از آپدیت سیستم عامل اندروید 15 چه می‌دانیم؟

با وجود این که فاصله زیادی تا انتشار سیستم عامل اندروید 15 – Android 15 باقی مانده، در این متن سعی داریم به معرفی بیشتر این سیستم عامل و قابلیت‌های احتمالی آن بپردازیم.

نخستین گوشی اندرویدی به‌تازگی 15 ساله شده است. بنابراین زمان آن فرا رسیده که صحبت در خصوص سیستم عامل اندروید 15 را وارد فاز جدی‌تری کنیم. با انتشار نسخه پایدار و نهایی سیستم عامل Android 14، اکنون حدس و گمان‌ها در خصوص نسل بعدی این سیستم عامل آغاز شده و بسیاری کارشناسان اقدام به برشمردن مشخصات احتمالی این سیستم عامل و انتظاراتشان از نسل بعدی سیستم عامل‌های گوگل کرده‌اند.

اگر شما هم علاقمند به آگاهی از آخرین اخبار پیرامون اندروید 15 هستید تا انتهای این متن با گجت نیوز همراه باشید.

از سیستم عامل اندروید 15 چه می‌دانیم؟

در گام نخست معرفی و بررسی سیستم عامل Android 15، این سیستم عامل را به‌طور رسمی معرفی کرده و برخی اطلاعات پیرامون آن را در اختیارتان قرار خواهیم داد.

اندروید 15 با نام بستنی وانیلی در دست توسعه است

البته همه ما می‌دانیم که گوگل مدت‌هاست که از کدهای رمز داخلی خود برای نامگذاری نسخه‌های مختلف اندروید استفاده نمی‌کند. با این وجود، نامگذاری‌های خوشمزه گوگل روی محصولات جدیدش همچنان ادامه دارد. بر اساس اطلاعات موجود، نام داخلی سیستم عامل اندروید 15، بستنی وانیلی (Vanilla Ice Cream) خواهد بود. این نامگذاری با توجه به ترتیب الفبایی نسخه‌های مختلف سیستم عامل اندروید منطقی به نظر می‌رسد؛ چرا که نسل قبلی این سیستم عامل با نام داخلی Upside Down Cake تحت توسعه قرار داشت!

در Android 15 آپدیت ان اف سی از کل سیستم عامل جدا خواهد شد

اندروید در سال‌های گذشته به یک سیستم عامل فوق‌العاده ماژولار تبدیل شده و بسیاری قابلیت‌های مختلف آن به‌صورت جداگانه از هسته سیستم عامل پشتیبانی شده و آپدیت می‌شوند. مزیت این روش آن است که به گوگل اجازه می‌دهد بدون نیاز به یک آپدیت کامل سیستم عامل، ماژول‌های مختلف آن را بروزرسانی کند. از این طریق می‌توان قابلیت‌های مختلف اندروید را سریعتر در اختیار گوشی‌هایی که دیگر پشتیبانی نمی‌شوند قرار داد و سرعت انتشار آپدیت‌های امنیتی را هم افزایش داد.

در حال حاضر بلوتوث، وای فای و اولترا واید باند به‌صورت مجزا از سیستم عامل آپدیت می‌شوند. بنابراین طبیعی است که گام بعدی گوگل در این مسیر، جدا کردن NFC باشد. در همین زمینه، میشال رحمان، یکی از صاحب‌نظران حوزه دستگاه‌های اپل در کدهای اوپن سورس اندروید جزئیاتی را مشاهده کرده که حاکی از احتمال تبدیل شدن اجزای سیستم NFC اندروید به یک ماژول جداگانه هستند.

در گجت نیوز بخوانید:

اولین جزئیات سیستم عامل اندروید ۱۵ فاش شد

انتظاراتی که از نسل بعدی سیستم عامل اندروید داریم

با توجه به این که در حال حاضر تقریبا هیچ اطلاعاتی از نسل بعدی سیستم عامل اندروید در اختیارمان نیست، تنها کاری که می‌توان انجام داد، بررسی انتظاراتی است که از نسل بعدی این سیستم عامل داریم. در ادامه تعدادی از انتظارات مهمی که از این سیستم عامل می‌رود را معرفی خواهیم کرد.

