فسیل های بسیاری در سال 2023 در سرتاسر جهان کشف شدند. برخی از این فسیلها به موجوداتی تعلق داشت که قبلاً هرگز دربارهشان اطلاع نداشتیم.
وقتی صحبت از کشف فسیل میشود، معمولاً دایناسورها توجه انسان را به خود جلب میکنند؛ اما سایر مخلوقات ما قبل تاریخ هم ارزشمند هستند و کمتر به آنها پرداخته شده است. حالا که سال 2023 میلادی به پایان رسیده، فرصت را غنیمت شمردیم تا کمی به فسیل موجوداتی به جز تی رکسهای پرطرفدار بپردازیم.
هیجانانگیزترین فسیل های کشف شده در سال 2023
این مخلوقات شگفت انگیز شامل ماهیهایی با چشمان بزرگتر از شکم آبزی تا بزرگترین گل فسیل شده و برخی فسیلهای آبی دیگر میشوند که برخی از آنها درخشش طلایی دارند. در ادامه با گجتنیوز همراه باشید تا برخی از وحشتناکترین فسیلهای کشف شده از این موجودات در سال 2023 میلادی را معرفی کنیم.
کشف فسیل بزرگترین پنگوئن جهان
در فوریه سال گذشته، دانشمندان فسیل باقی مانده از نوعی پنگوئن غول پیکر را کشف کردند. پنگوئن منسوب به کومیمانو فوردیسی طبق ادعای محققان حدوداً 154 کیلوگرم وزن داشته است. کومیمانو عظیم الجثه 50 میلیون سال پیش جایی در اقیانوس زندگی میکرد که امروزه تحت عنوان نیوزلند میشناسیمش. همچنین استخوانهای متعلق به این نوع پنگوئن در تخته سنگهای ساحلی اوتاگوی شمالی واقع در جزیره جنوبی نیوزلند کشف شد.
پژوهشگران بر اساس اندازه و تراکم این استخوانهای کشف شده در مقایسه با پنگوئنهای امروزی توانستند وزن کومیمانو باستانی را تخمین بزنند. بقایای فسیل شده از هشت نمونه پنگوئن دیگر هم در تخته سنگهای ساحلی اوتاگو کشف شده است که شامل پنگوئنهای نسبتاً جدیدتر گونه Petradyptes stonehousei و یک گونه شناخته شده دیگر از پنگوئن غول پیکر Kumimanu biceae میشود.
پنگوئنهای غول پیکر احتمالاً 27 میلیون سال پیش منقرض شدند. به گفته دانشمندان، آنها در مبارزه با سایر پستانداران دریایی هم اندازه خودشان شکست خوردند.
جمجمههای پنگوئنهای کوچک
دانشمندان در ژوئن سال 2023 توانستند بقایای فسیل دو جمجمه کوچک دیگر هم از جزیره جنوبی نیوزلند کشف کنند. فسیل به نوعی گونه منقرض شده تعلق داشت که پیش از این کشف نشده بود و دانشمندان آن را پنگوئن کوچک ویلسون یا Eudyptula Wilsonae نامیدند. این دو جمجمه، یکی متعلق به پنگوئن بالغ بود و دیگری به پنگوئن نوجوان نسبت داده است. از نظر دانشمندان، این جمجمهها بسیار به گونه فعلی از پنگوئنها شباهت داشتند که پنگوئن کوچک یا Eudyptula Minor نام دارد.
محققان دقیقاً نمیدانند که قد این پنگوئنهای کوچک چقدر بوده؛ اما گونه فعلی میتواند تا قد 35 سانتی متری و وزن 0.9 کیلوگرم رشد کند.
معمای فسیل گل بزرگ
دانشمندان در ژانویه سال گذشته توانستند سرانجام از راز یک معمای 150 ساله سر در بیاورند. آنها متوجه شدند گل بزرگ دفن شده درون کهربا که در جنگلهای بالتیک متعلق به اروپای شمالی سال 1872 کشف شد، از نظر زمانی به عصر ائوسن (حدود 33 تا 38 میلیون سال قبل) تعلق دارد.
این گونه با عرض 2.8 سانتی متر درواقع بزرگترین گل فسیل شده جهان شناخته میشود که تا به حال به ثبت رسیده. گل مذکور از نظر ابعاد، تقریباً 3 برابر بزرگتر از آخرین فسیل شکوفه کهربایی کشف شده است.
تریلوبیت و چشم سوم پنهان
دانشمندان با بررسی دقیق نمونه فسیل شده تریلوبیت که نوعی بندپای بی مهره آبی است و در دوران اول زمین شناسی (250 تا 540 میلیون سال پیش) میزیسته، به موضوع جالبی دست یافتند. این نوع بندپای آبی تا پیش از این دو چشم تصور میشد؛ اما حالا دانشمندان میگویند چشم سوم هم روی پیشانی خود داشته است.
