رقابت ایران و ترکیه در ساخت ناوهای پهپادبر نشان میدهد که دو قدرت برتر منطقه در حال توسعه برنامههای نظامی خود در دریا هستند.
ایران به عنوان یکی از قدرتهای برتر منطقه، محکوم به پیشرفت در حوزه نظامی و دفاعی است. حمله به اسرائیل و از آن طرف جنگ بیرحمانه صهیونیستها علیه فلسطین و حزب الله لبنان نشان میدهد که باید همواره بیدار بود و تجهیزات نظامی را ارتقا داد. رونمایی از پیشرفتهای نظامی از مهمترین برنامههای وزارت دفاع جمهوری اسلامی است که گزارش جامع آن را در رزمایشها و مانورهای نظامی و دفاعی میبینیم.
رقابت ایران و ترکیه در ساخت ناوهای پهپادبر
شاید بتوان ترکیه را یکی از مهمترین رقبای منطقهای کشورمان به حساب آوریم، چرا که برنامههای این کشور دقیقا در راستای توسعه ناوگان دریایی نظامی است. به تازگی ایران و ترکیه خبر از توسعه ناوهای حامل پهپاد و هواپیماهای بدون سرنشین دادهاند که در ادامه به ذکر جزئیات جدیدترین پیشرفتهای آنها میپردازیم.
براساس ادعای دو قدرت برتر منطقه، آنها قادر به توسعه یک نیروی دریایی-هوایی هستند که با صرف هزینه اندک، نیاز به تولید ناوهای پهپادبر، تولید جتهای جنگنده و آموزش خلبانان ماهر را برطرف میکند. به عقیده کارشناسان نیروی دریایی، ناوهای پهپادبر ترکیه و ایران، با ناوهای هواپیمابر و کشتیهای تهاجمی آبی-خاکی که هم اکنون در نیروهای دریایی ارتشهای برتر جهان به خدمت گرفته شده، فاصله زیادی دارند.
بیشتر بخوانید:
با نخستین موشک پرسه زن جهان آشنا شوید؛ موشک ۳۵۸ ساخت ایران
ناو پهپادبر ترکیه
به گفته یکی از کارشناسان نیروی دریایی اندیشکده هادسون، ناوهای پهپادبر برای حمله به نیروها و تأسیسات دشمن در خشکی و کشتیهای دشمن در مناطق ساحلی که توسط رادارهای مستقر در ساحل و ردیابها قابل شناسایی هستند، مورد استفاده قرار میگیرند.
برنامه ترکها این بود که یک فضای مسطح آبی-خاکی طراحی کنند که به بالگردها برای صعود و به جتهای جنگنده برای نشست و برخاست آنها در مأموریتهای کوتاه مدت کمک کند اما همه چیز مطابق با برنامه پیش نرفت. ماجرای توسعه ناو پهپادبر جدید ترکیه از این قرار است که آمریکا به این کشور اجازه دستیابی به جنگندههای عمودپرواز اف 35 بی را نداد و آنها تصمیم گرفتند در مراحل پایانی ساخت تی سی جی آنادولو (یک ناو آبی-خاکی)، تغییراتی برای اهدافشان اعمال کنند.
طبق ادعای ترکیه، پهپاد TB3 برای ناو آبی-خاکی آنادولو ساخته شده و یک جنگنده بدون سرنشین با نام قیزیل آلما برای این ناو در دست توسعه دارد. همچنین رجب طیب اردوغان به آنکارا اجازه داده یک ناو بزرگتر و پیشرفتهتر از آنادولو بسازند.
ناو پهپادبر ایران
در سال جاری تصاویری از ناو پهپادبر شهید باقری نیروی دریایی سپاه منتشر شد که به عقیده کارشناسان، شباهت زیادی با ناو هواپیمابر شوروی سابق دارد. آنادولو از همان ابتدا به عنوان یک کشتی جنگی هدفمند توسعه یافت ولی ناو شهید باقری اصلاح شده یک کشتی کانتینری بوده که مجهز به سکوی پرواز زاویهدار برای پرتاب پهپادها شده است.
ناو شهید باقری قادر است بالگرد و قایقهای تندرو کوچک را با خود حمل کند. علاوه بر این ناو جدید، سپاه یک ناو پهپادبر دیگر با نام شهید مهدوی دارد که اتفاقا به تازگی سفر آزمایشی 39 روزه آن در اقیانوس هند به پایان رسیده است. همانطور که گفتیم، متخصصان حوزه نظامی معتقدند که شناورهای ایران و ترکیه با تجهیزات نیروی دریایی قدرتهای بزرگ جهان قابل مقایسه نیستند اما میتوانند نشان دهنده قدرت این دو کشور در دریاها باشند.
به گفته برایان کلارک، ناوهای پهپادبر ایران نسبت به نمونههای ترکی، ضعفها و نواقص بیشتری دارند. او خاطرنشان کرده که نیروی دریایی ما با این پهپادبرها تبدیل به یک قدرت آبی نمیشود زیرا همچنان توان رهگیری و هدف گیری گسترده برای استفاده علیه کشتیهای دشمن را ندارند. کلارک میگوید:
این ناوهای حامل هواپیماهای بدون سرنشین در مقایسه با ناوهای هواپیمابر و کشتیهای تهاجمی آبی-خاکی که توسط سایر نیروهای دریایی مورد استفاده قرار گرفتهاند، کاستیهای اساسی و ذاتی دارند.
نخستین ضعفی که ناوهای پهپادبر ما به اعتقاد این کارشناس برجسته دارند، فقدان عرشه چاه یا عرشه زیرسطحی، عرشه نشست و برخاست بالگردها برای استقرار نیروها، امکانات پزشکی و امکانات تعمیر است. به باور وی، ایران میتواند با افزودن این قابلیتها به ناوهای خود، آنها را تبدیل به نسخهای از یک ناو آبی-خاکی واقعی کند.