امکان استفاده از ویجت‌ها در صفحه لاک اسکرین

سال گذشته، ویجت‌های لاک اسکرین در میان بزرگترین خواسته‌های کاربران از گوگل بودند. با این وجود، ابزارک‌های جذاب و کاربردی اندروید به لاک اسکرین اندروید 14 اضافه نشدند تا این خواسته بار دیگر در سال جاری هم تکرار شود. در این خصوص، میشال رحمان مدتی پیش در آخرین نسخه اندروید 14 کدهایی تحت عنوان widget_on_keyguard را مشاهده کرده بود که نشانگر احتمال استفاده از ویجت‌ها در لاک اسکرین نسل بعدی اندروید است. البته هنوز مشخص نیست که روند توسعه این قابلیت در چه مرحله‌ای قرار دارد!

ویجت‌ها از اندروید 4.2 در گوشی‌های مجهز به این سیستم عامل قابل استفاده بودند. با این وجود اپل توانست با تعبیه ویجت‌ها در لاک اسکرین حیات تازه‌ای به آن‌ها ببخشد. این ویجت‌ها در iOS و آیفون‌ها عملکرد بسیار خوبی داشتند. بنابراین کاربران اندروید بار دیگر از گوگل خواستند که حیات تازه‌ای به این ویجت‌های لاک اسکرین در اندروید ببخشد. البته یکی از مهم‌ترین دلایل عملکرد بی‌نقص ویجت‌های لاک اسکرین در آیفون، سازگاری شگفت‌انگیز آیفون و اپل واچ با یکدیگر است. اتفاقی که نمی‌توان انتظار داشت در گوشی‌های اندرویدی به‌سادگی قابل دسترسی باشد.

در این میان البته برخی گوشی‌سازان مانند سامسونگ به کاربرانشان اجازه می‌دهند که برخی ویجت‌های سیستمی را به صفحه لاک اسکرین گوشی‌شان اضافه کنند. البته در صورتی که از اپلیکیشن Good Lock سامسونگ استفاده کنید، می‌توانید تقریبا هر ویجتی که دوست دارید را به لاک اسکرین اضافه نمایید. انتظار کاربران از گوگل این است که قابلیتی مشابه در تمامی گوشی‌های اندرویدی تعبیه شود تا کاربران قادر باشند به‌راحتی ابزارک‌های مدنظرشان را به لاک اسکرین اضافه کنند.

امکان استفاده از ویجت‌های دسته‌بندی شده

همان‌طور که اشاره شد، اندروید مبدع ابزارک‌ها در گوشی‌های موبایل به شمار می‌رود. با این حال علیرغم ورود دیرهنگام اپل به عرصه استفاده از ویجت‌ها، برخی ایده‌های خلاقانه این کمپانی کوپرتینویی باعث شد که آیفون گوی سبقت را در بخش ویجت‌ها از اندروید برباید! یکی از این قابلیت‌ها، ویجت‌های دسته‌بندی‌شده بود که به کاربران امکان می‌داد که چندین ویجت را در یک نقطه از صفحه نمایش قرار دهند و با سوایپ کردن به جهت‌های مختلف، از یک ویجت به دیگری بروند! انتظار از گوگل آن است که قابلیتی مشابه در اندروید 15 هم تعبیه شود.

در این زمینه البته نکات مهمی وجود دارد که باید مورد بررسی قرار گیرد.‌ ابزارک‌های اندرویدی بسیار پویا و تعاملی طراحی شده‌اند و امکان اسکرول کردن درون محتوا را در اختیار کاربر قرار می‌دهند. از سوی دیگر، ویجت‌های اپل استاتیک و محدود هستند و بیشتر نقش یک عنصر ثابت روی هوم اسکرین را بر عهده دارند تا یک المان فعال! به دلیل همین ماهیت استاتیک، اپل توانسته در iOS ژست حرکتی جدیدی در آن‌ها اعمال کرده و چندین ویجت را در یک جایگاه قرار دهد. در صورتی که گوگل قصد داشته باشد چنین کاری را در اندروید تکرار کند، باید روش‌هایی خلاقانه برای دسته‌بندی آن‌ها تدوین کند.

در این میان برخی گوشی‌سازان با استفاده از روش‌های خاص خود امکان دسته‌بندی ویجت‌ها در گوشی‌هایشان را در اختیار کاربران قرار داده‌اند. سامسونگ نمونه‌ای از این گوشی‌سازان است که در لانچر اصلی خود ویجت‌ها را در کنار یکدیگر تعبیه کرده و با چپ و راست کردن امکان جابجایی میان آن‌ها را فراهم نموده است. در این خصوص، تنها محدودیت سامسونگ آن است که ویجت‌ها باید اندازه‌ای سازگار داشته باشند. در این میان سامسونگ هم مثل اپل قابلیت چرخش خودکار را در ویجت‌هایش تعبیه کرده و در هر زمان، مناسب‌ترین ابزارک را به کاربر نمایش می‌دهد.

