیستم عامل انتظار داشتند را بهصورت یکجا در اختیارشان قرار میداد. علاوه بر این، کاربران مبتدی نیز بهخوبی قادر بودند با این کلید ارتباط برقرار کرده و از طریق آن، کار خود را پیش ببرند.
منوی استارت ویندوزهای قدیمیتر بسیاری فشردهتر از اکنون بود و تمامی اطلاعات و قابلیتها را در شش دسته مختلف پیش روی کاربران قرار میداد. در این منو لیست برنامههای نصب شده روی ویندوز، امکان دسترسی سریع به پوشه اسناد (Documents)، بخش تنظیمات، امکان جستجو در میان فایلها، قابلیت کمک گرفتن برای بخشهای مختلف و البته دستور اجرا (Run) برای کاربران حرفهایتر تعبیه شده بود و نقطه شروعی برای هر فعالیت در این سیستم عامل به شمار میرفت.