بررسیهای گسترده دانشمندان نشان داده است که آلودگی هوا و ترافیک تاثیر عجیبی روی باروری زنان و مردان دارد. هرچند که نحوه تاثیر آنها شما را شگفتزده خواهد کرد.
مسئله ناباروری در سطح جهانی به یک مشکل بسیار بزرگ تبدیل شده است. تقریبا از هر ۶ نفر در جهان یک ۱ نفر از این مشکل رنج میبرد. به همینخاطر پژوهشگران حوزه پزشکی و سلامت بهشدت در تلاش هستند تا عوامل تاثیرگذار را شناسایی کنند. یکی از عواملی که همیشه بهعنوان مظنون به آن نگاه میشد زندگی شهری بوده است. به همینخاطر نیز دانشمندان تاثیر ترافیک و آلودگی هوا را بر باروری افراد بررسی کردهاند.
تاثیر آلودگی هوا و ترافیک بر باروری زنان و مردان یکسان نیست
بیش از نصف جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی میکنند. سبک زندگی این افراد نیز با آلودگی هوا، آلودگی صوتی و استرس آمیخته است. عواملی که ممکن است روی سلامتی فرد تاثیر منفی بگذارند. در نتیجه دانشمندان در دانمارک با بررسی دادههای گسترده ملی مسئله ناباروری را ارزیابی کردهاند.
بررسیها نشان داد که قرار گرفتن طولانیمدت در معرض آلودگی هوا و صدای ترافیک میتواند احتمال ناباروی را بهشدت افزایش دهد. هرچند نکته عجیب اینجاست که این عوامل بهصورت کاملا متفاوتی مردان و زنان را تحتتاثیر قرار میدهند.
تاثیر آلودگی هوا و آلودگی صوتی بر سلامت انسان
بر کسی پوشیده نیست که آلودگی ناشی از ترافیک تاثیر بدی بر محیطزیست دارد. پژوهشهای مختلف نیز بارها نشان دادهاند که آلودگی هوا با انواع سرطان و بیماری قلبی مرتبط است. وقتی شما هوای آلوده را تنفس میکنید، مواد شیمیایی وارد بدن میشوند و ممکن است از طریق خون به مجاری تناسلی برسند. این مواد ميتوانند از طریق اختلال در هورمونها و یا آسیب مستقیم به تخمک و اسپرم باعث کاهش باروری شوند.
تاثیر صدای ترافیک بر سلامتی افراد کمتر بررسی شده است. هرچند پژوهشهای موجود نشان میدهد که ترافیک میتواند روی هورمونهای مرتبط با استرس تاثیر گذاشته و احتمال ناباروری را بالا ببرد.
نحوه بررسی تاثیر آلودگی هوا و ترافیک بر باروری
پژوهش اخیر در دانمارک انجام شده است. جایی که اطلاعات مربوط به تمامی شهروندان با استفاده از کدهای شناسایی خاصی نگهداری میشود. این اطلاعات در طول سالهای مختلف جمعآوری میشوند و در پایگاههای داده ملی وجود دارند. وجود چنین پایگاه داده گستردهای به دانشمندان اجازه میدهد که ارتباط بین سلامتی فرد و عواملی همچون محل زندگی، شغل، میزان تحصیلات و وضعیت خانواده را بررسی کنند.
پژوهشگران قصد داشتند افرادی را شناسایی کنند که احتمال بچهدار شدن آنها بالا بود. به همین ترتیب این افراد ممکن بود که برای بررسی دلایل عدم باروری به پزشک مراجعه کنند. در نتیجه آنها بیش از ۲ میلیون نفر را که در سن باروری باودند بررسی کردند.
دانشمندان میخواستند افرادی را انتخاب کنند که بین ۳۰ تا ۴۵ سال داشتند، با همدیگر زندگی میکردند یا ازدواج کرده بودند، کمتر از دو فرزند داشتند و بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۷ در دانمارک زندگی کرده بودند. پژوهشگران افرادی که کمتر از ۳۰ سال سن داشتند و دچار مشکلات ناباروری بودند را از پایگاه داده خود حذف کردند. آنها همچنین کسانی که تنها زندگی میکردند و یا اطلاعات کاملی از آنها در دسترس نبود را نیز در بررسیهای خود در نظر نگرفتند.
در نهایت این سیستم فیلترینگ باعث شد که ۳۷۷۸۵۰ زن و ۵۲۶۰۵۶ مرد برای بررسی تاثیر آلودگی هوا و ترافیک بر باروری مناسب تشخیص داده شوند. دانشمندان با این افراد مصاحبه نکردند. در عوض تصمیم گرفتند دادههای مربوط به اطلاعات پزشکی و محل زندگی آنها را بررسی کنند. بهطور مشخص دانشمندان بررسی کردند که آیا این افراد در طول ۵ سال گذشته برای درمان ناباروری به پزشک مراجعه کردهاند یا خیر.
در مرحله بعدی دانشمندان بررسی کردند که محل زندگی هر فرد تا چه میزان در معرض آلودگی صوتی و آلودگی هوا قرار دارد.