پشتیبانی کامل از ژست مرتبط با کلید Back در بخش‌های مختلف اندروید

گوگل کار با ژست حرکتی مرتبط با کلید Back را از اندروید 13 کلید زد. با استفاده از این ژست حرکتی، با کشیدن گوشه صفحه به سمت راست، امکان مشاهده هوم اسکرین یا اپلیکیشن‌های پیشین فراهم می‌شد و یک بار دیگر فشردن آن نیز شما را به آن صفحه هدایت می‌کرد. این قابلیت در اندروید 14 با پشتیبانی از فرامین داخل برنامه و جابجا شدن بین اپلیکیشن‌های مختلف بروز شد.

البته برای دسترسی کامل به تمام توانایی‌های مربوط به ژست حرکتی بازگشت به عقب، نیاز به فعال‌سازی تنظیمات توسعه‌دهندگان وجود داشت. با این وجود حتی در آن شرایط هم تنها اپلیکیشن‌ها و سرویس‌های محدودی توانایی پشتیبانی کامل از آن را داشتند که بخش بزرگی از آن‌ها سرویس‌های گوگل بودند.

به نظر می‌رسد وقت آن رسیده که گوگل در اندروید 15 این قابلیت را در تمامی اپلیکیشن‌ها تعبیه کند. در وهله اول این کار می‌تواند باعث جابجایی سریع‌تری میان اپلیکیشن‌های مختلف شود و در این بخش، اندروید را حتی از iOS هم بالاتر قرار دهد. از طرف دیگر، کاربر می‌تواند به‌خوبی در خصوص مقصد بعدی پس از جابجا شدن در رابط کاربری آگاهی کسب کند!

کلیدهای اختصاصی وای فای و شبکه موبایل

گوگل در اندروید 12 با هدف ساده‌سازی تنظیمات سریع گوشی‌هایش اندرویدی، کلیدهای مرتبط با Wi-Fi و اینترنت شبکه را با یکدیگر ادغام کرد.‌ اکنون با گذشت دو سال از این اتفاق به نظر می‌رسد راهکار گوگل چندان کاربردی نبوده است؛ چرا که در بسیاری شرایط به‌دلیل ناپایداری شبکه‌های وای فای کاربران باید برای دسترسی به اینترنت عملا گوشی را به‌طور کامل ریستارت کنند! به‌طور مشابه برخی مواقع نیز باید دسترسی به اینترنت خط را به‌طور کامل قطع کرد و صرفا به یک شبکه ضعیف وای فای متصل شد.

بخش بزرگی از این مشکل‌ها با جدا کردن کلیدهای مربوط به وای فای و اینترنت خط قابل رفع است. در این خصوص ژست مربوط به فشردن به نگه داشتن کلید شبکه برای دسترسی به تنظیمات بیشتر نیز چندان عملکرد خوبی ارائه نکرده است.

این مشکل البته بیشتر گریبانگیر گوشی‌های پیکسل خود گوگل است؛ چرا که اکثر گوشی‌سازان همچنان مثل قبل از کلیدهایی مجزا برای وای فای و سلولار استفاده می‌کنند. در این میان یکی از راهکارهای گوگل می‌تواند بازطراحی این بخش باشد تا کاربری کلیدهای مربوط به دسترسی به‌خاطر تاکید بر سادگی بیشتر تحت تاثیر قرار نگیرد.

بازگشت آیکون‌های سفارشی

امسال نیز مثل یکی دو سال اخیر، کمبود قابلیت‌های شخصی‌سازی در سیستم عامل اندروید بیداد می‌کند. بنابراین گوگل باید در اندروید 15 بخش شخصی‌سازی گوشی‌های خود را تقویت کرده و گزینه‌های بیشتری را در اختیار کاربرانش قرار دهد.

تا پیش از اندروید 12 و طراحی Material You امکان تغییر شکل آیکون‌ها، فونت و سایر تنظیمات سریع در اختیار کاربران قرار داشت و کاربران قادر بودند بنا به سلیقه خود اکثر بخش‌های اندروید را سفارشی‌سازی کنند. این سیستم البته در اندروید 12 با تعویض خودکار تصویر پس‌زمینه و تم‌های پویا جایگزین شد.

