برخلاف باور عمومی انسان بهصورت تدریجی پیر نمیشود. در واقع سرعت پیر شدن انسان در سنین خاصی ناگهان افزایش پیدا میکند و بدن بهشدت تحت تاثیر قرار میگیرد.
حتما برای شما نیز پیش آمده که پس از مدتی فردی را دیده و تعجب میکنید که چرا یکدفعه اینقدر پیر شده است. اغلب اینگونه تصور میشود که رخدادهای ناراحتکننده و استرسزا دلیل چنین اتفاقی بودهاند. برخی نیز فکر میکنند که اشتباه کردهاند و چنین چیزی را با توجه به مفهوم گذر عمر توجیه میکنند. گرچه اخیرا دانشمندان متوجه شدهاند که سرعت پیر شدن انسان در دو سن مختلف ناگهان افزایش مییابد.
سرعت پیر شدن انسان در دو سن مختلف چشمگیر است
این تصور کلی وجود دارد که بدن انسان از بدو تولد تا لحظه مرگ بهصورت ناملموس تغییر میکند. تا سن خاصی این تغییر در جهت مثبت است و پس از آن پیری و مشکلات ناشی از آن فرا میرسند. گرچه بررسیهای پژوهشگران چیز دیگری را نشان میدهد. تغییرات مولکولی مرتبط با پیر شدن در دو سن خاص بهشدت افزایش مییابند.
یکبار این اتفاق در سن ۴۴ سالگی و بار دیگر در ۶۰ سالگی رخ میدهد. مایکل سیندر، استاد ژنتیک دانشگاه استنفورد این پروژه پژوهشی را پیش برده است. او تاکید کرد که در میانه ۴۰ سالگی و اوایل ۶۰ سالگی نشانههای یک تغییر شگرف در تمامی کلاسهای مولکولی بدن دیده میشوند.
پیری یک فرآیند بسیار پیچیده است و با افزایش احتمال رخ دادن بیماریهای مختلف ارتباط دارد. سیندر و همکارانش از مدتها پیش در حال بررسی ماهیت فرآیند پیری بودند تا بتوانند درک بهتری از زمان و چگونگی رخ دادن آن داشته باشند. در واقع آنها میخواستند که راههایی برای کاهش یا برطرف کردن مشکلات پیری پیدا کنند. گرچه در نهایت رازی مهم را در رابطه با سرعت پیر شدن انسان کشف کردند.
به همین منظور تیم پژوهشی دانشگاه استنفورد گروهی متشکل از ۱۰۸ فرد بزرگسال را تحت نظر گرفت. این افراد در طول چند سال گذشته هر چند ماه یکبار نمونههای بیولوژیک خود را ارائه کرده بودند. آنها متوجه شدند که خطر ابتلا به برخی مشکلات مثل آلزایمر و یا بیماریهای قلبی عروقی بهصورت تدریجی افزایش پیدا نمیکنند، بلکه پس از سن خاصی ناگهان شدت میگیرند.
دانشمندان میخواستند شرایط را بهصورت دقیقتر بررسی کنند تا بتوانند الگوی مشخصی را در این رابطه تشخیص دهند. به همینخاطر آنها مجموعه 135239 ویژگی بیولوژیک خاص را زیر ذرهبین قرار دادند. بهطور میانگین هر فرد شرکتکننده در آزمایش ۴۷ نمونه را در طول ۶۲۶ روز تحویل داده بود. همچنین فردی نیز با ارائه 367 نمونه در صدر قرار داشت.
در نهایت بررسیها نشان داد که میزان فراوانی مولکولهای مختلف در بدن انسان در دو مرحله مختلف بهصورت ناگهانی افزایش مییابند. در واقع 81 درصد از کل مولکولها در میانه ۴۰ سالگی یا اوایل 60 سالگی ضعیف میشوند. در میانه 40 سالگی تغییرات مولکولی به متابولیسم لیپیدها، کافئین، الکل، بیماری قلبی و مشکلاتی در زمینه پوست و ماهیچه ارتباط دارد.
در اوایل ۶۰ سالگی نیز متابولیسم کربوهیدراتها و کافئین تفییر میکند و عملکرد کلیه، قلب، پوست، سیستم ایمنی بدن و ماهیچه تحت تاثیر قرار میگیرد. جالب اینجاست که اگرچه دانشمندان تغییر سرعت پیر شدن انسان را در دو سن مهم تشخیص دادهاند، اما دلیل چنین تغییری مشخص نیست.
گروهی از دانشمندان تصور میکردند که پیشیائسگی یا یائسگی بتواند در این زمینه تاثیرگذار باشد. گرچه چنین عاملی سرعت پیر شدن در مردان را توضیح نمیدهد. دانشمندان امیدوار هستند که بتوانند در آینده با بررسی گروه بسیار بزرگتری از داوطلبان دلیل پیر شدن ناگهانی انسان در 44 و 60 سالگی را تشخیص دهند.