گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
ماهواره های ایرانی کوثر و هدهد برای انجام مأموریت‌های محول شده از پایگاه فضایی کشور روسیه به مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین پرتاب شدند.
با عنایت به آخرین اخبار داخلی، سرانجام دو ماهواره کشاورزی و مخابراتی کوثر و هدهد که توسط دانشمندان ایرانی یک شرکت دانش بنیان خصوصی طراحی و تولید شده بودند، بامداد سه شنبه مورخ ۱۵ آبان ۱۴۰۳ از ایستگاه فضایی کشور روسیه و توسط موشک پرتابگر سایوز به فضا فرستاده شدند. در ادامه با انتشار جزئیات این خبر همراه گجت نیوز باشید.
جزئیات پرتاب دو ماهواره ایرانی کوثر و هدهد به فضا
در این پرتاب که ساعت ۲ و ۴۸ دقیقه بامداد صورت گرفت، ۵۳ ماهواره توسط فضاپیمای 2.1B سایوز به فضا فرستاده شد و دو ماهواره ایرانی کوثر و هدهد نیز با موفقیت در مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین قرار گرفتند. در ابتدا قرار بود تا پرتاب روز جمعه مورخ ۲۰ مهر ماه ۱۴۰۳ صورت پذیرد. این ماهواره ها در مجموع یک منظومه ماهواره‌ای را تشکیل می‌دهند که در جنگلداری و حفاظت و پایش محیط زیست با تصاویر ماهواره‌ای کاربرد دارند. منظومه ماهواره ای دونما با ارائه داده‌های دقیق ماهواره‌ای به حفاظت پایش محیط زیست با تصاویر ماهواره ای و زیست‌بوم‌های طبیعی کمک می‌کند.
ماهواره کوثر با وظیفه رصد زمین های کشاورزی و انجام نقشه برداری، و ماهواره هدهد نیز به عنوان یک ماهواره مخابراتی اینترنت اشیا به این مأموریت فرستاده شدند. طراحی و ساخت ماهواره سنجشی کوثر از سال ۹۸ آغاز و ساخت ماهواره هدهد نیز از سال ۱۴۰۲ آغاز شده است.
این منظومه ماهواره‌ای با شناسایی تغییرات در پوشش گیاهی، پایش منابع آب، جلوگیری از جنگل‌زدایی و ارزیابی آسیب‌های ناشی از بلایای طبیعی، مدیران و کارشناسان را در حفظ زیست بوم یاری می‌دهد. علاوه بر این، داده‌های منظومه دو نما می‌تواند برای مدیریت منابع حیات وحش، بهبود برنامه‌های احیای جنگل‌ها و پیش‌بینی تغییرات زیست‌بومی مورد استفاده قرار گیرد.
منظومه دو نما نقش مهمی در جنگلداری هوشمند و پایش محیط زیست با تصاویر ماهواره‌ای، ایفا می‌کند. این قابلیت با قابلیت جمع‌آوری داده‌های ماهواره‌ای با وضوح بالا صورت می‌پذیرد. همچنین این منظومه به مدیران حفاظت از محیط زیست و فعالان حوزه جنگلداری کمک می‌کند تا از داده‌های ماهواره‌ای برای جلوگیری از تخریب منابع طبیعی و پیشگیری از مخاطرات زیست‌محیطی بهره‌برداری کنند.
اهداف پرتاب دو ماهواره کوثر و هدهد
پرتو اعلم، یکی از اعضای تیم طراحی و ساخت ماهواره «کوثر» در مراسم پرتاب ماهواره‌های هدهد و کوثر که در پژوهشگاه فضایی برگزار شد، عنوان داشت: «وزن ماهواره کوثر ۳۰ کیلوگرم و عمر مداری آن را ۳.۵ سال است. همچنین ارتفاع مداری این ماهواره ۵۰۰ کیلومتر و مأموریت آن در حوزه کشاورزی و نقشه‌برداری است و محدوده رنگی آن ۱۵ کیلومتر تعریف شده است. نرخ تصویربرداری کوثر ۶ فریم در ثانیه و زمان تناوب مداری این ماهواره ۵۶۷۷ ثانیه خواهد بود.» وی در ادامه گفت:
ما نگاه فرآیندی به توسعه ماهواره‌ها داریم که از آن جمله میتوان به ایجاد همکاری‌های بین‌المللی در بالادست و پایین دست صنعت فضایی، ورود جدی خصوصی‌ها برای انجام پروژه‌های سطح سامانه، کاهش جدی هزینه‌ها در انجام پروژه‌های کشور، ایجاد همکاری جدی با پرتابگر، ایجاد فضای امید و اعتماد به نفس میان فعالان این حوزه و شکل‌گیری کنسرسیوم‌هایی از بخش‌های خصوصی اشاره کرد.