گوگل البته در دو سال اخیر برخی تنظیمات شخصی‌سازی را به اندروید اضافه کرده است. به‌عنوان مثال، اندروید 14 به کاربران اجازه می‌دهد طراحی ساعت لاک اسکرین را تغییر داده و اکثر بخش‌های مرتبط با آن اعم از رنگ و فونت را بدون نیاز به تغییر سایر المان‌های تم دستکاری کند. در این زمینه البته به نظر می‌رسد گوگل چندان مشتاقانه این اقدامات را انجام نداده و صرفا سعی داشته پاسخی به تغییرات گسترده iOS در این بخش بدهد!

البته به‌جز تغییرات واضحی مثل شکل آیکون‌ها یا فونت نوشته‌ها، از گوگل انتظار می‌رود که گزینه‌های گسترده‌تری را برای شخصی‌سازی در Android 15 تعبیه کند. به‌عنوان مثال، استفاده از یک سیستم تنظیم‌کننده رابط کاربری مشابه گوشی‌های سامسونگ که بتواند تمامی بخش‌های UI گوشی های اندرویدی مثل نوار وضعیت (Status Bar) را شخصی‌سازی کند نیز خواسته دیگر کاربران اندروید از گوگل به شمار می‌رود.

همچنین ویجت At A Glance در گوشی‌های پیکسل هم در میان بسیاری کاربران اندروید اصلا محبوب نیست و بسیاری کاربران خواهان حذف این ابزارک در آپدیت‌های بعدی اندروید هستند. علاوه بر این، نبود گزینه‌های مختلف چینش آیکون و ویجت مانند 5 در 6 یا 6 در 6 نیز یکی از دلایلی است که کاربران سیستم عامل اندروید را به نصب رابط های کاربری شخص ثالث ترغیب می‌کند. بعلاوه، امکان استفاده از پک آیکون‌ها و قرار گرفتن دائمی آیکون اپلیکیشن‌ها در قفسه برنامه‌ها نیز دیگر قابلیتی است که بدون شک مورد استقبال کاربران گوشی‌های اندرویدی قرار خواهد گرفت.

سیستم بکاپ گیری مطمئن‌تر

برخی افرادی که گوشی‌های پیکسل مجهز به اندروید 14 خود را آپدیت کرده بودند، از بروز مشکلاتی عجیب مثل گیر کردن گوشی در چرخه بوت (بوت لوپ) خبر داده‌اند. متاسفانه گزارش‌های حاکی از این است که حتی در صورت فعال بودن قابلیت پشتیبان گیری گوگل، امکان بازیابی برخی از این اطلاعات وجود نداشته و بخش از داده‌های تعدادی کاربران از بین می‌رود! دلیل عمده این مساله، ضعف آشکار سیستم بکاپ‌گیری ابری گوگل در مقایسه با iCloud اپل است.

زمانی که کاربران آیفون یک گوشی جدید خریداری می‌کنند، می‌توانند حتی در حالی که به‌صورت فیزیکی به آن دسترسی ندارند، داده‌های گوشی قدیمی خود را از طریق آی کلاود بکاپ به گوشی جدید منتقل کنند. انجام فرآیندی مشابه در اندروید البته با چالش‌های متعددی روبروست. برای انتقال داده‌ها از یک گوشی اندرویدی به گوشی دیگر معمولا باید هر دو دستگاه را به یکدیگر متصل کرد. از سوی دیگر، دستگاه‌های اندرویدی همچنین برای سینک شدن اطلاعات نیازمند استفاده از یک اپلیکیشن مشترک هستند!

البته باید توجه کرد که پیاده‌سازی یک سیستم بکاپ گیری کاربردی و کم‌نقص همانند iCloud در اندروید چندان کار ساده‌ای نیست! دقت کنید که تعداد مدل‌های آیفون در بازار کاملا محدود است؛ در حالی که صدها یا هزاران مدل مختلف از گوشی های اندرویدی در دنیا وجود دارند که تعامل میان سخت افزار و نرم افزارها را تغییر داده‌اند. در این میان، ساخت یک شبکه بکاپ گیری واحد در اندروید اصلا کار ساده‌ای به نظر نمی‌رسد. با این وجود اگر تنها یک کمپانی قادر باشد از پس این کار برآید، گوگل است!

اتوماسیون فوق‌العاده؛ شبیه به گوشی‌های سامسونگ!

اپل و سامسونگ سال‌هاست که به گوگل درس اتوماسیون داده‌اند و با ارائه قابلیت‌های خودکار فوق‌العاده به طلایه‌داران این بخش تبدیل شده‌اند. کاربران گوشی‌های سامسونگ هم‌اکنون قادرند با استفاده از روتین‌های بیکسبی (Bixby Routines) فرآیندهای اتوماتیک را مطابق نظرشان روی گوشی های گلکسی پیاده کنند و حتی سایر دستگاه‌های اکوسیستم گلکسی نظیر گلکسی بادز یا گلکسی واچ را نیز طبق نظرشان در فرآیند اتوماسیون دخیل نمایند؛ به‌طوری که از طریق یک فرآیند ساده نیاز به فشردن چندین کلید مختلف در چندین مکان مختلف رابط کاربری برطرف می‌شود!

