سرانجام با تلاش و تکمیل تحقیقات باستان شناسان، اسرار تابوت نوتردام فاش شد. شاعر سوارکار مرموزی که زیر محراب کلیسا دفن شده بود، کیست؟
تاریخ همواره به ما انسانها آموخته از گذشته عبرت گرفته و بیاموزیم که چگونه باید زیست بهتری در این کره خاکی داشته باشیم. کاوشهای باستانی به محققان کمک میکند تا به بازسازی تاریخ فرهنگی و شیوههای زندگی گذشته با توسل به مدارک و شواهد مادی بپردازند تا در نهایت جامعه به خودآگاهی نزدیک شده و آگاهی جمعی رشد پیدا کند.
گاهی با شخم زدن یک زمین به آثار باستانی میرسیم و بعضی اوقات کودکی از سر کنجکاوی و هنگام خاک بازی موفق به کشف چند تکه استخوان یا یک ظرف سفالی میشود. مهم این نیست که آثار باستانی چگونه سر از بساط دانشمندان در میآورند، بلکه این موضوع اهمیت دارد که بدانیم باقیماندههای مدفون زیر خاک، متعلق به چه دورهای است و برای چه زمانه و با چه عقاید و افکار و فرهنگی بودهاند.
تابوت نوتردام متعلق به چه کسی است؟
دو سال پیش و در یک کاوش هیجان انگیز، باستان شناسان به کلیسای سوخته نوتردام رسیدند و در مسیر تحقیقات خود با دو تابوت سربی مواجه شدند. ابتداییترین سوالاتی که ذهن محققان را مشغول کرد این بود که این تابوتهای گران قیمت و شکیل، مدفن چه کسانی بوده و چرا آنها در چنین مکان مهمی به خاک سپرده شدهاند؟
حفارس کلیسای نوتردام برای دانشمندان اهمیت زیادی داشت و ماجرا جایی جالب شد که آنها زیر محراب کلیسا موفق به کشف دو تابوت از جنس سرب شدند. با نگاهی به پیشینه تابوتهای سربی کشف شده در سرتاسر دنیا، میفهمیم که سرب در مقابل رطوبت مقاوم بوده و از زمانهای دور به منظور جلوگیری از تجزیه جسد، برای ساخت تابوت مورد استفاده قرار میگرفته است. اما آیا همه مردم بضاعت خرید چنین آرامگاههایی را داشتند؟
پاسخ فوق منفی است. از تابوتهای سربی به طور معمول برای اشخاص صاحب منصب و نخبگان جامعه استفاده میشده و مردم معمولی توانایی خرید چنین چیزی را نداشتند. با این اوصاف، افرادی که در کلیسای نوتردام و در تابوتهای سربی دفن شده بودند، یقینا جزو اشخاص مهم و عالی رتبه آن زمان به حساب میآمدهاند.
بیشتر بخوانید:
کشف بقایای کودکان خون آشام با سرهای بریده شده!
آنتوان دو لا پورت که بود؟
محققان پس از رسیدن به نتیجهگیری بالا، از خود درباره هویت استخوانها سوال پرسیدند. در دسامبر سال 2022 میلادی، یک تیم تحقیقاتی خبره به کاوش کلیسا رفتند و با بررسی دقیق شواهد و مدارک به این نتیجه رسیدند که یکی از این تابوتها متعلق به فردی به نام آنتوان دو لا پورت بوده است.
حکاکیهای روی تابوت وی به باستان شناسان نشان داد که او یک کشیش عالی رتبه در سال 1710 میلادی بوده که در سن 83 سالگی از دنیا رفته است. علیرغم اینکه اطلاعات آنها راجع به یکی از تابوتها کامل شد، تابوت دیگر همچنان یک راز سر به مهر باقی ماند.
به اعتقاد محققان، مردی که در تابوت دیگر دفن شده، 30 سال سن داشته و تغییرات بدنی او نشان میداد که به احتمال زیاد یک سوارکار بوده و به همین خاطر به او لقب سوارکار دادند. هم اکنون به نظر میرسد که دانشمندان به راز دومین جسد مدفون در محراب کلیسای نوتردام پی بردهاند.
شاعر سوارکار کیست؟
یواخیم دو بله، یک شاعر برجسته فرانسوی در دوره رنسانس بوده که به سال 1560 میلادی درگذشته است. مورخان با بررسی سرگذشت زندگی این شاعر نامدار به این نتیجه رسیدند که او نه تنها به شعر و ادبیات علاقهمند بوده بلکه مهارت بالایی در سوارکاری داشته است. همچنین نقل است که یواخیم دو بله یک بار از پاریس تا رم را با اسب سفره کرده و در آن زمان به بیماری سل مبتلا بوده است.
محققان همچنین متوجه شدند که او درگیر بیماریهای مختلفی بوده و وضعیت سلامتی مطلوبی نداشته است. اسکلت کشف شده دو بله نشان میدهد که دچار مننژیت مزمن ناشی از سل بوده و این دو بیماری در آن دوره جزو بیماریهای نادر به شمار میآمدهاند. باستان شناسان میگویند:
این جسد با تمام آنچه درباره دو بله گفته شده همخوانی دارد. او یک سوارکار ماهر است و از هر دو بیماری که موفق به تشخیص آن شدهایم، رنج میبرده است.
بیشتر بخوانید:
انسانها پیش از اختراع صابون، چگونه حمام میکردند؟
نکته جالب توجه دیگر اینکه دو بله از خانوادهای مذهبی و وابسته به پاپ و سلطنت بوده که همین خویشاوندی میتواند دلیل دفن او در زیر محراب کلیسای نوتردام باشد. اسناد رسمی هم نشان میدهد که یواخیم دو بله از اقوام یک کاردینال به نام ژان دو بله بوده که پس از مرگش در سن 37 سالگی، در کلیسای کوچک سنت کرپن به آغوش سرد خاک سپرده شده است.
تلاشهای زیادی برای پیدا کردن استخوانهای دو بله در اواسط قرن هجدهم میلادی انجام شد، اما هیچ به نتیجه نرسیدند. به عقیده محققان در موسسه ملی تحقیقات باستان شناسی پیشگیرانه فرانسه، به احتمال زیاد بقایای جسد این شاعر فرانسوی در سال 1569 میلادی به محل فعلی در نوتردام منتقل شده است.
اولین باری که دانشمندان به تابوت های سربی برخورد کردند، سال 2019 و در جریان حفاریهای نوتردام بود. آنها همچنین موفق شدند که بیش از 1000 قطعه از دیوار جدا کننده محراب و صحن کلیسا را پیدا کنند که بعضی از آنها رنگ اصلی خود را حفظ کردهاند.