مهندس حمیدی، یکی دیگر از اعضای تیم این شرکت در ساخت ماهواره «هدهد»، گفت: «این ماهواره یک ماهواره کیوب‌ست با ماموریت در حوزه اینترنت اشیاء است. مزیت استفاده از ماهواره در زمینه ارائه خدمات اینترنت اشیاء، یکپارچگی و عدم وابستگی به مرزها و پوشش‌دهی بین‌المللی است و توانایی ارائه این خدمات به مناطق دور افتاده، جنگلی و کوهستانی را دارد.»
به گفته مهندس حمیدی ماهواره هدهد یک ماهواره با استاندارد ماهواره‌های مکعبی است که در مدار خورشید آهنگ و ارتفاع Km500 تزریق می‌شود. همچنین بیشترین کاربرد ماهواره هدهد در بخش‌های کشاورزی، حمل و نقل و تدارکات و محیط زیست خواهد بود. این ماهواره می‌تواند در مناطقی که دسترسی به شبکه‌های ارتباطی زمینی محدود است، خدمات ارتباطی ارائه دهد.
معیارهای موفقیت هدهد از زبان تیم طراحی ماهواره هدهد شامل مواردی چون قرارگیری ماهواره هدهد در مدار، دریافت اولین سیگنال از ماهواره و تثبیت ارتباط مخابراتی با ایستگاه کنترل است. تثبیت عملکرد توان ماهواره در مدار، انجام ماموریت اینترنت اشیاء، ذخیره و ارسال، انجام ماموریت اینترنت اشیاء برخط، انجام ماموریت اینترنت اشیاء بدون رمز و انجام ماموریت ناوبری جزو دیگر معیارهای موفقیت این ماهواره به شمار می‌رود.
نقش ماهواره های ایرانی در شناسایی تغییرات محیط زیست
در مدیریت جنگل‌ها، کنترل منابع آب اهمیت حیاتی دارد. داده‌های ماهواره‌ای ضبط شده توسط منظومه دونما می‌توانند برای تحلیل تغییرات منابع آب در زیست‌بوم‌های جنگلی مورد استفاده قرار گیرند. این داده‌ها می‌توانند به پیش‌بینی خشکسالی‌ها و ارزیابی تأثیرات تغییرات آب و هوایی بر منابع آبی کمک کنند. بدین ترتیب میتوان از تخریب زیست‌بوم‌های حساس جلوگیری کرد.
پایش محیط زیست با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، یکی از بهترین راه های شناسایی تغییرات در پوشش گیاهی است.تصاویر ماهواره‌ای با وضوح بالا، شناسایی داده‌های زمان‌بندی شده مربوط به شاخص‌های گیاهی و تغییرات جزئی در تراکم و سلامت پوشش گیاهی را در بازه‌های زمانی کوتاه فراهم می‌کند.
جنگل‌زدایی یکی از بزرگ‌ترین تهدیدها برای زیست‌بوم‌های طبیعی است. داده‌های به‌دست‌آمده از تصاویر ماهواره‌ای منظومه دونما می‌توانند به طور مداوم تغییرات در سطح جنگل‌ها را پایش کنند. با استفاده از الگوریتم‌های تحلیل تصاویر میتوان به‌سرعت مناطقی را که در حال تخریب هستند، شناسایی کرد و با اتخاذ تصمیمات پیشگیرانه، جلوی ادامه روند تخریب را گرفت. این فرآیند با سنجش خودکار و پردازش سریع داده‌ها، امکان واکنش به موقع و مؤثرتر را فراهم می‌کند.