در دنیای خودرو، قدرت پیشرانه با واحد اندازهگیری اسب بخار سنجیده میشود؛ اما قدرت هر اسب واقعی به چند اسب بخار میرسد و این اصطلاح به چه معناست؟
قطعا هر بار که مطالب معرفی یا بررسی خودروهای مختلف را مطالعه میکنید، به اصطلاح «اسب بخار» برخوردهاید. قدرت پیشرانه خودرو بر مبنای واحد اندازهگیری اسب بخار، اعلام میشود و این معیار، جزو مواردی است که همه خودرودوستان و ماشینبازها، توجه ویژهای به آن نشان میدهند. اما اسب بخار چیست و قدرت یک اسب واقعی به چند اسب بخار یا HorsePower میرسد؟
واحد اسب بخار چگونه شکل گرفت؟
طبق آخرین اخبار تکنولوژی، این واحد اندازهگیری از قرن هجدهم رایج شد؛ یعنی زمانی که جیمز وات، مخترع مشهور، از این اصطلاح برای اندازهگیری قدرت چرخهای آبی استفاده کرد. در آن زمان، این اصطلاح برای اندازهگیری نیروی تولید شده توسط چرخهای آبی استفاده میشد که با حرکت آب از یک نهر یا آبشار به حرکت درمیآمدند. جیمز وات برای تعیین کمیت خروجی موتورهای بخار ابتکاری خود، واحد اسب بخار را رایج کرد. وی با کمک دستیار خود، یعنی جان دساگولیرز، تخمین زد که یک اسب واقعی میتواند نزدیک به 15 هزار کیلوگرم وزن را در یک دقیقه بلند کند و آن را بهعنوان یک استاندارد تعیین کرد.
البته جالب است که جیمز وات و همکارانش، قدرت یک اسب را معیار خود قرار دادند، نه قدرت یک انسان را. بر اساس صفحه آموزش انرژی دانشگاه کلگری، یک انسان میتوان کمی بیشتر از یک اسب بخار نیرو تولید کند؛ در حالی که یک اسب میتواند تا 15 اسب بخار نیرو تولید کند.
جیمز وات میخواست این اندازهگیری نشان دهد که میانگین کار یک اسب در یک روز کامل، چقدر است و این واحد را بیشتر بهعنوان «میزان کار مورد نیاز یک اسب برای بیرون کشیدن جسم 67 تا 68 کیلوگرمی از یک گودال با عمق 67 تا 68 متری» تعریف کرد. در آن زمان، همه از وات میپرسیدند که موتور بخار او میتواند جایگزین چند اسب واقعی باشد و به همین دلیل، او قدرت اسب بخار را بهعنوان راهی برای پاسخ به این سوال، ابداع کرد.
سالها بعد، معیار استاندارد دیگری از بازدهی انرژی با نام وات، رواج پیدا کرد. یک وات برابر است با یک ژول کار انجام شده در یک ثانیه. ژول، واحد اندازهگیری متفاوتی از انرژی خروجی است که با نیروی لازم برای حرکت یک نیوتن در فاصله یک متری برابری میکند و برابر است با 0.74 فوت پوند یا 1 نیوتنمتر. یک اسب بخار نیز معادل 746 وات است. واحد اندازهگیری وات در سال 1960 میلادی به یک استاندارد بینالمللی تبدیل شد.
واحد اندازهگیری دیگری که در زمینه قدرت موتور و در صنعت خودرو، مورد استفاده قرار میگیرد، گشتاور است. گشتاور، مقدار انرژی تولید شده توسط یک موتور را اندازهگیری میکند و اسب بخار، کمیت و نحوه اعمال آن در طول زمان را میسنجد. بنابراین اگر بخواهیم یک مثال بزنیم، کونیگزگ یسکو ابسولوت که تصویر آن را در بالا مشاهده میکنید و یکی از خودروهای رکوردشکن در زمینه قدرت و سرعت است، به یک پیشرانه V8 تویین توربو با قدرت 1600 اسب بخار مجهز شده که این قدرت میتواند با قدرت حدود صد اسب واقعی برابری کند. همچنین پراید نیز دارای پیشرانه حدود 70 اسب بخاری است که قدرت آن معادل توان حدود چهار یا پنج اسب واقعی خواهد بود.