کاوشگر رباتیک «چانگ ای ۶» چین که با هدف جمع آوری نمونه از نیمه تاریک و مرموز ماه اعزام شده بود، در نهایت در این قمر فرود آمد.
طبق آخرین اخبار نجوم، با تایید سازمان ملی فضایی چین (CNSA)، دومین مأموریت این کشور در سمت دور و تاریک ماه پس از سال ۲۰۱۹ میلادی با پیروزی همراه بوده و در صورت موفقیتآمیز بودن نمونهبرداری محول شده به چانگ ای ۶ (Chang’e 6)، این کاوشگر به یک تاریخساز در این زمینه مبدل خواهد شد.
کاوشگر رباتیک چانگ ای ۶؛ فاتح نیمه تاریک ماه
طبق گفته مقامات سازمان فضایی چین، کاوشگر رباتیک Chang’e 6 در داخل دهانه آپولو، در حوضه غول پیکر قطب جنوب-آیتکن نیمه تاریک ماه، در ساعت 6:23 صبح یکشنبه 2 ژوئن به وقت پکن به زمین نشسته است. اداره ملی فضایی چین (CNSA) با اشاره به فرود موفقیتآمیز این کاوشگر، اعلام کرد هدف این ماموریت جمعآوری نمونهها و ارسال آنها به زمین است و به محققان، اولین نگاه از نزدیک به مواد این بخش از سطح ماه را میدهد. این دستاورد شامل بسیاری از نوآوریهای مهندسی، خطرات بالا و دشواریهای بزرگ است.
چانگ ای ۶ در روز سوم ماه می، برای یک ماموریت جسورانه و بیسابقه به فضا پرتاب شد و حدود چهار روز پس از پرتاب به مدار ماه رسید. این کاوشگر از مرکز پرتاب ماهواره ونچانگ (Wenchang) در استان هاینان واقع در جنوب چین به فضا پرتاب شد و سوار بر یک موشک لانگ مارچ ۵ (Long March 5) به سوی ماه حرکت کرد. هر ماموریت سطح ماه، قبل از Chang’e 4 سمت نزدیک را هدف قرار میدهد؛ عمدتا به این دلیل که کاوش آن منطقه آسانتر است. برای مثال، برقراری ارتباط با رباتهایی که در سمت دور کار میکنند، دشوارتر خواهد بود. انجام این کار بهطور کلی نیازمند مدارگردهای رله ویژه است که چین آنها را پیش از چانگ 4 و چانگ 6 پرتاب کرد. مقامات CNSA گفتند جدیدترین ماهواره رله ماه چین به نام Queqiao-2 به فرود Chang’e 6 کمک کرد.
واکاوی نمونههای کشف شده
فرودگر چینی، چند روز آینده را صرف مطالعه پیرامون خود و جمعآوری حدود 2 کیلوگرم خاک و سنگ ماه میکند. برخی از این نمونهها با استفاده از مته از سطح زمین برداشته میشوند و برخی نیز از عمق 2 متری زیر زمین حفر میشوند. مواد کشف شده توسط موشکی که همراه با فرودگر به زمین فرود خواهد آمد، به مدار ماه پرتاب خواهد شد. ظرف نمونه با مدارگرد Chang’e 6 ملاقات خواهد کرد، سپس سفر طولانی به زمین را انجام میدهد و در نهایت در 25 ژوئن به زمین میرسد.
این کاوشگر همچنین یک ماهنورد کوچک را حمل میکند و آزمایشهای علمی مختلفی را روی فرودگر انجام میدهد. دانشمندان، مواد بازگردانده شده را با جزئیات مطالعه خواهند کرد و به تمامی سوالات پیرامون تاریخچه و تکامل ماه و سرنخهایی در مورد اینکه چرا نیمه تاریک ماه بسیار متفاوت از سمت نزدیک است، پاسخ خواهند داد. بهعنوان مثال، چالههای آتشفشانی تیرهای که در سطح ماه با نام «ماریا» شناخته میشوند، در سمت نزدیک این قمر رایج هستند؛ اما بهدلایلی که مرموز باقی مانده است، در سمت دور نادرتر هستند. محققان بدون شک مواد Chang’e 6 را با نمونههای جمعآوری شده در سمت نزدیک ماه که توسط کاوشگر Chang’e 5 در دسامبر 2020 روی زمین فرود آمد، مقایسه خواهند کرد.
برنامه آینده چین برای ماموریتهای ویژه چانگ ای (Chang’e)
طبق گفته سازمان ملی فضایی چین، کاوشگر فضایی Chang’e 7 قرار است در سال 2026 به فضا پرتاب شود تا پتانسیل منابع منطقه قطبی جنوبی ماه را ارزیابی کند؛ جایی که گمان میرود ذخایر بزرگی از یخ آب را در خود جای دهد. کاوشگر Chang’e 8 نیز در سال 2028، روشهایی را برای استفاده از این منابع در محل آزمایش خواهد کرد؛ برای مثال، ساختن سازهای از خاک و سنگ ماه. همچنین کشور چین قصد دارد یک پایگاه فضانوردی بینالمللی در نزدیکی قطب جنوب کره ماه بسازد.