گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
سازمان بهداشت جهانی به‌خاطر همه گیری بیماری آبله میمون وضعیت اضطراری اعلام کرده است. ظاهرا یک سویه مرگبار از این بیماری در آفریقا ظاهر شده و به‌شدت در حال گسترش است. آيا ممکن است تجربه تلخ کرونا دوباره تکرار شود؟
تا پیش از همه‌گیری کرونا کمتر کسی باور داشت که یک بیماری در مدت کوتاهی کل کشورهای جهان را درگیر کرده و باعث مرگ‌ومیر گسترده شود. هرچند که این اتفاق رخ داد و حالا وقتی صحبت از یک بیماری مرگبار جدید می‌شود، همه با جدیت اخبار علمی را دنبال می‌کنند. با توجه به هشدار صادر شده توسط سازمان بهداشت جهانی ظاهرا آبله میمون نام بیماری خطرناک جدیدی است که باید با آن کنار بیاییم.
سازمان بهداشت جهانی به کمک فوری برای جلوگیری از گسترش آبله میمون نیاز دارد
در سال ۲۰۲۳ بیماری آبله میمون در کشور آفریقایی جمهوری کنگو شیوع پیدا کرد. در آن زمان نیز برخی از کارشناسان نسبت به وضعیت خطرناک بیماری هشدار داده بودند؛ اما حالا سرعت شیوع بیماری به‌شدت افزایش یافته و بیماری از جمهوری کنگو به کشورهای اطراف نیز سرایت کرده است. اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم تاکنون ۱۴ هزار نفر به بیماری آبله میمونی مبتلا شده‌اند که نسبت به کل مبتلایان در سال گذشته میلادی بیشتر است.
همین نیز باعث شد که سازمان بهداشت جهانی یک کمیته اضطراری ۱۵ نفره را برای بررسی وضعیت آبله میمون یا همان Mpox در کنگو تشکیل دهد. دکتر دیمی اوگوینا، از اعضای کمیته اشاره شده تاکید کرد که تمامی اعضا در رابطه با وضعیت اضطراری این بیماری اتفاق نظر دارند. مخصوصا اینکه سرعت سویه جدید اصلا عادی نیست.
بر اساس داده‌های ارائه‌شده توسط مراجع پزشکی و سلامت جمهوری کنگو کودکان بیشتر از سایر گروه‌های جمعیتی تحت‌تاثیر این بیماری قرار میگیرند. این مسئله در رابطه با کشور بوروندی نیز صدق می‌کند؛ اما در نیجریه و آفریقای جنوبی ماجرا فرق دارد. در این کشورها نوجوانان بیشترین آسیب را از بیماری آبله میمون دیده‌اند. با همه اینها، مقامات رسمی هنوز اطلاعات دقیقی از عمق بحران در سایر کشورهای آفریقایی ندارند.
به‌باور سازمان بهداشت جهانی آمارهای رسمی منتشر شده فقط نوک قله یخ را نشان می‌دهند. چراکه ابزارهای تشخیصی کافی در آفریقا وجود ندارد و نمی‌توان تصویر مناسبی از وضعیت کلی بیماری داشت. هرچند که داده‌های اولیه توانسته تصویری نسبی را از وضعیت بیماری ارائه دهد. ظاهرا آمار بالای مبتلایان به ویروس HIV در آفریقا باعث شده که آمار مرگ‌ومیر ناشی از آبله میمونی افزایش یابد.
درصد قابل‌توجهی از مبتلایان به ویروس HIV از بیماری خود خبر ندارند و یا اینکه توانایی تهیه داروهای مناسب را برای تقویت سیستم ایمنی بدن ندارند. به همین‌خاطر پس از ابتلا به آبله میمونی در مدت کوتاهی ضعیف شده و فوت می‌کنند.
همچنین کمیته اضطراری تشکیل‌شده در جمهوری کنگو بیشتر نگران سویه جدید این بیماری است که با نام کلاد 1b شناخته می‌شود. این سویه قدرت گسترش بیشتری دارد و اولین‌بار سال گذشته در جمهوری کنگو مشاهده شد. در همین مدت نیز توانسته کشورهای بوروندی، کنیا، رواندا و اوگاندا را درگیر خود کند.
