طبق اظهار نظر مدیرعامل شرکت ابر آروان، اختلالات اینترنت از ابتدای سال ۱۴۰۳ در نتیجه حملات DDOS به زیرساخت شبکه کشور بوده است.
نقش مهم و حیاتی شبکه اینترنت بر زندگی ما انسانها سالیان زیادی است که اثبات شده و از این تکنولوژی میتوان بهعنوان یکی از بزرگترین دستاوردهای های تاریخ بشر یاد کرد. اما اختلال و قطعی این شبکه در کشور ایران بهنوعی عادت برای همه ما تبدیل شده و پس از اعلام آمار اختلال اینترنت در سال ۱۴۰۲، از ابتدای سال جاری نیز شاهد اختلالهای مکرر در زیرساختهای اینترنت کشور بودهایم. از هفته گذشته نیز باز هم اختلالات جدیدی در شبکه اینترنت کشور بهوجود آمده که مسئولان توضیحی درباره آن ندادند. بهتازگی بنیانگذار و مدیرعامل ابر آروان (آروان کلاد) در مورد اوضاع اینترنت کشور اظهار نظرهای جالبی کرده است.
حملات DDOS (دی داس)، بلای جان زیرساخت شبکه کشور
حمله دی داس یا DDOS (مخفف Distributed Denial Of Service) نوعی حمله سایبری است که در آن مهاجم با ارسال حجم سنگینی از ترافیک اینترنتی به سمت هدف خود، باعث از کار افتادن یا ایجاد اختلال در عملکرد عادی آن میشود؛ در نتیجه کاربران و بازدیدکنندگان برای دسترسی به آن هدف دچار مشکل خواهند شد.
طبق گفته پویا پیرحسینلو، مدیرعامل ابر آروان، هرچند فقط وزارت ارتباطات میتواند بهشکل یکپارچه، شبکه را بررسی کند و علت قاطعانهای برای مشکلات شبکه عنوان کند، اما آنچه ما از ابتدای سال تا امروز دیدهایم، اختلال شدید بهدلیل حملات DDoS است که روی اپراتورها و شرکت زیرساخت اتفاق میافتد.
همچنین وی اظهار داشت که در هفته گذشته نیز ما شاهد اختلالات جدی بهشکل مقطعی و در مدت زمان ۳ تا ۱۰ دقیقه در زیرساخت شبکه کشور بودیم؛ به این صورت که اختلالات سه دقیقهای، پنج دقیقهای یا ده دقیقهای را بهشکل پرتکرار در اپراتورهای مختلف مشاهده کردیم. ظاهرا دلیل اصلی این اختلالات، انحصار و ناتوانی شرکت زیرساخت برای تامین پهنای باند کافی و Redundant و مقابله با حملات DDoS بوده است. مدیرعامل شرکت ابر آروان با بیان اینکه در سه سال اخیر ظرفیت پهنای باند بینالمللی کشور افزایش پیدا نکرده است، گفت:
محدودیت پهنای باند بینالملل کشور باعث میشود که ناتوانی در برابر حملات DDoS پررنگتر شود و بیشتر به چشم بیاید.
او در رابطه با اینکه کاربران گاهبهگاه هم در سایتهای داخلی و هم در سایتهای خارجی با مشکل مواجه میشوند، ابراز داشت که وقتی اختلال روی یک پروایدر وجود دارد، بعضا از خارج به داخل هم این اختلال وجود دارد یا کاربران داخلی که از سرویسهای مختلف استفاده میکنند ممکن است چنین اختلالاتی را جدیتر ببینند. با این حال، برای بررسی دقیقتر این موضوع به دادهها و گزارشهای دقیقتری نیاز است تا بتوانیم بگوییم هر یک از این مشکلات دقیقا مربوط به کدام بخش است. حملات DDoS به اپراتورها و زیرساخت کشور اجتنابناپذیر است؛ اما باید در نظر داشت که انحصار و مشکلات متعدد در شرکت ارتباطات زیرساخت است که باعث تشدید و تاثیر بالای این اختلالات میشود. در سه سال گذشته پهنای باند بینالملل افزایش نداشته، این در صورتی است که ابعاد حملات DDoS روز به روز گستردهتر میشود و باید به سرعت، ظرفیت اینترنت کشور افزایش و زیرساختهای مرتبط، بهشکل جدی توانمندتر شوند.
دستیابی به حداقل اختلالات با توسعه فیبر نوری
وی همچنین در رابطه با این مسئله که آیا توسعه فیبر نوری در وضعیت فعلی میتواند به اینترنت کمک بکند یا خیر، گفت:
توسعه فیبر نوری قطعا کمک میکند و یکی از موانع ما در افزایش سرعت اینترنت، اختلالات و محدودیت در شبکه “access” است. اینها یک زنجیرهاند و قدرت زنجیره را ضعیفترین حلقه آن مشخص میکند. فیبر نوری بهتنهایی نمیتواند مشکل اینترنت در زیرساخت شبکه کشور را حل کند، اما ما در لایه “access” مشکل داریم و فیبر نوری مشکل این لایه را حل میکند.
مدیر آروان کلاد همچنین در مورد مشکلات سد راه توسعه فیبر نوری گفت تا الان تعداد کاربرانی که به فیبر نوری متصل شدهاند و توانستند از این شبکه استفاده کنند، بسیار محدود است. چنین تعداد محدودی در سرانه کل تاثیری ندارد. در کل، فیبر نوری و توسعه آن باید یکی از اولویتهای کشور باشد و توسعه آن کار درستی است، اما باید توجه داشت که فیبر نوری بهتنهایی مشکل اینترنت در کشور را حل نمیکند.
تشدید بحران اختلال اینترنت کشور با فیلترینگ افسارگسیخته
از آنجایی که بهواسطه فیلتر بودن پلتفرمهای پرطرفدار در کشور، بسیاری از مردم بهسوی استفاده از فیلترشکنها روانه شدهاند، امنیت این ابزار به معضلی جدی بدل گردیده است. طبق اظهار نظر مدیرعامل ابر آروان، صرف استفاده از VPN باعث نمیشود که امنیت کاربر زیر سوال برود. وقتی محدودیت شبکه بهقدری گسترده میشود که همه به اجبار از فیلترشکن استفاده میکنند، خیلی از کاربران حتی از VPNهای رایگان استفاده میکنند و ممکن است این VPNها بدافزار نیز داشته باشند؛ باید توجه داشت که تجربه و گزارشها نشان میدهند که این بدافزارها واقعا وجود دارند. از طرفی، اطلاعاتی نیز که از فروشنده VPN پروکسی میشود، ممکن است در مواردی مورد سوءاستفاده قرار بگیرند. بنابراین این موضوع گسترده است و نمیتوان بهطور مستقیم بین آنها رابطه علی و معلولی بیان کرد؛ اما بهطور کلی، بزرگترین بحران اینترنت در ایران، فیلترینگ افسارگسیختهای است که در کشور انجام میشود.