بخشی از قسمت قدامی سر این نمونه تریلوبیت از بین رفته بود. به همین خاطر محققان توانستند به بخش زیرین صدف که تحت روند فسیل شدن ناواضح میشود هم نگاهی بیندازند. چشم میانی پنهان در میان بندپایان امروزی هم رایج است.
همچنین بخوانید: فسیل هیولای دریایی با قدمت ۲۵۰ میلیون سال در چین کشف شد
کشف فسیل نوزاد لاک پشت
بررسی مجدد دو فسیل باستانی منسوب به نوعی “گیاه” که حدود پنجاه سال پیش در کلمبیا کشف شده بود؛ آشکار کرد که اینها بقایای نوزاد لاک پشت متعلق به عصر دایناسورها هستند. این فسیلهای برگی شکل به طول 5 سانتی متر در ابتدا کاشف خود را فریب دادند و باعث شدند به عنوان فسیل گیاه متعلق به زمان دونی (358 تا 420 میلیون سال پیش) و پرمیان (250 تا 298 میلیون سال پیش) دسته بندی شوند.
در دسامبر سال گذشته مشخص شد این دو فسیل نشان و نقش بسیار کمیابی از لاک بالای نوعی بچه لاک پشت هستند که قدمتشان به دوره کرتاسه پیشین (113 تا 125 میلیون سال پیش) از دوره زمین شناسی دوم (66 تا 145 میلیون سال پیش) برمیگردد.
ممکن است این لاک پشتهای نوزاد از گونه لاک پشتهای دریایی غول پیکر به نام Desmatochelys Padillai باشند؛ اما دانشمندان برای تأیید نهایی به بررسی اسکلت کامل نیاز دارند.
سر بریده در جنگ
یک فسیل متعلق به دوره زمانی تریاسه میانی (237 تا 247 میلیون سال پیش) که در مرز بین ایتالیا و سوئیس کشف شده بود، با استخوانهای خرد شده و نشانههایی از جای دندان به سر بریدن وحشیانه در مبارزه نسبت داده شد. قربانی نوعی خزنده دریایی به نام Tanystropheus Hydroid با گردنی به طول سه برابر بلندتر از بالاتنه خودش بود. سر این قربانی توسط شکارچی بزرگتر و وحشیتر دیگری تنها با یک گاز کنده شده بود. به گفته دانشمندان، این شکارچی احتمالاً از بالا گردن قربانی را به دندان گرفته بود.
نمیدانیم گونه شکارچی این قربانی به ارتفاع 6 متر دقیقاً چه بوده؛ اما دانشمندان توانستهاند فهرست مظنونین را با توجه به جای دندانها و فاصله میانشان تهیه کنند. برخی از این مظنونین ایکتیوساروس ichthyosaur Cymbospondylus buchseri 5.5 متری، خزنده دریایی دیگری با 7 متر ارتفاع به نام نوتوسوروس جیگانتئوس و همچنین هلوتیکوسوروس زولینگری هستند. هلوتیکوسوروس نوعی دایناسور درنده دریایی بود که طولش به بیش از سه و نیم متر هم میرسید.
دلفین قاتل با دندانهای پیشرفته
در ژوئن سال گذشته دانشمندان جمجمه نوعی دلفین نوظهور را کشف کردند که قدمت آن به دوره زمانی اولیگوسین (23 تا 34 میلیون سال پیش) بازمیگردد. این فسیل ابتدا در سال 1998 از دل یک تخته سنگ کشف شد و به موزهای در نیوزلند انتقال پیدا کرد. دانشمندان سال گذشته آن را Nihohae Matakoi نامیدند که یک عبارت در زمان مائوری به معنای “چهره زیرک و دندان قاتل” است.
جمجمه این دلفین قاتل با 60 سانتی متر طول، دندانهای بلند و تیزی دارد که تقریباً به شکل افقی از میان پوزه آن بیرون آمدهاند.
به گفته دانشمندان، دندانهای پیکان مانند این دلفین قاتل برای گرفتن ماهی مناسب نبودند، اما شاید شکارچی از آنها برای فلج کردن و از کار انداختن حرکت طعمه استفاده میکرده است. همچنین گفته میشود این شکل دندانها در چنین گونه درندهای احتمالاً برای مقاصد جنسی یا اجتماعی به کار گرفته میشده است.
آخرین وعده غذایی برای ماهی باستانی
یک فسیل جالب توجه دیگر در کشوی بخشی از یک موزه پیدا شد که لحظهای شگفت انگیز را در خود ثبت کرده بود. یک ماهی باستانی و ماقبل تاریخی نوعی آمونیت (حلزون دریایی منقرض شده) را خورده و در اثر آن خفه شده و مرده بود. این حلزون دریایی درون بدن ماهی باستانی دست نخورده و سالم باقی مانده و نقش آن روی سنگها درست کنار ستون فقرات شکارچی اصلی شکل گرفته بود. این دو موجود باستانی احتمالاً 180 میلیون سال پیش در عصر ژوراسیک مربوط به 145 تا 201 میلیون سال پیش در کنار هم مردند.
