باستان شناسان در حال کاوش در آلمان بودند که بزرگترین گور دسته جمعی تاریخ اروپا را کشف کردند. این افراد مرگ بسیار دردناکی را تجربه کرده بودند.
پیش از ساخت یک خانه سالمندان در شهر نورنبرگ آلمان، باستان شناسان درخواست کردند که منطقه را بررسی کنند. درخواستی که کاملا بهجا بود. آنها توانستند در مراحل اولیه کاوشهای خود با بزرگترین گور دسته جمعی تاریخ اروپا مواجه شوند. کاوشها هنوز در این منطقه ادامه دارد و تاکنون باقیماندههای جسد بیش از ۵۰۰ نفر پیدا شده است.
همهگیری طاعون خیارکی عامل ایجاد بزرگترین گور دسته جمعی تاریخ اروپا
تیم کاوشگران بر این باور هستند که تعداد افراد دفنشده در این منطقه حتی از ۱۵۰۰ نفر نیز فراتر خواهد رفت. برخی از استخوانها سبز بهنظر میرسند که همین باعث سردرگمی کارشناسان شده بود. هرچند بعدا مشخص شد که برای یک بازه زمانی این منطقه محل رهاسازی زبالههای یک کارخانه تراش فلزات (مخصوصا مس) بوده است.
در حال حاضر قدمت دقیق بزرگترین گور دسته جمعی اروپا مشخص نشده است؛ اما بررسیهای اولیه به نیمه اول قرن هفدهم اشاره میکنند. در آن زمان طاعون خیارکی در اروپا گسترش پیدا کرده بود. بهطوری که گفته میشود لندن یک پنجم جمعیت خود را بهخاطر این بیماری از دست داد. البته نمونههایی از گور دسته جمعی قربانیان طاعون در فرانسه نیز کشف شده است؛ اما نورنبرگ آلمان میزان بزرگترین گور دسته جمعی اروپا است.
باستان شناسان گمان میکنند که کاوشها در بهار تمام شود و آن زمان نیز استخوانها را به دپارتمان حفاظت از آثار فرهنگی و باستانی آلمان انتقال خواهند داد. طاعون خیارکی عامل کشندهترین همهگیریهای تاریخ بشر بوده است. اولین مورد گزارششده به قرن ششم میلادی باز میگردد. زمانی که امپراتوری روم باستان و ساسانیان درگیر این بیماری دردناک شدند و بخش قابل توجهی از جمعیت خود را از دست دادند.
مورخان بر این باورند که اولین همهگیری طاعون یکی از عوامل ضعیفشدن امپراتوری ایران بوده است. همهگیری بعدی در قرن چهاردهم رخ داد. این مورد که با عنوان مرگ سیاه شناخته میشود، یکسوم جمعیت اروپا را بهکام مرگ فرستاد. پس از آن نیز بارها در قسمتهای مختلف جهان همهگیری طاعون رخ داد. هرچند مقیاس این بیماری دیگر بهوسعت گذشته نبود. در واقع برای ۴۰۰ سال شهرهای مختلف اروپا درگیر این بیماری وحشتناک شدند.
طبیعتا نورنبرگ نیز استثنا نبود. در این شهر حتی یک قبرستان اختصاصی را نیز برای قربانیان طاعون ساخته بودند. هرچند ظاهرا آمار مرگومیر ناشی از طاعون بسیار بیشتر از پیشبینیها شده و افراد مجبور شدهاند بزرگترین گور دسته جمعی اروپا را به این شهر اختصاص دهند. چنین رویکردی برخلاف آیین تدفین در دین مسیحیت است. این در حالی است که دین مسیحیت در قرن هفدهم هنوز نفوذ بسیار زیادی در زندگی مردم اروپا داشت.
این موارد در کنار هم از مرگومیر گسترده افراد در یک بازه زمانی کم و ضرورت استفاده از گورهای دستهجمعی خبر میدهند. البته برخی کارشناسان نیز در رابطه با علت گور دسته جمعی تردید دارند. استدلال آنها بر این اساس است که طاعون هیچ رد خاصی روی استخوان قربانیان خود باقی نمیگذارد. بههمینخاطر باید تا پس از آمادهشدن نتایج آزمایش DNA صبر کرد.
تست رادیوکربن بزرگترین گور دسته جمعی اروپا نتایج جالبی را ارائه کرده است. استخوانها به اواخر قرن پانزدهم تا اوایل قرن هفدهم تعلق دارند. هرچند که سکهها و ظروف سفالی در اوایل قرن بیستم ساخته شده بودند. آنها همچنین نوشتهای را پیدا کردند که به سال ۱۶۴۳ میلادی تعلق داشت. در این نوشته شیوع طاعون بین سالهای ۱۶۳۲ و ۱۶۳۳ در نورنبرگ توصیف شده بود. ظاهرا در این مدت ۱۵ هزار نفر جان خود را از دست دادند که از میان آنها ۲ هزار نفر در این مکان دفن شدهاند. شاید در آن زمان نیز مردم گمان میکردند آخرالزمان نزدیک شده است.
مسئولان آلمانی بهاین مکان فراتر از محل نگهداری چند استخوان نگاه میکنند. آنها قصد دارند تمامی استخوانها را با دقت کامل بهمحلی دیگر منتفل کنند تا کاملا مورد بررسی قرار گیرند. از آنجایی که در بزرگترین گور دسته جمعی تاریخ اروپا باقیماندههای گروههای سنی مختلف از کودکان گرفته تا افراد سالمند قرار دارد، بررسی آنها میتواند اطلاعات تاریخی ارزشمندی را ارائه دهد.
جالب اینجاست که بررسی باستان شناسی مکانهای قدیمی پیش از تخریب آنها بهیک روند ضروری در آلمان تبدیل شده است. همین روند نیز سبب شد که بخشی ارزشمند از تاریخ این کشور کشف شود.