دبیرکل سازمان بهداشت جهانی در سخنرانی اخیر خود تاکید کرده که مشکل اصلی شیوع کلادهای مختلف از بیماری آبله میمون در کشورهای آفریقایی است. این کلادها به شیوه‌های مختلف گسترش پیدا می‌کنند و از نظر میزان شدت بیماری و مرگ‌ومیر با همدیگر فرق دارند. هرچند که به‌طورکلی دو کلاد اصلی ۱ و ۲ برای آبله میمون شناخته شده است.
کلاد 2 آبله میمونی معمولا افراد را به‌شدت درگیر می‌کند و احتمال مرگ در آن بیشتر است. هرچند که ویروس‌های کلاد 1 هرگز خارج از کشورهای مستعد آبله میمونی دیده نشده‌اند. با وجود این، بررسی‌های کارشناسان نشان می‌دهد که در ماه‌های اخیر شاخه‌های جدیدی از ویروس آبله میمونی به نام‌های 1a و 1b در کشورهای آفریقایی مختلف و کنگو گسترش یافته‌اند. ویروس‌های کلاد 2 نیز بیشتر در کامرون، نیجریه و آفریقای جنوبی دیده می‌شوند.
گسترش بیماری MPox در کشورهای مختلف
به‌باور دانشمندان نحوه گسترش بیماری آبله میمونی بسیار پیچیده به‌نظر می‌رسد. روش اصلی انتقال این بیماری از طریق تماس فیزیکی نزدیک است. به همین‌خاطر اغلب افراد حاضر در یک خانه دچار بیماری می‌شوند. هرچند که ویروس‌های کلاد 1b عموما از طریق ارتباط جنسی منتقل می‌شوند. همچنین تا حدودی مشاهده شده است که تماس مستقیم با مایعات بدن فرد یا حیوان آلوده نیز سبب انتقال بیماری شود.
پیشتر در سال ۲۰۲۲ بیماری آبله میمونی کشورهای بسیاری از جمله آمریکا را درگیر خود کرده بود. در آن زمان نرخ مرگ‌ومیر ناشی از این بیماری چیزی بین ۳ تا ۴ درصد بود. هرچند که ویروس‌های کلاد جدید خطرناک‌تر هستند و هنوز آمار دقیقی از نرخ مرگ‌ومیر آنها وجود ندارد.
به‌باور دانشمندان بهترین راه برای مقابله با این بیماری واکسیناسیون گسترده و فوری است. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا اعلام کرده که این کشور واکسن کافی برای پوشش دادن شهروندان خود را در اختیار دارد. هرچند که شرایط در کشورهای دیگر کاملا فرق می‌کند. در بسیاری از کشورهای آفریقایی هیچ واکسن مورد تاییدی برای بیماری آبله میمون وجود ندارد.
به همین‌خاطر سازمان بهداشت جهانی در تلاش برای تسریع تایید واکسن‌های مختلف در کشورهای نسبتا فقیر است. همچنین این سازمان قصد دارد ۱.۴۵ میلیون دلار بودجه را برای تامین واکسن در کشورهای آفریقایی اختصاص دهد. هرچند که به‌باور کارشناسان این اقدامات برای جلوگیری از یک همه‌گیری مرگبار کافی نیستند. اول از همه اینکه خطوط تولید واکسن‌های کنونی ظرفیت پوشش جمعیت بالا را ندارند و همین الان نیز برای چند کشور درگیر سه میلیون دوز واکسن بیشتر نیاز است.
مشکل دوم اینکه سازمان بهداشت جهانی برای نظارت دقیق‌تر، ایجاد آمادگی و کنترل بیماری به ۱۵ میلیون دلار بودجه بیشتر احتیاج دارد که فعلا در دسترس نیست. درست است که در حال حاضر بیماری فقط کشورهای آفریقایی را درگیر خود کرده؛ اما اصلا بعید نیست با توجه به وضعیت اقتصادی نامناسب این قاره و کمبود زیرساخت‌های بهداشتی شاهد مشاهده آبله میمون در قاره‌های دیگر و کشور ایران باشیم.