تلسکوپ فضایی گایا موفق شده ۵۵ ستاره سرگردان که از خوشههای ستارهای گریخته بودند را شکار کرده و این لحظات ناب را ثبت کند.
تلسکوپ فضایی گایا، در یک کشف بیسابقه، 55 ستاره را شناسایی کرده است که با سرعت باورنکردنی از یک خوشه ستارهای جوان در ابر ماژلانی بزرگ فرار کردهاند. این اولین باری است که چنین تعداد زیادی ستاره در حال فرار از یک خوشه ستارهای مشاهده میشود.
خوشه ستارهای R136، محل تولد این ستارگان فراری، در فاصله حدود 158 هزار سال نوری از زمین قرار دارد و یکی از چگالترین و پرجرمترین خوشههای ستارهای شناخته شده است. این خوشه میزبان برخی از پرجرمترین ستارگانی است که تاکنون کشف شدهاند و جرم برخی از آنها تا 300 برابر جرم خورشید میرسد.
کفش این ۵۵ ستاره سرگردان توسط فضاپیمای گایا چرا انقدر مهم است؟
دانشمندان علم نجوم بر این باورند که دو رویداد انفجاری در طول تاریخ 2 میلیون ساله این خوشه، باعث پرتاب این ستارگان با سرعت بسیار بالا شده است. برخی از این ستارگان با سرعتی بیش از 100 کیلومتر بر ثانیه از خوشه دور میشوند. این کشف، تعداد ستارگان فراری شناخته شده را به طور قابل توجهی افزایش میدهد.
تیم تحقیقاتی متوجه شد که دو رویداد مجزا باعث این فرار عظیم ستارهای شده است. رویداد اول در زمان شکلگیری خوشه و در اثر برخوردهای متعدد ستارگان رخ داده است. رویداد دوم نیز حدود 200 هزار سال پیش اتفاق افتاده و احتمالاً در اثر برهمکنش با یک خوشه ستارهای همسایه بوده است.
این دو رویداد انفجاری باعث شدهاند که حدود یک سوم از پرجرمترین ستارگان خوشه R136 در طول چند میلیون سال گذشته از آن جدا شوند. برهمکنش با خوشه همسایه نیز ممکن است در آینده منجر به ادغام این دو خوشه شود.
خوشه R136 به دلیل وجود ستارگان پرجرم و فعالیت شدید ستارهزایی، یکی از مهمترین مناطق مطالعه در کیهانشناسی است. ستارگان فراری که از این خوشه خارج میشوند، میتوانند نقش مهمی در یونیزاسیون مجدد ماده بین ستارهای در اوایل تاریخ کیهان داشته باشند.
یونیزاسیون مجدد فرآیندی است که در آن نور فرابنفش ستارگان اولیه، اتمهای هیدروژن را یونیزه کرده و به این ترتیب باعث تغییر ساختار ماده در کیهان شده است. ستارگان فراری که از خوشههایی مانند R136 خارج میشوند، میتوانند سهم قابل توجهی در این فرآیند داشته باشند و در نتیجه بر تکامل کهکشانها و ساختار کیهانی تأثیر بگذارند.