از سوی دیگر اپل هم با این که در بخش اتوماسیون به اندازه سامسونگ قدرتمند نیست؛ اما عملکرد قابل قبولی داشته و کاربران را تا حد نیاز در این بخش پشتیبانی می‌کند.

البته گوگل در گوشی‌های پیکسل خود تعدادی قابلیت مخصوص اتوماسیون را در اختیار کاربرانش قرار می‌دهد؛ اما اکثر آن‌ها ابتدایی بوده و قابل رقابت با نمونه ارائه شده در گوشی‌های گلکسی سامسونگ نیستند. قابلیت‌های اتوماسیون گوشی‌های پیکسل عموما بر پایه تعیین موقعیت یا یک شبکه وای فای فعال می‌شوند و چهار قابلیت زیر را در اختیار کاربران قرار می‌دهند:

• فعال کردن مد Do Not Disturb
• سایلنت کردن دستگاه
• قرار دادن گوشی روی ویبره
• تنظیم گوشی روی مد زنگ زدن

البته اندروید قابلیت‌های اتوماسیون دیگری هم دارد. به‌عنوان مثال، امکان تنظیم زمان خواب به‌صورت اتوماتیک و بر اساس آلارم یا چرخه خواب در کنار روتین‌های دستیار هوشمند از جمله این موارد به شمار می‌روند. البته دستیار هوشمند بیشتر درگیر اتوماسیون لوازم خانگی هوشمند است تا خود گوشی!

در این خصوص البته اپلیکیشن‌های شخص ثالث مختلفی مانند Tasker وجود دارند که می‌توانند بخش اتوماسیون گوشی های پیکسل آینده را تقویت کنند. با این وجود، اکثر آن‌ها رابط کاربری نسبتا پیچیده‌ای داشته و چندان کاربرپسند نیستند. در این زمینه استفاده از هوش مصنوعی مولد (Generative AI) در تنظیم روتین‌های اتوماتیک می‌تواند گام موثری از سوی گوگل باشد.

بیسیم کردن مد وبکم USB

گوگل در Android 14 QPR1 امکان استفاده از گوشی های موبایل اندرویدی به‌عنوان یک وبکم سیمی را در اختیار کاربران قرار داد. این ایده گوگل با استقبال فراوانی روبرو شد؛ چرا که عملکرد دوربین یک گوشی مدرن بسیار بهتر از وبکم یک لپ تاپ است! اکنون اما انتظار می‌رود مانتین ویویی‌ها پا را یک قدم فراتر نهاده و امکان استفاده از گوشی به‌عنوان وبکم به‌صورت بیسیم را هم فراهم کنند.

قابلیت Continuity Camera در آیفون‌های اپل و عملکرد شگفت‌انگیز آن در مک و آیفون نشان داد که چگونه می‌توان از یک گوشی به‌عنوان یک وبکم بی‌نقص و فوق‌العاده بهره برد. همچنین اپلیکیشن‌های شخص ثالث متعددی هم وجود دارند که از گوشی اندرویدی به‌عنوان یک وبکم بیسیم در کامپیوتر بهره می‌برند. با این وجود بسیاری افراد هنوز تمایلی به استفاده از اپلیکیشن‌های شخص ثالث نداشته و ترجیح می‌دهند از سرویس‌های پایه گوگل استفاده کنند. بنابراین گوگل می‌تواند با استفاده از همین مساله، موفقیت و محبوبیت بیشتری برای اندروید 15 به ارمغان بیاورد.

نسخه توسعه‌دهندگان اندروید 15 چه‌زمانی منتشر خواهد شد؟

اگر گوگل همان برنامه همیشگی را برای Android 15 در نظر داشته باشد، احتمالا تا انتشار نخستین پیش‌نمایش توسعه‌دهندگان اندروید 15 چندین ماه باقی مانده است. این کمپانی معمولا نسخه اول سیستم عامل اندروید را در ماه‌های فوریه یا مارس منتشر می‌کند.

در همین زمینه بد نیست بدانید که هنوز فرصت دارید که با عضو شدن در برنامه بتای اندروید 14، نسخه QPR1 آن که قرار است در ماه دسامبر به بازار عرضه شود را تجربه کنید.