ارز نیمایی با هدف کنترل گرانی خودرو و جلوگیری از افزایش قیمت قطعات و خدمات در ایران به شرکتها از سوی دولت ارائه میشود اما آیا حذف این نوع ارز، باعث مشکلات بیشتر میشود؟
حذف ارز نیمایی و جایگزینی آن با نرخ توافقی، موضوعی است که میتواند تأثیرات عمیقی بر صنعت خودرو و قطعهسازی ایران داشته باشد. ارز نیمایی به عنوان یکی از منابع اصلی تأمین ارز برای واردات قطعات و مواد اولیه در این صنعت، به خودروسازان این امکان را میداد که با هزینه کمتری نسبت به تأمین نیازهای خود اقدام کنند. بر اساس اخبار خودرو منتشر شده قرار است این نوع ارز به زودی حذف شود.
با حذف این ارز و جایگزینی آن با نرخ توافقی، خودروسازان و تأمینکنندگان قطعات با چالشهای جدیدی مواجه خواهند شد که میتواند به افزایش قیمت خودرو و خدمات مرتبط منجر شود. نباید فراموش کنیم که دلار در بازار آزاد حدود 75 هزار تومان قیمت دارد و همین اختلاف قیمت ارزها باعث التهاب خواهد شد.
حذف ارز نیمایی باعث گرانی خودرو میشود
بر اساس آمارهای ارائه شده، از ابتدای فروردین تا ۱۹ آذرماه، حدود ۶ میلیارد و ۸۵۸ میلیون دلار به صنایع حمل و نقل و خودرو تخصیص یافته است. از این میزان، ۴ میلیارد و ۳۲۸ میلیون دلار به ارز نیمایی اختصاص داشت که حالا دیگر در دسترس نیست. نرخ توافقی جدید که به ۵۹ هزار و ۶۴۷ تومان رسیده، به وضوح نشاندهنده افزایش هزینههای تأمین ارز برای واردکنندگان قطعات و مواد اولیه است.
این افزایش هزینه به طور مستقیم بر قیمت نهایی خودروها تأثیر خواهد گذاشت. خودروسازان در شرایطی به سر میبرند که با مشکلات جدی مالی و نقدینگی دست و پنجه نرم میکنند. پیش از این، امیدهایی برای بهبود وضعیت با افزایش قیمت خودرو در اواخر آبان ماه وجود داشت، اما با توجه به افزایش هزینههای تأمین ارز و مشکلات زیرساختی مانند قطعی برق، این امیدها به تدریج کمرنگ شده است.
در واقع، حتی با اعلام قیمتهای جدید، احتمالاً وضعیت بهتری نسبت به نیمه اول سال برای صنعت خودرو ایجاد نخواهد شد. یکی از دلایل اصلی رویکرد خودروسازان به واردات قطعه، قیمت پایینتر آنها با استفاده از ارز نیمایی بود. حالا که این ارز حذف شده، ممکن است خودروسازان به سمت کاهش واردات قطعه بروند.
این تغییر میتواند به نفع تولیدکنندگان داخلی باشد، اما باید در نظر داشت که بسیاری از قطعهسازان نیز برای تأمین مواد اولیه خود به واردات وابسته هستند و افزایش قیمتها میتواند فشار بیشتری بر آنها وارد کند. حذف ارز نیمایی نه تنها تأثیرات منفی بر خودروسازان دارد، بلکه میتواند به افزایش قیمت قطعات و خدمات نیز منجر شود.
با توجه به اینکه خودروسازان به دلیل هزینههای بالای تأمین ارز و مشکلات مالی با چالشهای جدی مواجهاند، پیشبینی میشود که این وضعیت به افزایش قیمتها در بازار خودرو منجر شود. با توجه به شرایط فعلی، به نظر میرسد که پیشبینیها از بهبود وضعیت خودروسازان در نیمه دوم سال محقق نخواهد شد. این موضوع میتواند به افزایش قیمتها در زمینه خودرو و خدمات مرتبط منجر شود و فشار بیشتری بر مصرفکنندگان وارد کند.
حذف ارز نیمایی به عنوان یک تغییر اساسی در سیاستهای ارزی کشور، نیازمند بررسیهای دقیقتری است تا بتوان آثار آن را به درستی ارزیابی کرد. این تغییر میتواند به عنوان یک زنگ خطر برای صنعت خودرو و قطعهسازی ایران تلقی شود و نیازمند تدابیر مناسب از سوی مسئولان برای کاهش آسیبهای آن باشد.