فسیل مذکور سال 1977 میلادی در نزدیکی اشتوتگارت واقع در آلمان کشف شد. از طرفی دانشمندان در ابتدا تصور میکردند جسد آمونیت حلزون و ماهی بزرگ به طور تصادفی در کنار هم به فسیل تبدیل شدهاند؛ اما اخیراً کاشف به عمل آمد هیچ تصادفی در کار نبوده است. درواقع ماهی بزرگ قصد داشته حلزون دریایی را به وعده غذایی روزش تبدیل کند؛ اما به دلیل بزرگ بودن اندازه این موجود هر دو از بین رفتند. حلزون خوردن ماهی پیش رو درست مانند این است که یک انسان بخواهد بشقاب غذا را درسته قورت دهد.
فسیلهای مرموز طلایی
تصور میشد فسیلهای درخشنده که قبلاً در Posidonia Shale کشور آلمان کشف شده بود، به خاطر دارا بودن ترکیب معدنی سولفید آهن چنین برق درخشانی داشته باشند؛ اما در بررسیهای بعدی مشخص شد میزان این ترکیب در فسیل کم است و نمیتواند باعث درخشش شود. به جای آن، دانشمندان ادعا کردند انعکاس نور طلایی از روی فسیلها به خاطر وجود ترکیبات معدنی سولفات دار به همراه کربنات کلسیم زرد به مقدار کافی در آنها است. فسفات معدنی برخلاف سولفید آهن برای شکل گرفتن به حضور اکسیژن نیاز دارد و همین موضوع باعث شد اطلاعات جالبی درباره روند فسیل شدگی در منطقه به دست آید.
فسیلهای کشف شده در Posidonia Shale که شامل آمونیتهای صدف، سخت پوستان خرچنگی و دوزیستان متعلق به دوره ژوراسیک میشد، در منطقهای پیدا شدند که پیش از این دانشمندان تصور میکردند کاملاً خالی از اکسیژن بوده باشد. کشف ترکیبات فسفات دار معدنی در شیارها و کانالها نشان میدهد که حجمی از اکسیژن حداقل در مقطعی محدود به آنجا رسیده و باعث شده است رنگ فسیلها به طلایی کشیده شود.
حل معمای میگو ما قبل تاریخ
یک موجود میگو شکل متعلق به دوره زمانی کامبرین با سلیقه غذاییاش باعث شگفتی دانشمندان معاصر شد. پیش از این تصور میشد میگو باستانی با سوراخ کردن تن طعمه از آن تغذیه میکرده؛ اما حالا مشخص شد که شکارش عموماً از میان آبزیان نرم تن و بدون پوسته سخت بوده است. در جولای سال گذشته، مدلهای طراحی شده کامپیوتری از فسیلهای متعلق به 500 میلیون سال پیش نشان داد میگو آنومالوکاریس کانادنسیس ابعادی در اندازه گربه خانگی امروزی داشته و با بازوهای کمکی خود مانند آبزی ده پا طعمه نرم تن خود را به چنگ میگرفته است.
برخلاف آنچه قبلاً در نظر گرفته میشد، دستان کانادنسیس آنقدر هم قدرتمند نبوده که بتواند جسم تریلوبیت (نوعی آبزی بندپای منقرض شده با استخوان بندی سخت خارجی) را بشکافد. به همین خاطر، میگوی مذکور احتمالاً فقط از آبزیان نرم تن تغذیه میکرده است.
همچنین بخوانید: هیجان انگیزترین فسیلهای کشف شده در سال ۲۰۲۲ که دایناسور نیستند
خون آشام فراری با اعضای بدن درخشان
بررسی تازهای از فسیل مربوط به گروهی موجودات هشت پا منقرض شده به نام Vampyromorpha باعث شد گونهای آبزی که قبلاً توصیف نشده بودند، حالا به رسمیت شناخته شوند. این هشت پا جمع شونده دارای اتصال مکنده مانند خون آشام است و اعضای داخلی بدنش هم در مجاورت نور میدرخشند.
هشت پای کشف شده 8 سانتی متر طول با بدنی در شکل و شمایل گلوله دارد و مربوط به دوره زمانی 165 میلیون سال پیش است. محققان در فرانسه این هشت پا را Vampyrofugiens Atramentum نامیدند که درواقع ترکیبی از دو کلمه صربستانی Vampir و لاتین fugiens به ترتیب به معنای خون آشام و فراری است.