عکس خیره کننده تلسکوپ جیمز وب جزئیات خارقالعادهای از یک ابرنواختر معروف که در فاصله هزاران سال نوری از زمین قرار دارد را ارائه کرده است.
عکس خیره کننده تلسکوپ فضایی جیمز وب، جزئیات شگفتانگیزی از باقیمانده یک ابرنواختر معروف بهنام Cassiopedia (Cas A) که 11 هزار سال نوری با زمین فاصله دارد را ثبت کرده است. Cas A یکی از جوانترین بقایای ابرنواختر کهکشان راه شیری است که حدود 340 میلیون سال پیش در اثر انفجار یک ستاره بزرگ شکل گرفت.
در حالیکه ایجاد منظرهای از مرگ یک ستاره عظیم میتواند دراماتیک باشد، اما بقایای آن نقش مهمی در توزیع اجزای حیاتی ایفا کرده که از جمله آن میتوان به شکلگیری ستارگان اشاره کرد.
ابرنواختر Cas A به دلیل نزدیکی به زمین، بهطور گسترده از سوی رصدخانههای مختلف زمینی و فضایی، از جمله رصدخانه پرتو ایکس چاندارا ناسا و تلسکوپ فضایی هابل مورد مطالعه قرار گرفته است. با این وجود، مشاهدات و عکس های خیره کننده اخیر تلسکوپ جیمز وب جزئیات بیشتری را از این پدیده آسمانی ارائه میدهد.
این تصویر فرآیندهای دینامیکی را نشان میدهد که در بقایای یک ابرنواختر رخ میدهد. دوربین مادون قرمز نزدیک (NIRCam) تصویری دقیق از Cas A را ثبت کرده که درک چگونگی برخورد ماده با گازی که ستاره پیش از انفجار از آن به بیرون پرتاب کرده را ارائه میدهد.
عکس خیره کننده تلسکوپ جیمز وب چه دستاوردی برای دانشمندان دارد؟
این تصاویر بهلطف وضوح بالا دانشمندان را قادر ساخته تا انبوهی از اطلاعات پنهان را در میان آثار رنگارنگ آن کشف کنند و تمرکز ویژهای بر فرآیندهای دینامیکی که در بقایای ابرنواختر اتفاق میافتد، داشته باشند. آخرین عکس تلسکوپ جیمز وب از Cas A که از طیف رنگی برای نشان دادن فیلترهای مختلف NIRCam استفاده کرده، فعال و انفعالات درونی این ابرنواختر را نشان میدهد.
دنی میلیساولویچ از دانشگاه پوردو که سرپرستی این مطالعات را برعهده دارد، در بیانیه رسمی خود گفت:
بهلطف وضوح بالای NIRCam، اکنون میتوانیم ببینیم که چگونه ستاره در حال مرگ هنگام انفجار بهطور کامل متلاشی شده و رشتههایی شبیه به تکههای کوچک شیشه را از خود برجای گذاشته است.
وی همچنین افزود که پس از سالها مطالعه در مورد این ابرنواختر، باورکردنی نیست که اکنون میتوان جزئیات آن را بررسی کرد و بینشی دگرگون کننده از چگونگی انفجار این ستاره را بهدست آورد.
بهگفته ناسا، این خوشههای گازی از گوگرد، اکسیژن، آرگون و نئون بهجا مانده از ستاره تشکیل شدهاند. این گاز حاوی مخلوطی از غبار و مولکول است که در نهایت به تشکیل ستارگان و سیارات جدید کمک میکند.
عکس خیره کننده تلسکوپ فضایی جیمز وب، برخی دیگر از ویژگیهای جذاب این ابرنواختر نظیر حفرههای مدور در ناحیهای موسوم به «هیولای سبز» را نشان میدهد. این حفرهها بهصورت کمرنگ در گسیل سفید و بنفش مشخص شدهاند.
بهگفته محققان، حلقه نور سبز در حفره مرکزی Cas A که تابش متوسط اشعه ماوراء بنفش را ساطع میکند و توسط تیم تحقیقاتی هیولای سبز نامیده می شود، در طیف نزدیک به UV قابل مشاهده نیست.
پدیده مشخص شده در تصویر که در گوشه سمت راست پایین قرار دارد، با نام مستعار «فرزند Cas A» شناخته شده است که شباهت خاصی به «فرزندان ابرنواختر اصلی» دارد. این چشماندازی اجمالی به تعامل پیچیده نور و غبار را ارائه میدهد، زیرا بقایای انفجار ستاره به ذرات گرم دوردست میرسد و باعث میشود که هنگام سرد شدن آنها بدرخشند.
جزئیات ارائه شده از سوی وب از این ابرنواختر برای ارائه بینشهای جدید در مورد پیامدهای انفجار ستارهای به اخترشناسان بسیار مهم است. گفتنی است که تصویر خیرهکننده تلسکوپ جیمز وب، در تقویم جدید کاخ سفید نیز گنجانده شده است.