یافتههای یک پژوهش گسترده
بررسیها نشان داد که ۱۶۱۷۲ مرد و ۲۲۶۷۲ زن از مشکل ناباروری در دانمارک رنج میبرند. آلودگی هوا در مناطق شهری و شلوغ دانمارک میتواند تا ۱.۶ برابر بیشتر از میزان استاندارد و توصیه شده توسط سازمان بهداشت جهانی باشد. حضور مردان در این مناطق میتواند باعث شود که احتمال ناباروری آنها ۲۴ درصد افزایش یابد.
در واقع آلودگی هوا تاثیر قابل توجهی بر باروری مردان دارد. هرچند که در مورد زنان آلودگی صوتی میتواند سبب مشکلات ناباروی شود. یافتهها نشان داد که اگر صدای ترافیک ۱۰.۲ دسیبل بیشتر از حالت استاندارد (۵۵ تا۶۰ دسیبل) باشد، احتمال ناباروری در زنان بالای ۳۵ سال حدود ۱۴ درصد افزایش پیدا میکند.
جالب اینجاست که افراد حاضر در مناطق آلوده و یا پرترافیک روستایی نیز با همین شرایط مواجه هستند. این پژوهش نشان داد که میزان تحصیلات یا درآمد نمیتواند تاثیر مستقیمی بر باروری داشته باشد.
جمعبندی تاثیر آلودگی هوا و ترافیک بر باروری افراد
پژوهش انجامشده نشان میدهد که عوامل زیستمحیطی میتوانند در کوتاهمدت و بلندمدت روی باروری افراد تاثیر بگذارند. هرچند که این تاثیر برای مردان و زنان کاملا متفاوت است. البته این مسئله میتواند به تفاوتهای فیزیولوژیک نیز مربوط باشد.
پس از دوران بلوغ، بدن مردان بهصورت منظم اسپرم تولید میکند. این میزان میتواند تا ۳۰۰ میلیون اسپرم در روز نیز برسد. تاثیر عوامل محیطی در باروری مردان خیلی زودتر از زنان آشکار میشود. این تغییر در تعداد و کیفیت اسپرم نمایان خواهد شد.
در سمت مقابل زنان بههمراه تمامی ذخایر تخمک خود متولد میشوند. در واقع آنها در طول زندگی هیچ تخمک جدیدی تولید نمیکنند. همچنین برخلاف اسپرم، تخمکها از مکانیزمهای خاصی برای حفاظت از خود در طول حیات بهره میبرند. البته نمیتوان گفت که تخمکها در برابر عوامل مختلف آسیب نمیبینند، بلکه شاید این آسیب در طولانیمدت آشکار شود.
پژوهش اشاره شده یک بازه زمانی ۵ ساله را مورد بررسی قرار داده بود. این احتمال وجود دارد که تاثیر آلودگی هوا و ترافیک بر باروری زنان پس از ۵ سال مشخص گردد.
محدودیتهای پژوهش انجام شده در دانمارک
دانشمندان تاثیر آلودگی هوا و ترافیک بر باروری افراد را در مقیاس بسیار بزرگی بررسی کردهاند. طبیعتا بررسی ارتباط بین عوامل محیطی و سلامتی انسان با استفاه از پایگاههای داده گسترده میتواند از نظر پزشکی بسیار ارزشمند باشد. مخصوصا که وضعیت افراد در بلندمدت بررسی شده است.
هرچند که پژوهش انجام شده نیز با محدودیتهای خاص خود مواجه است. بهعنوان مثال دانشمندان با افراد مصاحبه نکردهاند تا از عوامل تاثیرگذار بیولوژیک (چاقی یا لاغری، بیماریهای زمینهای و یا سطح هورمون) مطلع شوند.
همچنین عدم مصاحبه باعث میشود که دانشمندان از قصد زوجها برای باروری اطلاع نداشته باشند و مجبور شوند موارد مهمی را بهصورت فرض در نظر بگیرند. علاوه بر این، دانشمندان تاثیر آلودگی هوا و صدای ترافیک بر باروری را بر اساس آدرس محل زندگی افراد بررسی کردهاند. این روش نمیتواند خیلی دقیق باشد. چراکه بسیاری از افراد زمان زیادی را خارج از خانه و در محل کار خود سپری میکنند.
عوامل مهمی همچون استرس و اختلال در خواب نیز در این تحقیق لحاظ نشده است. این عوامل میتوانند روی سطح هورمونهای بدن و امکان باروری بسیار تاثیرگذار باشند. همچنین مواد شیمیایی استفاده شده برای نظافت در خانه هم میتواند روی میزان باروری افراد تاثیر منفی بگذارد.
طبیعتا در نظر گرفتن تمامی عوامل و مصاحبه با این تعداد انسان میتوانست از نظر وقت، نیروی انسانی و بودجه پژوهشی فشار زیادی را به دانشمندان وارد کند و شاید ممکن نبود. با وجود همه محدودیتها، پژوهش اشاره شده اطلاعات ارزشمندی را در رابطه با تاثیر آلودگی هوا و ترافیک بر باروری افراد ارائه کرده است.
با وجود این، بهتر است دانشمندان در پژوهشهای آتی پایگاه داده را محدودتر کرده و در عوض عوامل تاثیرگذار بیشتری را لحاظ کنند. چنین رویکردی میتوان دانش بشر در رابطه با تاثیر عوامل محیطی بر باروری افراد را نیز عمیقتر کند.