اخترشناسان متوجه شدهاند که یک ساختار پنهان در لبه منظومه شمسی وجود دارد. نشانههای موجود به کشفی اشاره دارند که تاکنون کاملا ناشناخته بود و میتواند نگاه ما را به منظومه شمسی تغییر دهد.
ما با تلسکوپهای قدرتمندی همچون هابل و جیمز وب کهکشانهای دور را بررسی میکنیم. حتی بهگذشته سفر میکنیم و میبینیم که در سالهای اولیه شکلگیری جهان چه اتفاقاتی رخ داده است؛ اما از محیط اطراف خود اطلاعات چندان زیادی نداریم. این واقعیت از آنجایی آشکار میشود که هنوز در مورد وجود سیاره نهم مطمئن نیستیم. همچنین اخیرا نشانههایی از یک ساختار پنهان در لبه منظومه شمسی آشکار شده است که پیشتر کسی از آن اطلاعات نداشت.
ساختار پنهان در لبه منظومه شمسی ۷۰ واحد نجومی با خورشید فاصله دارد
منظومه شمسی فقط بهچند سیارهای که میشناسیم محدود نمیشود، بلکه فضای بسیار بزرگتری را در بر میگیرد. در واقع هرچقدر از خورشید فاصله بگیریم و به سمت مرزهای بیرونی منظومه شمسی حرکت کنیم، متوجه میشویم که اجرام فضایی بیشتری وجود دارند. هرچند که بهخاطر تواناییهای محدود انسان در انجام سفرهای فضایی و تاریک بودن فضا اطلاعات چندان زیادی در مورد بخشهای بیرونی منظومه شمسی نداریم.
اگر روزی از مدار نپتون بگذریم، به کمربند کویپر خواهیم رسید. یک منطقه بزرگ که به شکل حلقه است و در آن تعداد زیادی تکهسنگ یخی وجود دارد. در این منطقه پلوتو و بیشمار جرم فضایی کوچک و بزرگ در تاریکی انتظار ما را میکشند. آنها بهعنوان اجرام کمربند کویپر شناخته میشوند. هرچند اخیرا بررسیهای دانشمندان به یک ساختار پنهان در لبه منظومه شمسی اشاره دارد.
در واقع در فاصله ۷۰ تا ۹۰ واحد نجومی از خورشید (هر واحد نجومی برابر با فاصله خورشید تا زمین) تراکم اجرام آسمانی ناگهان بهشکل غیرمنتظرهای افزایش مییابد. در این بین نیز ظاهرا یک فضای خالی عجیب وجود دارد. گویی که منظومه شمسی دارای دو کمربند کویپر است و یا اینکه یک ساختار دیگر برای میلیونها سال در این منطقه حضور داشته است.
بهباور اخترشناسان اثبات حضور یک ساختار پنهان در لبه منظومه شمسی میتواند یک کشف بسیار مهم تلقی شود و قطعا اخبار نجوم را برای مدت قابلتوجهی بهخود اختصاص خواهد داد. دکتر فومی یوشیدا، استاد علوم سیارهای در ژاپن بر این باور است که سحابی شکلدهنده به منظومه شمسی بسیار بزرگتر از تخمینهای اولیه ما بوده است. بدینترتیب ممکن است در فرآيند شکلگیری سیارات اتفاقات دیگری رخ داده باشد.
از آنجایی که اجرام موجود در کمربند کویپر اولین مواد شکلگرفته در منظومه شمسی محسوب میشوند، بررسی آنها میتواند اطلاعات ارزشمندی را در اختیار دانشمندان قرار دهد. بر اساس دادههای فعلی کمربند کویپر پس از مدار نپتون یعنی از فاصله ۳۰ واحد نجومی آغاز میشود و تا ۵۰ فاصله نجومی از خورشید ادامه مییابد. فاصله بسیار زیاد از خورشید باعث میشود که اجرام حاضر در کمربند کویپر کمترین تاثیر را از تشعشعات خورشیدی بپذیرند. در واقع آنها از همان روزهای اولیه شکلگیری منظومه شمسی در ۴.۶ میلیارد سال پیش بدون تغییر باقی ماندهاند.
همچنین فاصله بسیار زیاد باعث میشود که ما اطلاعات چندانی در رابطه با این منطقه نداشته باشیم. به همینخاطر کشف نشانههایی از وجود یک ساختار پنهان در لبه منظومه شمسی باعث شگفتی دانشمندان شده است. در سال ۲۰۱۵ فضاپیمای نیوهورایزنز توانست از کنار پلوتو بگذرد و اکنون نیز در فاصله ۶۰ واحد نجومی از خورشید قرار دارد. این فضاپیما توانسته اطلاعات ارزشمندی را بهزمین مخابره کند؛ اما اخترشناسان نیز با استفاده از رصدخانه سوبارو ژاپن در هاوایی منطقه کمربند کویپر را تحتنظر گرفتهاند.
جالب است بدانید که تلاشهای اخترشناسان تاکنون به کشف ۲۶۳ جرم فضایی جدید منجر شده است. هرچند که ۱۱ مورد از آنها بسیار دورتر از کمربند کویپر هستند و در فاصله ۷۰ واحد نجومی از خورشید قرار گرفتهاند. بررسی اجرام جدید به دانشمندان اجازه داد که شرایط آن منطقه را بررسی کنند. همه نشانهها به این مسئله اشاره دارند که شرایط برای شکلگیری یک ساختار پنهان و جدید در لبه منظومه شمسی کاملا آماده است.
هرچند بررسیها نشان میدهد که در فاصله ۵۵ تا ۷۰ واحد نجومی از زمین تقریبا هیچچیزی وجود ندارد. این مسئله با مشاهدات دانشمندان از سایر سامانههای خورشیدی نیز همخوانی دارد. بدینترتیب میتوان گفت که ساختار منظومه شمسی آنطور که پیشتر تصور میشد نسبت به سایر سامانههای خورشیدی موجود در کهکشان راه شیری متفاوت نیست.
پیشتر دانشمندان همیشه از خود میپرسیدند که چرا کمربند کویپر منظومه شمسی نسبت به سایر سامانههای خورشیدی تا این اندازه کوچک است. هرچند کشف یک ساختار پنهان در لبه منظومه شمسی میتواند نشان دهد که باورهای پیشین ما صرفا بهخاطر محدودیت ابزارهای علمی و خطای دید بوده است.
البته منظومه شمسی از جهات مختلفی با سایر سامانههای موجود در کهکشان راه شیری فرق دارد؛ اما حالا حداقل یکی از موارد اختلاف برطرف شده است. برخی از اخترشناسان بر این باور هستند که تفاوتهای موجود بین منظومه شمسی و سایر سامانههای خورشیدی باعث شده که حیات بهشکل پیچیده در این نقطه از کیهان تشکیل شود. این مسئله از آنجایی اهمیت دارد که انسان تاکنون نتوانسته نشانهای از وجود موجودات زنده در سیارات دیگر پیدا کند.
با همه اینها هنوز کشف ساختار پنهان در لبه منظومه شمسی کاملا قطعی نشده است. دانشمندان قصد دارند مدار ۱۱ جرم حاضر در فاصله ۷۰ واحد نجومی از خورشید را با دقت مورد بررسی قرار دهند تا بتوانند در نهایت یک کشف هیجانانگیز و جذاب را بهصورت رسمی اعلام کنند.